سگ های ولگرد تهدیدی برای “یاسین‌ها”

تهران- ایرنا- قلب انسان به درد می آید وقتی می‌شنود که کودک بی گناه چهار ساله با دندان‌های سگ از پای درآمد و دیگر نفس نکشید، چه بر سر مادرش آمد وقتی جگر گوشه اش را تکه تکه یافت؟ حتی تصورش غیرممکن است که پوست و گوشت لطیف کودکی زیر دندان های حیوانی درنده، تکه تکه شود.

سگ های ولگرد تهدیدی برای "یاسین‌ها"۱۲ دی ماه امسال بود که “یاسین” کودک چهار ساله بیرجندی قربانی حمله سگ‌های ولگرد در منطقه امیرآباد شد، کودکی که می توانست امروز باشد و شادی های کودکانه اش در خانه بپیچد و مادری داغدار نشود؛ دیدن صحنه‌های زجر آوری که سگی درنده کودکت را می درد و تو نمی‌توانی برایش کاری کنی، دردناک تر است، دردی ممتد و ابدی…

یاسین کودک چهار ساله در مقابل چشمان مادرش با حمله سگ های ولگرد خاموش شد و مادر نتوانست برای او کاری کند. یاسین این پسرک کوچک که همراه با چند کودک دیگر، بی خیال از اتفاقی که در راه است، مشغول بازی بود که ناگهان چند سگ به بچه های کوچک حمله ور می شود و یاسین که از همه کوچک تر بود به دام سگ‌های ولگرد می افتد اما نمی تواند خود را از چنگال سگ خشمگین رها کند و در نهایت جسم بی جانش با داد و فریادهای همسایه ها از دندان های سگ رها می شود و به زمین می افتد و این می شود آخرین بازی کودکانه یاسین.

گویا این اولین حادثه نبوده و آخرین هم نخواهد بود، گویا همچنان کودکان معصوم باید قربانی خشم سگ های ولگرد شوند، جواد قدوسی نژاد رییس بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند به رسانه ها گفته است که از ابتدای امسال ۱۶ مورد مجروح ناشی از جراحت سگ‌های ولگرد به مراکز درمانی ارجاع شده اند. این عمق فاجعه ای است که ممکن است هر فردی را درگیر آن کند.

چندی پیش نیز ۲ نفر در شهرستان های ملارد و رباط کریم در غرب استان تهران در اثر بیماری هاری ناشی از گاز گرفتی سگ‌ها جان خود را از دست دادند، یکی از این افراد یک مرد معتاد کارتن خواب و دیگری نگهبان باغی بود.

از این دست موارد بسیار و بسیار اتفاق افتاده و سوژه رسانه ها شده است اما تا کی باید دندان های تیز و خشم سگ های ولگرد دامن انسان را بگیرد. سگ های ولگرد و افزایش روزافزون آن علاوه بر تهدیدات زیست محیطی، تهدیدی جدی برای جان انسان ها است بویژه کودکانی که قدرت دفاع از خود را ندارند. اگر در گذشته حاشیه نشینی و شهرک های اقماری منجر به افزایش شمار این سگ ها شده بود حال دامنه تجمع آن ها به کلان شهرها نیز رسیده و این خطری جدی است که باید برای آن فکری اندیشیده شود.

همان طور که گفته شد سگ‌های ولگرد این روزها نه فقط در روستاها که در حاشیه شهرهای کوچک و بزرگ و درون کلانشهرها هم دیده می‌شوند. تعدادشان رو به افزایش است. هم چهره شهرها را تغییر می‌دهند و هم ایجاد ترس می‌کنند. مسئولان می‌گویند کشتن سگ‌های «بی‌پناه» با گلوله و سم منسوخ شده و با عقیم‌سازی و جمع‌آوری در پی کنترل هستند.

در گذشته تیمی با مشارکت نماینده وزارت بهداشت راه می افتاد، طعمه گذاری های سمی انجام می دادند و در واقع سگ ها را امحا می کردند بعد از مدتی مشخص شد وجود این سم آلاینده خاک است و حتی بعد از دفن سگ هم آلودگی ایجاد می کرد. بعد از آن روش تغییر کرد و از تیراندازی مستقیم به سگ برای امحای این حیوانات استفاده می شد. یک تیرانداز استخدام می شد، تیم بهداشت محیط و با همکاران سایر دستگاهها می رفتند و به سمت سگ تیراندازی می کردند که البته این روش هم تبعاتی داشت. ممکن بود تیر به سگ بخورد و نمیرد. سگ زخمی در شهر یا روستا رها می شد و مشکلاتی ایجاد می کرد، ضمن اینکه بعد از مدتی تیراندازی در شهرها مقدور نبود و تبعات خاصی داشت با مطالعاتی که در کشورهای دیگر انجام شد، دو روش عمده برای مقابله با این سگ ها شناسایی شد که ملاحظات محیط زیست، بهداشت روان و آزار نرساندن به حیوانات که در تعالیم دینی هم هست، مورد نظر بود.

یک روش عقیم سازی است که به تدریج جمعیت سگ ها را کاهش می دهد و دوم روش جمع آوری و زنده گیری است. روش دوم این است که در جاهایی که سگ ها زیاد می شوند، سگ ها گرفته و به کمپ هایی برده می شوند که دامپزشک و متولی دارد. سگ ها را غربال می کنند و آنهایی نژاد مرغوبتری هستند را به عنوان سگ نگهبان یا چوبان به فروش می رسانند و این سگ ها را از شکل ولگردی و بی پناهی خارج می کنند.

این دو روش همکاری های بین بخشی زیادی می خواهد و به مدیریت و اعتبار ویژه نیاز دارد. ضمن اینکه برای اینکه یک سگ بدون صاحب آزاد باشد باید زیرساخت هایی هم آماده باشد. معمولا این سگ ها در جاهایی پرسه می زنند که زباله دپو می شود و غذا در اختیار آنها قرار داده می شود و چون این سگ ها عقیم نیستند، مدام توله تولید می کنند و جمعیت آنها زیاد می شود.

دپو شدن زباله و غذا دادن منجر به افزایش سگ های ولگرد می شود
این درحالی است که به گفته کارشناسان محیط زیست باید تیم کنترل سگ ها و کمپ های نگهداری این حیوانات تشکیل شود. این کار به زمین و هزینه نیاز دارد و به طور طبیعی هر زمان که اجرای دو شیوه عقیم سازی و زنده گیری سگ ها کند شده و خدمات جمع آوری زباله ها و پسماندها هم دچار مشکل شده با ازدیاد سگ ها مواجه شده ایم.

به گفته کارشناسان روش معدوم کردن سگ با گلوله و سم در ایران و دنیا منسوخ شده و دیگر استفاده نمی شود و در کشور ما نیز فقط از دو روش عقیم سازی و جمع آوری استفاده می شود. در تهران هم شهرداری هزینه های زیادی برای ایجاد کمپ های نگهداری سگ ها انجام می دهد اما به هر حال وسعت زیاد شهر تهران باعث شده که هنوز در برخی نقاط این شهر نیز پرسه زدن سگ های ولگرد یا بی پناه مشاهده شود.

مطالعات انجام شده نشان می دهد که موفق ترین روش برای مبارزه با این سگ ها در کشور هند است که فقط عقیم سازی می کنند این روش فقط مورد تاکید فعالان محیط زیست ایران نیست بلکه یک روش جهانی است و در طول زمان جواب می دهد و به مرور نسل سگ های ولگرد کم می شود.

افزایش سگ ها در شهرها و حاشیه شهرها می تواند به طور طبیعی موارد حیوان گزیدگی را هم افزایش دهد به گونه ای که اکنون در بسیاری از مناطق حاشیه ای حتی در شهر تهران و کرج و بسیاری از شهرهای دیگر مردم شاهد جولان سگ هایی هستند که بی مهابا در کوچه و خیابان تردد می کنند، چهره ناخوشایندی به مناطق مسکونی می دهند و رفت و آمد را برای خانواده ها در معابر سخت کرده اند. از سوی دیگر به گفته کارشناسان محیط زیست یکی از مشکلات اساسی در مورد افزایش سگ های ولگرد غذا دادن به این حیوانات است که باعث زاد و ولد آن ها می شود.

در این گزارش به مواردی از این حوادث اشاره می شود:

سگ های ولگرد تهدیدی برای “یاسین‌ها”

سالانه هفت هزار گاز گرفتگی سگ در خوزستان صورت می‌گیرد
دکتر سیدمحمد علوی رییس مرکز بهداشت خوزستان گفت: سالانه هفت هزار گاز گرفتگی سگ در استان گزارش می شود و این مرکز برای هر گاز گرفتگی سگ حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون ریال هزینه می‌کند که در مجموع رقم بالایی هست.

وی با بیان اینکه مسئله سگ های ولگرد یکی از مشکلات عمده شهر اهواز است، افزود: طبق دستورالعمل، سگ های بی صاحب ابتدا باید زنده گیری شده و در یک سایتی نگهداری شوند و سپس سازمان دامپزشکی سگ های بیمار را از سالم جدا کرده و سگ های بیمار تحت مرگ‌ با ترحم از بین برده شوند.

رییس مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: تعدادی از سگ های سالم را می توان پس از عقیم شدن به عنوان سگ چوپان و نگهبان واگذار کرد و بقیه توسط شهرداری نگهداری شوند.

وی با بیان اینکه جمع آوری سگ های بی صاحب بر عهده بهداشت نیست، افزود: تا الان بیماری هاری در استان نداشتیم ولی به این معنا نیست که بی تفاوت باشیم؛ بیماری هاری در سگ‌ها وجود دارد ولی ما بلافاصله محل زخم و گزیدگی را شستشو می دهیم و به افراد واکسن می زنیم و از ابتلا به هاری جلوگیری می شود.

علوی گفت: کار بهداشت در خصوص حیوان گزیدگی، مراقبت از مجروحین است و مسئولیت جلوگیری از وجود سگ های ولگرد و بی صاحب برعهده شهرداری است.

