30 درصد آتش سوزی جنگل‌ها عمدی است

افرادی که اقدام به آتش زدن عمدی جنگل‌ها کنند به 6 ماه تا 2 سال حبس محکوم می‌شوند

ارسال کننده : حمید نعیمی (کوروش)

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست گفت: هدفگذاری سالجاری کاهش 20 درصدی تعداد وقوع و مساحت جنگلی آسیب دیده از آتش سوزی ها به رغم پیش بینی تابستان گرم تر و افزایش دما طی ماه های پیش رو است.
مهندس علی تیموری با تشریح اقدامات این سازمان برای پیشگیری و مقابله با آتش سوزی جنگل ها با بیان اینکه هدفگذاری و فرآیند کار، همچنین دستورالعمل ها برای مقابله با آتش سوزی عرصه های طبیعی و جنگلی کاملا مشخص شده است، گفت: انجام مانورهای آمادگی برای مقابله با آتش سوزی عرصه های جنگلی منجر به شناسایی نقاط قوت و ضعف و افزایش اثربخشی اقدامات می شود.
وی افزود: هدفگذاری سالجاری کاهش 20 درصدی تعداد وقوع و مساحت جنگلی آسیب دیده از آتش سوزی ها به رغم پیش بینی تابستان گرم تر و افزایش دما طی ماه های پیش رو است.
به گفته وی، واکنش سریع، فرماندهی واحد، تشریک مساعی و هماهنگی های بین استانی و درون استانی، افزایش هماهنگی های بین بخشی، و تقسیم کار مشخص از ضروریات دستیابی به هدف تعریف شده برای کاهش عرصه متاثر از حریق در سالجاری است.
تیموری با اشاره به بارندگی های اخیر و افزایش پوشش گیاهی در مراتع و جنگل ها، همچنین پیش بینی های موجود مبنی بر افزایش دمای هوای در کشور و آغاز زودتر فصل گرما بر اثر تشدید اثرات تغییر اقلیم، گفت: یکی از مهم ترین تهدیدها برای طبیعت و محیط زیست در این فصل، آتش سوزی جنگل ها و عرصه های طبیعی کشور است.
 کاهش 50 درصدی وسعت جنگلی تحت تاثیر حریق در سال 94 نسبت به سال 93
مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با ارائه آماری از تعداد و وسعت آتش سوزی های رخ داده در مناطق جنگلی تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: در سال 94 به رغم افزایش تعداد آتش سوزی ها نسبت به سال 93، مساحت کمتری بر اثر آتش سوزی ها دچار تخریب شد و شاهد کاهش حدود 50 درصدی وسعت جنگلی تحت تاثیر حریق در سال 94 نسبت به سال 93 بودیم.
وی از تشکیل ساختار اجرایی برای اطفای حریق در مناطق 4 گانه استان‌های کشور خبر داد و افزود: با اقدامات خوب صورت گرفته شامل تشکیل ستاد راهبری اطفای حریق در کشور و ستاد واکنش سریع در استان‌ها، برگزاری مانورهای اطفای حریق در اکثر استان‌هایی که سابقه حریق دارند، تهیه تجهیزات انفرادی اطفای حریق برای محیط بانان و راه‌اندازی ایستگاه‌های سیار و پایش مناطقی که سابقه حریق دارند توانستیم میزان حریق در مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست را از 6700 هکتار در سال 93 با کاهش 50 درصدی به 3400 هکتار در سال 94 برسانیم.
65 مورد حریق در مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست
وی با اشاره به این که هم‌اکنون 278 منطقه شامل پارک ملی، منطقه حفاظت شده، منطقه شکار ممنوع و اثر طبیعی ملی با وسعت 17.5 میلیون هکتار که دارای پوشش گیاهی، تنوع زیستی و جانوری مناسبی هستند، تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست است گفت: با هماهنگی صورت گرفته هم‌اکنون در 14 استان کشور بالگرد برای اطفای حریق و انتقال نیروهای عملیاتی مستقر شده است که این اقدام موجب کاهش قابل توجه زمان حضور نیروهای عملیاتی برای اطفای حریق شده است. به شکلی که به طور مثال در برخی استان‌ها توانستیم این زمان را به 15 دقیقه برسانیم که این میزان رکوردی برای حضور نیروهای اطفای حریق در مناطق صعب العبور کشور است.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که تا روز گذشته 65 مورد حریق در 13 استان کشور داشتیم افزود: بر این اساس حدود 295 هکتار از مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست طعمه حریق شد که در مقایسه با سال گذشته با کاهش 40 درصدی مواجه بودیم که این امر نشان دهنده اقدامات موثر سازمان در مدیریت حریق مناطق 4 گانه است.
تیموری چهارمحال و بختیاری با 16 مورد حریق به وسعت 38 هکتار، فارس با 10 مورد حریق در وسعت 94 هکتار، لرستان با 10 مورد حریق در وسعت 37 هکتار و ایلام با 7 مورد حریق در 13 هکتار را 4 استان کشور با بالاترین میزان حریق به لحاظ تعداد وقوع اعلام کرد.
عوامل انسانی وقوع 95 درصد آتش سوزی های جنگلی را رقم می زند
وی با بیان اینکه نتایج تحقیقات و آمارهای موجود نشان می دهد که حدود 95 درصد آتش سوزی های جنگلی در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست بر اثر عوامل انسانی همچون بی احتیاطی طبیعت گردان یا گردشگران و تنها 5 درصد به دلیل عوامل طبیعی است، اظهار کرد: ارائه آموزش به عموم مردم و آگاه سازی آن ها از روش های صحیح طبیعت گردی و گردشگری در جنگل می تواند تا حد زیادی از تعداد حادثه های حریق در جنگل بکاهد.
تیموری، توسعه زمین های کشاورزی، تهیه زغال، درگیری های قومی و قبیله ای را جزو آتش سوزی های عمدی دانست و اظهار کرد: در آتش سوزی غیر عمدی تفرج غیر مسئولانه، سرایت آتش سوزی از زمین کشاورزی، بی احتیاطی منجر به روشن شدن و شدت گرفتن آتش سوزی در مناطق جنگلی و مراتع می شود.
وی حریق های طبیعی را عامل دیگر آتش سوزی های جنگلی دانست و گفت: ایجاد آتش سوزی در اثر تخمیر و فعل و انفعالات شیمیایی مواد آلی زمین، آذرخش، تابیدن نور خورشید به قطعات ته بطری و شیشه که حرارت خورشید را روی برگ ها و گیاهان متمرکز می کند از جمله عواملی است که در این دسته قرار می گیرد.
این مقام مسئول برگزاری 14 مانور مقابله با آتش سوزی جنگل ها در 14 استان کشور، راه اندازی ستاد راهبردی عملیات واکنش سریع و استقرار تیم اطفاء حریق در مناطق مستعد آتش سوزی، پایش مستمر مناطق چهارگانه در فصول محتمل به حریق، و افزایش همکاری و هماهنگی میان دستگاهی را از جمله دلایل کاهش وسعت مناطق تحت تاثیر حریق اعلام کرد و گفت: یکی از مواردی که سال گذشته مورد پیگیری و انجام قرار گرفت، موضوع قرارداد چندجانبه سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان هوافضای سپاه، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست برای بهره گیری از امکانات و خدمات پروازی در زمان حریق های جنگلی بود.
تدوین طرح جامع پنج ساله مدیریت، پیشگیری و اطفاء حریق در عرصه های طبیعی کشور
تیموری اشاره ای هم به نشست مشترک ارگان های مرتبط با آتش سوزی جنگل ها با معاون اول رئیس جمهور داشت و افزود: راه اندازی کمیته اطفاء حریق کشور با محوریت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان مدیریت بحران و همچنین تهیه و تدوین طرح جامع پنج ساله مدیریت، پیشگیری و اطفاء حریق در عرصه های طبیعی کشور با همکاری وزارت کشور به محوریت سازمان مدیریت بحران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های حفاظت محیط زیست و جنگل ها، مراتع و آبخیزداری از دستاوردهای این جلسه بود.
وی تخصیص اعتبار دولتی برای تجهیز دستگاه های مرتبط، همچنین تخصیص درون دستگاهی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای پیشگیری و مقابله با آتش سوزی را از دیگر اقدامات صورت گرفته برشمرد و خاطرنشان کرد: در همین زمینه، ستاد واکنش سریع نیز از سال پیش تشکیل و فعالیت خود را آغاز کرده است.
