ارسال کننده خبر غلام رضا اخلاقی
پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: وزیر نیرو با اشاره به این مساله که تبیین بحران آب کشور طبیعتا برای مردم نگرانی ایجاد می کند، گفت: اگر یک نفر فشار خون بالا و مشکلات عدیده قلبی داشته باشد به پزشک مراجعه کند قطعا این پزشک با این بیمار جدی برخورد میکند و بی تعارف او را مطلع میکند تا از آسیب های بعدی جلوگیری شود.
وی افزود: مسائلی که ما در رابطه با بحران آب کشور مطرح می کنیم، از این جنس است. البته همه معضلات آبی ما راهکار دارد اما باید توجه کرد که تمام این راهکارها به دست مسئولین کارگشا نیست و تمام آحاد جامعه وظایفی در این مور دارند که بایستی به آنها به خوبی عمل کنند.
منابع آبی از مرز بحران عبور کرده و در مرحله تنش آبی قرار داریم
چیت‌چیان اضافه کرد: بحران آب برای ما یک مسئله بسیار جدی است. تا ۱۰ سال پیش از آمار آب تجدید شونده کشورمان ۱۳۰ ملیارد متر مکعب بوده است و الان در اثر کاهش بارش ها (متوسط بارش در کشور ما در سال از ۲۵۰ میلی متر به ۲۴۲ میلی متر کاهش پیدا کرده است) آب تجدید شونده مان هم به ۱۲۰ ملیارد متر مکعب کاهش پیدا کرده است.
وی ادامه داد: در ابتدای انقلاب ما حدود ۴ هزار متر مکعب به ازای هر فرد ایرانی آب تجدید شونده داشتیم الان این مقدار به کمتر از ۱۶۰۰ متر مکعب رسیده است. طبق آمار های جهانی استفاده ۴۰ درصدی از منابع تجدید شونده قابل قبول، و استفاده ۶۰ درصد آن در مرز بحران است که ما در معرض تنش آبی قرار داریم چون ۸۰ درصد منابع تجدید شونده را مصرف میکنیم.
در سد سازی افراط کردیم و برای آب نداشته سد ساختیم
چیت چیان افزود: یکی از علائم بحران آب، خشک شدن دریاچه هاست که مردم به خوبی آن را لمس می‌کنند. همانطور که دریاچه بختگان خشک شد، گاوخونی خشک شد، دریاچه ارومیه خشک شد، دریاچه هامون خشک شد و ما اینها را با چشمان خودمان می بینیم. البته خوشبختانه به هامون امسال یک مقداری آب از طریق رودخانه هیرمند وارد شده و دوباره حیاتی پیدا کرده است.
وی تصریح کرد: ۶۰۹ دشت در کشور داریم که در ۲۹۸ دشت ما با بیلان منفی آب زیر زمینی مواجه هستیم یعنی آن مقدار آبی که توسط بارش وارد زمین میشود از آن مقداری که ما برداشت میکنیم کمتر است بنابراین بیلان دشت منفی است و این شرایطی مانند دریاچه ارومیه برای آب کشور ایجاد کرده است با این تفاوت که این مقدار آب زیر زمین است و کامل مشهود نیست.
وزیر نیرو در پاسخ به این سوال که عمده مشکلات کشور بدلیل کمبود طبیعی آب است یا سوء مدیریت گفت: اگر منصفانه بخواهیم قضاوت کنیم بیشتر شرایط طبیعی کشور باعث این معضلات شده تا مدیریت منابع آب.
وی ادامه داد: در سده های گذشته وزارت نیرو و مجموعه صنعت آب کشور کارنامه درخشانی از حیث ایجاد تاسیسات مدیریت آب داشته است. اما نظر بنده بیشتر بر روی هر دو مورد است یعنی هم مدیریت دخیل است هم شرایط طبیعی چراکه در چند سال گذشته در سد سازی افراط کردیم. تمام این سد ها بالغ بر ۷۶ میلیارد متر مکعب را میتواند تنظیم کند در حالیکه میزان آب موجود در این سد ها ۴۶ میلیارد متر مکعب است.
بعد از ساخت سد گتوند فهمیدیم زمینش نمکی است و مناسب نبوده است
وزیر نیرو تاکید کرد: من چند روز پیش در خدمت نمایندگان مجلس رسیده بودم و یک سخنرانی داشتم که عرض کردم سد ساوه ساخته شده است برای اینکه ۱۳۰ میلیون متر مکعب در خود جای دهد تا الان در طول عمر خود ۳۰ میلیون متر مکعب بیشتر در آنجا آب نبوده است.
سد کرخه برای ۷ میلیارد متر مکعب ساخته شده است و بیش از ۲٫۷ میلیارد متر مکعب آب در آنجا جمع نشده است.
سد سیمره ساخته شده است و دوسال هم هست که به بهره برداری رسیده است و نیروگاه آن هم ساخته شده است و چون آب کافی نداشته است آب اصلا نتوانسته است وارد نیروگاه شود. خیلی ارتفاع آن کم بوده است و هنوز هم کم است و معلوم نیست که سال آینده هم ما بتوانیم از این نیروگاه استفاده کنیم یا نه.
