چرا در آق قلا سیل آمد

بخشی از گنبد کاووس، شهرستان آق قلا و گمیشان (کومیش‌تپه) و روستاهای تابع زیر آب فرو رفته‌‌اند. علل بروز این بلای طبیعی یا «انسانی» چه بوده است؟ دویچه وله در این باره با برخی از افراد مطلع در محل صحبت کرد. علت ویرانگری سیل در ترکمن‌صحرا و به‌ویژه آق قلا را باید در مجموعه‌ای از سوء مدیریت‌ها و عوامل طبیعی جستجو کرد. بارش‌های شدید، پر بودن ظرفیت سدها پیش از آغاز بارش‌ها و نیز عدم لایروبی رودهای گرگان، اترک و قره‌سو همگی دست به دست هم دادند تا بزرگترین فاجعه طبیعی و زیست محیطی ترکمن‌ صحرا رقم بخورد.

طبق آمار رسانه‌های کشور پیش از این در سال ۱۳۸۰ جاری شدن سیل در گرگان‌رود باعث بیشترین تلفات انسانی سیل در تاریخ ایران شده بود اما سیل کنونی با این وسعت حداقل در یک صد سال اخیر سابقه نداشته است.
ترکمن‌ صحرا که سال‌هاست از خشکسالی رنج می‌برد، حال با بارش روبرو شده اما این باران‌ها ‌در سایه سوء مدیریت‌های موجود چیزی جز رنج برای مردم به ارمغان نیاورده است. علاوه بر حجم و گستردگی، به لحاظ اقتصادی نیز این سیل فاجعه ‌بارترین سیل تاریخ ترکمن صحراست. این منطقه قطب تأمین گندم، جو و دانه‌های روغنی کشور است و بیشترین محصول گندم و جو و کلزای کشور بر اساس مساحت متعلق به این منطقه است. اما تمامی کشتزارهای منطقه زیر آب رفته و خسارت این سیل بر بخش کشاورزی بالغ بر هزاران میلیارد تومان است.
ورود سیلاب به خانه‌ها باعث سست شدن پی خانه‌ها در شهرهای گنبد، آق قلا و گمیشان و صدها روستای منطقه خواهد شد. با توجه به توان اقتصادی پایین مردم منطقه، این مسئله در صورت بروز زلزله به یک فاجعه انسانی ختم می‌شود.
با توجه به عدم تخلیه سیلاب به ویژه در شهرهای آق قلا و گمیشان و نیز روستاهای اطراف این شهرها و ورود فاضلاب این شهرها و روستاها به آب سیل به نظر می‌رسد طی هفته‌های آتی بیماری‌های عفونی و پوستی نیز در منطقه به شدت گسترش پیدا کند.