جنگل‌های زاگرس در آستانه نابودی/نفس‌های آخر جنگل‌های بیمار را دریابید

زاگرس همچون دریاچه ارومیه نقش مهمی در تنوع زیستی کشور دارد، اما اقدام خاصی در راستای حفظ آن صورت نگرفته و نفس‌های آخر آن به گوش می‌رسد.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از خرم آباد ، طی سالیان اخیر، خشکیدگی‌های مختلف در جنگل‌های زاگرس به وقوع پیوسته و در اکثر مناطق باعث نابودی عرصه‌های جنگلی شده است.

بیش از یک میلیون و سیصد هزار هکتار از رویشگاه‌های زاگرس خشکیده‌اند و زوال در چند سال اخیر مهم‌ترین چالش برای این جنگل‌ها بوده است.

نزدیک به ۱۱ استان با این پدیده مواجه هستند و عوامل متعددی سبب بروز خشکیدگی بوده‌اند که تاکنون مطالعه مدونی درخصوص دلایل قطعی آن انجام نشده است.

این پدیده همچنان در حال پیشروی است و با ادامه این وضعیت، هر چه بیشتر شاهد پدیده‌هایی مانند کاهش تراکم و حجم تاج پوشش، پایین آمدن سطح تنوع گونه‌ها، وقوع سیلاب‌ها، افزایش پدیده ریزگرد‌ها خواهیم بود بنابراین توجه به این زیستگاه قدیمی بشر و احیای آن، مطالبه بر حق ساکنان منطقه است.

با توجه به اینکه زاگرس همچون دریاچه ارومیه نقش مهمی در تنوع زیستی کشور دارد، اما اقدام خاصی در راستای حفظ آن صورت نگرفته است و نفس‌های آخر جنگل‌های بیمار آن به گوش می‌رسد.

۲۰ درصد جنگل‌های زاگرس در لرستان قرار دارند

نبی‌الله قائدرحمتی، معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان اظهار کرد: در استان بیش از یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار جنگل داریم که معادل ۴۳ درصد مساحت این منطقه است.

وی با بیان اینکه ۳۱ درصد مساحت استان را مرتع تشکیل می‌دهد که حدود ۸۸۳ هزار هکتار است افزود: به بیانی ۱۰ درصد جنگل‌های ایران و ۲۰ درصد جنگل‌های زاگرس در استان قرار دارند.

قائدرحمتی از وجود ۱۷۵۰ گونه گیاهی در لرستان خبر داد و گفت: گونه شاخص و غالب جنگل‌های این استان بلوط ایرانی است که متاسفانه عوامل متعددی مانند بهره‌برداری ناپایدار از منابع پایه و فعالیت‌های انسانی مخرب آن‌ها را تهدید می‌کنند.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان بحث چرای دام بیش از ظرفیت منابع را از دیگر تهدیدات برشمرد و اضافه کرد: همچنین بهره‌برداری‌های نادرست از مراتع، تصمیم‌سازی‌های نامناسب مدیریت اجرایی و کنترل و نظارت ضعیف، منابع مالی ضعیف برای اداره محیط زیست و منابع طبیعی، هماهنگ نبودن بخش تحقیقات و اجرا و عدم مدیریت صحیح منابع آب و آبخیزداری باعث به خطر افتادن این عرصه‌ها شده‌اند.

وی تغییر کاربری اراضی جنگلی به کشاورزی و سایر انواع توسعه، وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده در عرصه‌های طبیعی و عدم مکان‌یابی صحیح پرو‌ژه‌ها و صنایع را از دیگر عوامل تهدید کننده عنوان کرد و ادامه داد: کشت و کار در اشکوب زیرجنگلی، نبود توازن امکانات شغلی به دلیل عدم اجرای طرح آمایش سرزمین، قطع درختان جنگلی و تبدیل آن‌ها به زغال، شیوع آفات و بیماری‌های گیاهی به ویژه به بافت جنگلی و خشکیدگی و زوال گونه‌های گیاهی (جنگلی و مرتعی) باعث از بین رفتن این عرصه‌ها می‌شود.

در سال‌های گذشته پروژه حفاظت از تنوع زیستی زاگرس مرکزی با هم‌سو کردن صیانت تنوع زیستی و بهره‌برداری پایدار، محدوده دو میلیون و ۵۰۰ هزار هکتاری را تحت پوشش و حفاظت قرار داده بود. در این طرح، حفاظت از تنوع زیستی با برنامه‌های توسعه همسو شده و نگرش جدیدی با توجه به وجوه اجتماعی و اکولوژیکی ایجاد می‌شد. هر چند که در این طرح، لرستان دیده نشد، اما اقدامی موثر در راستای حفاظت از زاگرس بود که در حال حاضر متوقف شده است.

زیبنده نیست ۱.۵ میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس زوال پیدا کند

اسفندیار حسنی‌مقدم، رئیس سازمان جهادکشاورزی لرستان با بیان اینکه در رابطه با احیای جنگل‌های زاگرس اقدامات خوبی انجام شده، اما متوقع شدند اضافه کرد: مطالبه ما از دولت توجهی معادل با دریاچه ارومیه برای جنگل‌های زاگرس است.

وی با اشاره به اینکه ۱.۵ میلیون هکتار جنگل در زاگرس وجود دارد که سالیانه ۳۰ میلیارد مترمکعب آب تولید می‌کنند، ادامه داد: ۴۰ درصد آب کشور از این جنگل‌هاست.

حسنی‌مقدم بیان کرد: زیبنده نیست ۱.۵ میلیون هکتار از این جنگل‌ها زوال پیدا کند و ما پیگیری نکنیم و هیچ برنامه‌ای برای آن نداشته باشیم.

رئیس سازمان جهادکشاورزی لرستان با بیان اینکه این موضوع جزو اولویت کاری ماست، افزود: امسال یکی از خشک‌ترین سال‌ها طی یک قرن اخیر را تجربه خواهیم کرد و باید هر چه سریع‌تر دستورالعملی برای مقابله با بحران خشکسالی تهیه شود.

مشکل خشکیدگی درختان زاگرس، تنها تهدیدی برای گونه‌های زیستی این منطقه نیست بلکه اختلال حیات در آن، تمام کشور را درگیر می‌کند بنابراین توجه بیشتر مسئولان را می‌طلبد و امیدواریم احیای زاگرس در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد.