تخریب محیط زیست با راهاندازی پروژههای صنعتی به بهانه توسعه در جوامع محلی در حالی رخ میدهد که ساکنان این مناطق اجرای این طرحها را نه در راستای توسعه منطقه خود که بیشتر برای کسب سود و درآمدزایی متولیان پروژهها میدانند، پروژه پرورش لارو میگو در تالاب بردستان بندر دیر نیز یکی از همین پروژههاست که پا بر گلوی درختان حرای این منطقه گذاشته است.
شادی مکی: جانمایی نامناسب یک مزرعه تکثیر لارو میگو در کنار خور بردستان دیر، واقع شده در جنوب شرقی بندر دیر در استان بوشهر این روزها باعث اعتراض حامیان محیط زیست شده و مدتهاست که این گروهها نسبت به آثار سوء اجرای این پروژه بر محیط زیست بندر دیر هشدار میدهند. ازجمله این آثار مخرب میتوان به از بین رفتن آن بخش از جنگلهای حرا اشاره کرد که در این منطقه واقع شدهاند.
جنگلهای شورزی حرا مهمترین محل زیست آبزیان دریایی و مکانی مناسب جهت تخم ریزی و تکثیر آنهاست، لذا ورود به حریم جنگلهای حرا و آلوده کردن محیط میتواند حیات گونههای آبزی این منطقه را به خطر بیندازد. گذشته از اهمیت جنگل حرا برای حفظ سلامت گونههای جانوری واقع شده درآن، این درختان برای بندر دیر هم به مثابه عضو تنفسی هستند و هم اهمیت گردشگری فراوانی دارند. جنگل حرای واقع شده در این منطقه در امتداد دهکده گردشگری کنگان، بنک، بردستان و دیر قرار داشته و جاده گردشگری وفاق دیر – کنگان نیز از نزدیکی این منطقه گذشته و اجرای طرحهایی غیر کارشناسی میتواند زمینه محروم شدن مردم این بندر را از عواید گردشگری فراهم کند.
اینکه ۷۰ درصد از میگوی پرورشی کشور در استان بوشهر تولید میشود قطعا بهانه خوبی برای توسعه این صنعت به بهای تخریب محیط زیست منطقه و تحمل آثار منفی آن در بلند مدت از سوی مردم و نسلهای بعدی نخواهد بود.
پرورش میگو به قیمت تخریب محیط زیست یک خور
رضا پرتوی سنگی فعال محیط زیست و دبیر شبکه سازمانهای مردم نهاد محیط زیست و منابع طبیعی استان بوشهر درباره احداث سایت تکثیر لارو میگو در این منطقه میگوید: متولی این پروژه توسط یکی از اهالی شهرستان دیر به نام آقای مختاری است، او شرکتی برای پرورش لارو میگو در منطقه خور یا تالاب بردستان دیر دارد. این پروژه در ۲۳ فروردین ۹۵ پیگیری شد و به سازمان محیط زیست و شیلات بوشهر ارائه شد.
وی ادامه میدهد: سازمان محیط زیست از سازمان منابع طبیعی استان در خصوص اجرای این پروژه در حریم تالاب بردستان دیر استعلام کرد، منابع طبیعی هم بلامانع بودن اجرای این پروژه را به اداره محیط زیست بوشهر را اعلام کرد. بر این اساس هم سازمان محیط زیست در سال ۹۵ به متولی پروژه مجوز داد. اجرای پروژه قرار بود در زمینی به مساحت ۴ هکتار انجام شود که بنا بود از سوی سازمان مسکن و شهرسازی به مختاری واگذار شود. با توجه به مخالفت جوامع محلی و سازمان محیط زیست قرار شد اجرای این طرح از ۴ هکتار به ۲ هکتار کاهش یابد.
دبیر شبکه سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی بوشهر عنوان میکند: پرونده این پروژه با توجه به مصوبات و مجوزهایی که ازادارت مختلف محیط زیست، منابع طبیعی، راه و مسکن و حتی فرمانداری محل و شیلات دیر گرفته بود به کمیسیون ماده ۱۱ قانون هوای پاک در استانداری ارجاع شد. در این کمیسیون طرح تایید و مجوز آن صادر شد. همان زمان هم اجرای پروژه با مخالفت جوامع محلی مواجه شد به این دلیل که اجرای این پروژه باعث آلودگی و تخریب خور بردستان دیر میشد در این تالاب چندین هزار نهال درخت حرا توسط اهالی محل و سازمانهای مردم نهاد به صورت دست کاشت و در مراسم مختلف کاشته شده است.
وی با بیان اینکه تا مدتها این پروژه به دلیل مخالفتهای مردم و حامیان محیط زیست اجرایی نشد، اظهار میکند: در سال ۹۸، اما نسبت به احداث سیلوی پرورش میگو در خور بردستان اقدام کردند. در این راستا خاکریزی، بتونریزی و تسطیح زمین در ۲ هکتار زمین مذکور و حتی کمی بیشتر از این مساحت انجام شد. امسال نیز مشخص شد که از اداره راه و شهرسازی استان درخواست مجوز راه و جاده دسترسی کردهاند. این جاده باعث میشود که محل جزر آب به قسمت بالادست خور و جنگلهای حرا قطع شود. زمانی که جاده ایجاد میشود جریان آب در آن منطقه کاهش یافته و در نتیجه درختهای حرا از بین میروند.
جنگلهای حرا در آستانه مرگ/مرگ جنگلهای حرا در میان چرخدندههای توسعه/ پروژه پرورش میگو چه بر سر تالاب بردستان میآورد؟
پرتوی با تاکید براینکه مردم نسبت به ساخت این جاده نیز اعتراض کردند، اضافه میکند: با این حال اداره راه و شهرسازی مجوز اولیه را برای مختاری صادر کرد. موضوع در کمیسیون ۱۱ نیز مطرح شد و مختاری مجوزهای خود را به معترضین ارائه داد. در حال حاضر جادهسازی برای این پروژه با حجم بالایی از خاکریزی و زیرساخت سازی به اتمام رسیده است و حتی در قسمتی از این جاده در حال دیوار کشی هستند بدون آنکه به این موضوع توجه شود که جاده باعث تخریب ۱۰۰ درصدی خور یا تالاب بردستان دیر میشود.
وی توضیح میدهد: شهرستان دیر ۲ منطقه حفاظت شده بزرگ دارد به اسم دیر نخیلو که پارکی ملی است و دو، سه جزیره به نامهای جزیره خان و مورکور که محل بزرگترین سایت پرندهنگری و پرندههای مهاجر در فصول زادآوری پرندگان هستند.
این فعال محیط زیست با تاکید بر اینکه احداث این جاده باعث عدم دسترسی درختان حرا به آب شده است، میافزاید: سازمانهای مردم نهاد و سازمان محیط زیست استان از این جادهکشی شکایت کردهاند. دادگاه شهرستان دیر متاسفانه اولین رای خود را به نفع مجری پروژه صادر کرده و اعلام کرده که مجری مجوزهای لازم را دارد لذا قرار منع تعقیب صادر کرده و اجازه ادامه کار داده است. بار دیگر انجمنهای زیست محیطی شهرستان دیر و شبکه سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی استان رسما از مختاری شکایت کردهاند که در حال حاضر پرونده او در دادگاه تجدیدنظر مفتوح است. ما منتظر رای نهایی این دادگاه هستیم.
وی عنوان میکند: زمانی که ما پویش جنگلهای حرای شهرستان دیر را ایجاد کرده بودیم، سازمان محیط زیست کشور عنوان کرده بود که اجرای این پروژه در حریم خور بردستان درست نیست. این درحالی بود که مجوز این پروژه را سازمان منابع طبیعی استان داده بود.
پرتوی با بیان اینکه جاده این پروژه حدود ۲ ماه است که کشیده شده، اظهار میکند: حدود یک ماه و نیم است که جلوی جزر و مد آب هم گرفته شده و آب به جنگلهای حرا نمیرسد. از بین رفتن این جنگلها آثار منفی بسیاری به دنبال دارد. به عنوان مثال این جنگلهای آب شور را به آب شیرین تبدیل میکنند، این جنگلها در خور واقع شدهاند که محل حضور پرندگان مهاجر و گونههای جانوری آبزی و کنار آبزی است، با مسدود شدن این خور این گونههای جانوری نیز آسیب دیده و تحت تاثیر قرار میگیرند. به علاوه آنکه این سایت پرورش میگو قطعا در آینده ضایعات و پسماندی خواهد داشت که وارد خور میشود، که این ضایعات نیز برای آبزیان خطرناک است.
وی تاکید میکند: هم اکنون که ما در حال صحبت هستیم، در خور بردستان پرندههای مهاجر قادر به زندگی نیستند بسیاری از گونههای جانوری و درختان حرا در حال نابودی هستند، تردد خودروها در این جاده باعث وحشت پرندگانی میشود که در آن منطقه آشیانه دارند.
دبیر شبکه سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی بوشهر با بیان اینکه شهر دیر در سال ۹۸ به عنوان شهر تالابی به سازمان محیط زیست معرفی شد، خاطرنشان میکند: سازمان محیط زیست و آبفای منطقهای در حوزه جادهکشی در کنار ما سازمانهای مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست بندر دیر قرار گرفته و نسبت به اجرای این طرح معترض هستند.
این فعال محیط زیست تصریح میکند: مهمترین حامی اجرای این پروژه استانداری بوشهر و شیلات استان هستند. دبیر کمیسیون ماده ۱۱ معاونت عمرانی استاندار است که از اجرای طرح حمایت میکنند علت این حمایت هم توسعه استان و شهرستان است در حالیکه مردم برای جلوگیری از تخریب خور خواستار تغییر محل اجرای این پروژه هستند. در منطقه کنگان هم یک پروژه پرورش میگو اجرا شده است که تا کنون هیچ نتیجهای برای استان نداشته است.
جنگلهای حرا در آستانه مرگ/مرگ جنگلهای حرا در میان چرخدندههای توسعه/ پروژه پرورش میگو چه بر سر تالاب بردستان میآورد؟
این اولین بار نیست که به بهای پرروش پرسود میگو محیط زیست و آثار طبیعی کشور در معرض تهدید قرار میگیرند. از فروش اراضی در محدوده طولانیترین غار نمکی جهان در قشم تا در معرض نابودی قرار گرفتن هزار هکتار زمین کشاورزی در منطقه هندیجان استان خوزستان برای ساخت مزرعه پرورش میگو همچنین انتشار اخبار و تصاویری از تخریب سواحل بکر بندر مقام در استان هرمزگان که باز هم به همین منظور انجام شد همگی نشاندهنده آن است که سود و منفعت عدهای از سرمایهداران بر حفاظت از محیط زیست کشورمان توسط سازمانهای مختلف ارجحیت داده شده و هنوز برای مسئولان کشور اهمیت حفظ محیط زیست برای نسلهای آینده مشخص نیست. وجود سازمان عریض و طویلی به نام حفاظت از محیط زیست هم نتوانسته است سدی محکم در برابر تاخت و تاز و قلع و قمع منابع طبیعی و محیط زیست کشورمان ایجاد کند.
آخرین دیدگاهها