Message 6 of 9 < > change-formatchange-format حکایت حساب دو سر سوخت قلب زاگرس

ارسال کننده خبر محمود نعیمی
به گزارش خبرنگار مهر، سودجویان درختان کهنسال بلوط را به آتش می کشند تا سنجاب این بلوط کار کهن پیشه زاگرس را به چنگ آورند، این حکایت حساب دو سر سوخت قلب زاگرس است، هم سنجاب ایرانی را به یغما می برند و هم بلوطستان را به خاکستر می نشانند.
شکارچیان برای شکار سنجاب زاگرس پای درختان و لانه سنجاب آتش روشن می کنند تا شعله های سوزان آتش سنجاب را مجبور به خارج شدن از تنه درخت کند، سنجاب گریخته از آتش به دام آتش قاچاقچیان می افتد تا برای فروش راهی بازار حیات وحش شود.
سنجاب های ایرانی را گاه رنگ کرده و برای فروش راهی بازارهای دور و نزدیک می کنند، از مسافرت اتوبوسی به بازارهای تهران گرفته تا مسافرتی کوتاه به بازارهای استان لرستان؛ هر چه که هست سنجاب ایرانی به جای بلوطستان در بازار موجود است!
قیمت فروش این گونه در بازار متفاوت است، هر فروشنده ای نرخی بر روی این گونه زاگرسی می گذارد، تفاوت قیمت گاه به چند صد هزار تومان هم می رسد تا برخی افراد سنجاب را به عنوان حیوان خانگی به منزل ببرند.
طی سالهای اخیر نیز علاقه عمومی برای نگهداری سنجاب افزایش یافته تا این گونه زیبا و بازیگوش متقاضیان بیشتری در بازار داشته باشد و همین طمع سودجویان را بیشتر برانگیزد.
قاچاق سنجاب یکی از دردهای طبیعت این دیار است، درد عمیق تر آنجاست که برای زنده گیری این گونه درختان چند صد ساله بلوط به آتش کشیده می شوند تا زیستگاه گونه های جانوری مختلف زاگرس در معرض تهدید جدی قرار گیرد.
بلوطستان سالهاست که به همت شخم زدن های گراز و بلوط کاشتن های سنجاب پایدار مانده است این روزها حال خوبی ندارد، هم گراز قربانی شکارچیان شده و هم سنجاب اسیر دست قاچاقچیان و هم بلوطستان نیز رمق ایستادن مقابل آتش افروزان را از دست داده است.
سنجاب ایرانی را قاچاقچیان بعد از زنده گیری، رنگ آمیزی و قلاده گذاری کرده تا مهیای اعزام به بازار فروش شوند، هر چند که برخی محموله ها توسط محیط زیست و با همکاری نیروی انتظامی کشف می شود ولی محموله هایی که از دست قانون می گریزند طعمه زیاده خواهی های بشر خواهد شد و باید دور از زادگاه اصلی خود نقش حیوان خانگی را ایفا کنند.
فاجعه اصلی آنجاست که سنجاب های باقی مانده نیز پس از به مخاطره افتادن زیستگاه شان و تخریب بلوطستان فرار را بر قرار ترجیح می دهند تا کوچ سنجاب ها امکان زادآوری طبیعی جنگلهای بلوط را کاهش دهد.

مجموع چالشهای یاد شده زنجیره حیات بلوطستان را معیوب می کند تا هر کدام علتی برای معلول بعدی شوند و این تسلسل ادامه دار منجر به از دست رفتن سرمایه های ارزشمند زاگرس زیبا و استوار شود.
مهرداد فتحی بیرانوند مدیر کل حفاظت از محیط زیست لرستان در این رابطه در گفتگو با مهر با تایید روند تخریب ها و قاچاق این گونه حیات وحش لرستان می گوید که هم اکنون ۱۵ گونه جانوری لرستان از جمله سنجاب در معرض خطر انقراض قرار دارند.
وی معتقد است که استان لرستان به لحاظ تنوع اقلیم و پوشش جنگلی مناسب زیستگاه مناسبی برای زندگی گونه های جانوری و گیاهی به خصوص سنجاب ایرانی است و باید با عواملی که امنیت حیات این گونه را به خطر می اندازند مقابله شود.
فتحی بیرانوند با یادآوری اینکه ۴۰ درصد پستانداران ایران و به خصوص لرستان را جوندگان تشکیل می دهند می گوید: از جمله این جوندگان سنجاب بوده که از مغز بادام، فندوق، بلوط و جوانه های درختان تغذیه می کند.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست لرستان به نقش سنجاب ها در توسعه و احیای جنگلهای بلوط اشاره می کند تا بگوید که سنجابها دانه ها و بذرهای بلوط را در زیر خاک پنهان می کنند و در نهایت به دلیل اینکه حافظه ضعیفی دارند فراموش می کنند که بذر را کجا پنهان کرده اند و این کار آنها باعث رشد و تجدید حیات جنگلهای بلوط زاگرس می شود.
فتحی بیرانوند از سنجابها به عنوان یکی از گونه های بسیار بار ارزش لرستان و زاگرس یاد می کند و ادامه می دهد: متاسفانه به واسطه زنده گیری سنجاب ها توسط برخی از سودجویان و قاچاقچیان و همچنین آتش سوزیهای جنگلهای لرستان وضعیت این جانور در حالت بحرانی قرار دارد.
وی به محموله های کشف شده از این گونه اشاره کرده و البته می گوید که به دلیل حمل نامناسب این جانور توسط شکارچیان در هنگام شکار به طور جدی این گونه جانوری آسیب می بیند.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست لرستان از تشکیل پرونده برای شکارچیان سنجاب استان لرستان در دستگاه قضایی خبر داده و می گوید: ماموران حفاظت از محیط زیست با قاچاقچیان این موجود بسیار زیبا برخورد جدی دارند و خوشبختانه تا کنون نیز از حمایتهای قضایی مطلوبی در این رابطه برخوردار بوده ایم.
فتحی بیرانوند از حمایت های دادستان و مسئولان دستگاه قضایی در رسیدگی به پرونده های زیست محیطی تشکر می کند و یادآور می شود: جریمه شکار هر سنجاب توسط شکارچیان ۳۵۰ هزار تومان است.
وی خواستار همکاری مردم استان در رابطه با حفظ گونه های جانوری لرستان به خصوص سنجاب می شود و معتقد است که برای نجات این گونه نیاز به مشارکت مردم و فرهنگسازی است و یادآور می شود: در صورت مشاهده هر گونه تخلف در این رابطه مردم می توانند مراتب را به سامانه ۱۵۴۰ اداره کل محیط زیست استان گزارش دهند.
حکایت این روزهای سنجاب، روایت سالهای پیش پلنگ، کل و بز کوهی و دهها گونه دیگری است که این روزها با کاهش شدید جمعیت از آنها به عنوان گونه های در معرض انقراض یاد می شود؛ موضوعی که اذهان را نهیب می زند مبادا روزی برای سنجاب ایرانی نیز به سوگ بنشینیم و جز افسوس چیزی برای گفتن نداشته باشیم.