در ۱۰ ماهه سال جاری، بیش از یک هزار و ۸۶۷ حیوان گزیدگی در اهواز به وقوع پیوست.

حمله سگ‌های ولگرد به ۷۳ مازندرانی در ۹ ماه گذشته

علی عباسی مدیرکل پزشکی قانونی مازندران گفته است که ۷۳ مصدوم ناشی از گاز گرفتگی سگ ۹ ماه گذشته برای بررسی صدمات و جراحات به مراکز پزشکی قانونی استان مراجعه کردند که از این موارد ۶۰ نفر مرد و بقیه زن بودند. بیشترین سن مصدومان ناشی از گاز گرفتگی سگ بین ۳۱ تا ۴۰ سال با ۲۱ نفر و کمترین سن بین ۵۱ تا ۶۰ مورد با ۷ نفر گزارش شده است.

بر اساس آمار ارجاعی از مراکز استان بیشترین آمار گاز گرفتگی سگ مربوط به شهرستان‌های ساری، میاندورود و تنکابن هر کدام با ۱۴ نفر و کمترین آن مربوط به شهرستان‌های رامسر، محمود آباد، فریدونکنار، جویبار و نکا هر کدام با یک مورد گزارش شده است.

زخمی شدن شدید پسربچه نیشابوری با حمله سگ های ولگرد

چندی پیش سگ های ولگرد با حمله به یک بچه ۶ ساله نیشابوری به نام کیارش او را به شدت زخمی کردند که این پسر با کمک اهالی محل بلافاصله راهی بیمارستان شد و تحت چندین عمل جراحی قرار گرفت.

به گفته پدر این کودک، چند روز پیش اوایل صبح این کودک در مقابل منزل تنها ایستاده بود که حدود هشت قلاده سگ ولگرد به وی حمله ور می شوند. پسردایی کیارش با صدای فریادها، خود را به او می رساند و مشاهده می کند که این پسر مورد حمله سگ ها واقع شده و پس از نجات پسر بچه از چنگال این حیوانات با کمک همسایگان کیارش را که از چندین ناحیه به شدت زخمی شده بود و خونریزی شدیدی داشت به بیمارستان می رسانند.

۱۹ مصدوم حادثه حیوان گزیدگی در بیمارستان‌های زاهدان پذیرش شدند

دکتر محمدهادی عباسی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: از ۱۹ مصدوم سگ گزیدگی هفت نفر با آمبولانس و ۱۲ نفر بصورت شخصی به مراکز درمانی منتقل و به موقع از خدمات بهداشتی و درمانی لازم برخوردار شدند. مدیریت جمع آوری سگ‌های ولگرد در زاهدان باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد زیرا حوادث ناشی از حیوان گزیدگی خطرات متعدد روانی و جسمی بر سلامت شهروندان دارد. در حوادث اخیر ناشی از گزیدگی سگ چهار نفر از این شهروندان بدلیل شدت جراحات وارده به اتاق عمل منتقل شده‌اند. هم‌اینک تمامی این ۱۹ نفر از بیمارستان ترخیص شده اما از نظر بیماری هاری تحت نظر قرار دارند و واکسن‌ و سرم‌های نوبت دوم و سوم خود را نیز دریافت خواهند کرد.

حمله سگ‌های ولگرد، دختر بچه ای را در رفسنجان راهی بیمارستان کرد

بهمن ماه سال گذشته نیز دختر بچه ۶ ساله تبعه خارجی توسط چند سگ ولگرد مورد حمله قرار گرفته بود که به علت آسیب های جدی وارد شده در آی. سی. یو بستری است. این دختر بچه که برای تهیه نان راهی نانوایی شده بود توسط چند سگ مورد حمله قرار می گیرد که متاسفانه شدت آسیب های وارد شده به بدن این بچه از ناحیه دست و پا و سر بسیار جدی و دچار خونریزی شده که به بیمارستان علی بن ابیطالب (ع) منتقل شد.

حمله سگ ولگرد به کودک خردسال ایلامی

شهریورماه سال گذشته نیز بر اساس اعلام شاهدان عینی یک قلاده سگ ولگرد در بوستان جنگلی چغاسبز شهر ایلام به یک کودک خردسال حمله و وی را از ناحیه گردن به شدت زخمی کرد. حوالی ساعت ۱۲ شب گذشته درحالی که تعدادی از خانواده‌ها در این بوستان حضور داشتند، با صدای فریاد تعدادی کودک به شدت هراسان شدند. یک قلاده سگ با حمله به یک پسر خردسال وی را از ناحیه گردن و سر به شدت زخمی کرد و در صورت نرسیدن افراد حاضر در محل ممکن بود جان این کودک به خطر بیفتد. این کودک که بشدت خونریزی داشت توسط والدین به مراکز درمانی برای مداوا و با توجه به اینکه احتمال هار بودن سگ می‌رفت منتقل شد هرچند نیروهای اورژانس نیز در محل حاضر شدند.