وی ادامه داد: حالا ممکن است این سؤال پیش بیاید که آیا واقعا در گذشته در طراحی این سدها اشتباه شده است؟ این مطلب دقیقی است که بنده میخواهم به آن اشاره کنم. این سد ها محاسباتش بر اساس آمارهای بارش گذشته بوده اما این آمارها اکنون بسیار پایین آمده است.
بخشی از این سد سازی ها بر اساس محاسبات وقت ساخت بوده و بخشی بر اساس زیاده روی بوده است مانند سد گتوند.
بیش از ۹۰ درصد آب کشور در حوزه کشاورزی مصرف می شود
وی تاکید کرد: من با صراحت می گویم این ۹۶ میلیارد متر مکعب آبی که از آبهای تجدید شونده استفاده میکنیم خطرناک است. این مقدار باید به ۷۲ میلیارد متر مکعب برسد و در اینصورت است که دریاچه ها به حیات طبیعی خودشان بازمی‌گردند، محیط زیست و حیات رودخانه ها حداقل آب مورد نیاز را به خود خواهند دید و در واقع این بحران آب مدیریت میشود.
چیت‌چیان افزود: با توجه به اینکه ما بیش از ۹۰ درصد از مصرف آبمان را در بخش کشاورزی داریم مثلا اگر در بخش کشاورزی فقط ۱۰ درصد از مصارف آب را کاهش بدهیم به اندازه کل آب شرب و صنعت آب ذخیره خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه این مدیریت مصرف در کشاورزی به معنای تعطیلی کشاورزی نیست بلکه باید ضمن مصرف کمتر آب درآمد، محصول بیشتری داشت گفت: این موضوع حداقل ۳ راهکار دارد:
۱- بالا بردن راندمان آبیاری توسط شیوه های آبیاری تحت فشار
۲- تغییر نوع کشت
۳- تغییر شیوه کشت و روی آوردن به کشت صنعتی
در انتقال آب باید به مسائل زیست محیطی توجه داشته باشیم
وزیر نیرو در رابطه با طرح انتقال آب از دریاها نیز گفت: ما برای تمام موارد یک جواب واحد نداریم بلکه باید مورد به مورد مسائل بررسی شود. اصولا انتقال آب یک شیوه اضطراری است نه یک راه حل اساسی، ما باید با توجه به آمایش سرزمین برای رفع مشکلات مناطق اقدام کنیم.
وی ادامه داد: ما نباید کشور را از استفاده از آب دریا محروم کنیم و باید به نحو احسن از آن استفاده کنیم اما چند نکته را باید مد نظر داشت:
۱- با توجه به اینکه شیرین کردن آب دریا هزینه زیادی دارد قطعا انتقال این آب هزینه زیادتری را به همراه خواهد داشت و این مقرون به صرفه نیست.
۲- از آب دریا باید فقط در مصارف شرب و صنعت استفاده شود.
۳- ما در انتقال آب باید به مسائل زیست محیطی توجه داشته باشیم. فی المجموع طرح هایی که با دستکاری زیاد در طبیعت همراه است نوعا به نتیجه نرسیده است.
تشکیل وزارتخانه آب و محیط زیست راهکار صحیح نیست
چیت چیان در پاسخ به این نکته که برای مدیریت بحران آب برخی پیشنهاد می‌دهند، ما وزارتخانه آب و محیط زیست داشته باشیم، گفت: ما این تجربه را داشتیم که گاهی اوقات اگر مشکلاتی داریم سریع به سراغ تغییرات تشکیلاتی می‌رویم در صورتیکه مشکل اساسی این نیست.
وی در رابطه با شورای عالی آب تصریح کرد: ما برای حل مدیریت مصرف نیازمند همکاری وزارت نیرو، وزارت صنعت، جهادکشاورزی و سازمان محیط زیست هستیم که در سال های گذشته شورای عالی آب تشکیل شده است و مسئول هماهنگی بین این بخش ها است.
وزیر نیرو همچنین در رابطه با جداسازی آب شرب از آب مصرفی، گفت: در این بحث مطالعاتی انجام گرفته است و تجربیاتی هم داشتیم مثل شهر قم، حتی در بعضی مناطق کشور چاره ای جز عملی کردن این موضوع نداریم ولی این راهکار از راهکارهای مدیریت مصرف آب است.
طراحان استیضاح بنده انتظار دارند که انتقال آب از سد بهشت آباد به اصفهان توسط تونل انجام شود
وی درباره با طرح استیضاحش در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: دوستانی که در مجلس طرح استیضاح بنده را طراحی کردند انتظار دارند که انتقال آب از سد بهشت آباد به اصفهان توسط تونل انجام شود.
وی ادامه داد: با توجه به حساسیت های فراوان با بررسی های علمی به این نکته رسیدیم که احداث تونل راهکار مناسبی نسبت به این دلیل که این تونل ها موجب خشک شدن آب چشمه ها و قنات ها میشود ما این آب را منتقل میکنیم بلکه با استفاده از لوله و پمپاژ که همه شهروندان راضی باشند و مشکل زیست محیطی ایجاد نشود.
آخرین دیدگاه‌ها