این مقام مسئول از نصب تابلوهای هشدار دهنده در مناطقی با سابقه آتش سوزی غیرعمدی بر اثر بی احتیاطی خبر داد و گفت: در خصوص آتش سوزی های عمدی نیز ضمن اعلام عمومی ماده قانونی موجود در این زمینه به منظور پیشگیری از وقوع حادثه، با متخلفان به جد برخورد خواهد شد.
حبس در انتظار عاملان آتش سوزی عمدی جنگل ها
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به آتش سوزی عمدی در ایلام طی سال گذشته و فارس طی سال جاری، خاطرنشان کرد: بر اساس ماده 675 قانون مجازات اسلامی، کسانی که مرتکب آتش سوزی عمدی جنگل ها شوند به تحمل 2 تا 5 سال حبس محکوم خواهد شد.
تیموری افزود: همچنین کسانی که حین شروع به ارتکاب جرم دستگیری شوند به 6 ماه تا 2 سال حبس محکوم خواهند شد.
وی با بیان اینکه 20 تا 30 درصد آتش سوزی های جنگلی در ایران عمدی است، گفت: متاسفانه استان های زاگرس نشین بیشتر با پدیده آتش سوزی عمدی مواجه هستند و این در حالی است که آتش سوزی در جنگل های شمالی بیشتر به عوامل طبیعی، یا انسانی غیرعمد مرتبط است.
نصب سنسورهای هشدار آتش سوزی جنگل ها در چهار استان گلستان، فارس، لرستان و ایلام
این مقام مسئول مهم ترین رکن در آتش سوزی جنگل ها را، پایش و پیشگیری دانست و اظهار کرد: پایش دقیق می تواند به اطفاء حریق در ساعات نخست آتش سوزی و جلوگیری از توسعه آن منجر شود.
تیموری افزود: به همین منظور برای نخستین بار در کشور و طی مانور اطفاء حریقی که در ایلام برگزار شد، سنسورهای هشدار آتش سوزی در جنگل های استان نصب و مورد استفاده قرار گرفت و پس از کسب نتیجه مثبت، مقرر شد طی هفته جاری، سنسورهای هشدار آتش سوزی جنگل ها در استان های گلستان، فارس، لرستان و ایلام نصب شود.
تیموری خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۴ پس از آتش سوزی که در استان ایلام رخ داد اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری،  ۸ میلیارد تومان به مدیریت بحران اعتبار داد تا از صنعت هوایی، بالگرد، هواپیما و پهباد در پایش و اطفای حریق به محیط زیست و سازمان جنگل‌ها استفاده کند. این باعث شد سال ۱۳۹۴ در استان فارس و استان گیلان از بالگرد استفاده کنیم و از پهباد هم برای پایش منطقه در چند استان استفاده کردیم.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: امسال همچنین از طریق سازمان مدیریت بحران از منابع غیرسازمانی تجهیزات انفرادی برای محیط‌بانان خریدیم و حتی این تجهیزات بیش از ظرفیت محیط‌بانی تهیه شد تا در موارد لازم جوامع محلی هم بتوانند با استفاده از آن به محیط‌بانان کمک کنند.
وی گفت: سال گذشته استفاده از بالگرد تنها در ۲ تا ۳ استان ممکن بود امسال با هماهنگی سازمان هوافضای سپاه وزارت دفاع و مدیریت بحران در ۱۴ استان بالگرد برای اطفای حریق مستقر است. استان‌هایی که برخی را سازمان جنگل‌ها و برخی را سازمان محیط زیست پیشنهاد کرده است. در سال ۹۴ و ۹۵ برای اولین بار در سطح کشور بوده که از بالگرد به صورت سازمان دهی شده و مشخص و قطعی استفاده کردیم در سال های گذشته چنین چیزی نبوده است و اگر در پارک ملی گلستان آتش سوزی می‌شد باید با جمعیت هلال احمر و نهادهای دیگر تماس می‌گرفتیم و اگر بالکرد داشتند دو شبانه‌روز طول می‌کشید تا بفرستند اما الان بالگرد با قید فوریت در استان‌ها برای اطفای حریق وجود دارد.