کمپین نجات جنگل‌های هیرکانی/ ما در جنگل خانه نمی‌خواهیم

کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور و جمعیت نگاه سبز رامسر در دهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری سراسر کشور در گیلان برای نجات جنگلهای هیرکانی بیانه‌ای صادر کردند.

بهارناز کریم‌خانی، عضو شبکه تشکل‌های محیط زیستی استان مازندران به نمایندگی از نویسندگان این بیانیه در مراسم افتتاحیه دهمین گردهمایی راهنمایان گردشگی آن را قرائت کرد و گفت: با توجه به نامگذاری سال ۲۰۱۷ به نام «گردشگری پایدار، ابزار توسعه» توسط سازمان ملل متحد، همچنین اجرای کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری که با عنایت به همین معنا در کمتر از یک ماه پیش در ایران برگزار شد، و با توجه به اینکه امسال استان گیلان میزبان دهمین گردهمایی صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور با شعار «گردشگری پایدار؛ همکلام با جامعه جهانی، همگام با جامعه محلی» است، و از طرفی در خطر قرار داشتن جنگل‌های هیرکانی به عنوان یک زیست بوم ارزشمند، گویی زمان و مکان دست به دست هم داده تا الزام انجام حرکتی در جهت حفظ و نجات جنگلهای هیرکانی که نه فقط یک میراث ملی بلکه میراثی فراملی است، بیشتر از پیش احساس شود.

وی افزود: هیرکانی به جنگلهای باستانی اطلاق می‌شود که به صورت نوار باریکی در حاشیه جنوبی و جنوب غربی دریای کاسپین کشیده شده است و به همین دلیل به ابروی نازک بر صورت نقشه ایران توصیف می‌شود. این جنگل از منطقه ای با همین نام (هیرکان) در ماورای قفقاز در جمهوری آذربایجان کنونی آغاز می‌شود و تا منطقه گلی داغ، در استان گلستان ادامه می‌یابد. قدمت هیرکانی حدود چند ده میلیون سال برآورد شده و تنها جنگلهای بازمانده‌ی قبل از عصر یخبندان محسوب می‌شود و همین ویژگی خاص این جنگل را در جهان بی‌بدیل کرده است.

کریم‌خانی ادامه داد: وسعت آن بخش از این جنگلها که در خاک ایران قرار دارد ۶۰ سال پیش ۳.۵ میلیون هکتار بوده، اما هم اینک در خوشبینانه ترین برآورد به ۱.۹ میلیون هکتار رسیده است که ۸۰۰ هزار هکتار آن مخروبه است.

عضو شبکه تشکل‌های محیط زیستی استان مازندران توضیح داد: با افزایش جمعیت و همگام با روند توسعه، تمایل به ساخت و ساز خانه و ویلا در مناطق خوش آب و هوای شمال کشور خصوصا ارتفاعات میان جنگلها با رشد بسیار شدید همراه بوده است. به خصوص در سالهای اخیر با وخامت گرفتن اوضاع شرایط محیط زیستی در سایر مناطق ایران، همانند آلودگی هوای پایتخت و کلانشهرها، مشکلات ریزگردها در جنوب و جنوب غربی، و بحران آب در مناطق کویری تمایل به بهره جستن از طبیعت سالم بسیاری از هموطنان عزیز را بر این داشته که اگر به دلیل شرایط سخت زندگی یا کاری مقدور نیستند به مناطق سالمتر از نظر زیست محیطی مهاجرت کنند، حداقل سکونتگاهی را به عنوان یک حاشیه امن در طبیعت بکر با آب و هوای خوب و سالم مهیا کنند، تا در روزهای هشدار و اوج آلودگی یا تعطیلات به آن پناه ببرند. در نتیجه به علت فشار تقاضا و استقبالی که از پروژه های ساختمانی صورت گرفته، بلندی درختان جای خود را به اوج آپارتمان و برج و مجتمع هایی داده که دیدنشان بر بلندای کوههای سبز و عدم سازگاریشان با محیط، هر بیننده ‌ای را به حیرت و افسوس وا می‌دارد.

کریم‌خانی تأکید کرد: هدف از ایراد این بیانیه جلب توجه آحاد ملت، دوستداران محیط زیست، نخبگان، مسئولان و تصمیم‌گیران جامعه به وضعیت موجود این میراث طبیعی بی نظیر و همچنین جلب توجه هموطنان عزیز به اهمیت انتخابهای فردی برای حفظ محیط زیست و کمک و سرعت بخشیدن به روند ثبت این میراث طبیعی در فهرست میراث طبیعی یونسکو است.

به گفته وی کمپین نجات هیرکانی از سه محور عمده «مبارزه با ساخت و ساز در هیرکانی» با شعار «من در جنگل خانه نمی‌خواهم»، اعتراض به روند بهره‌برداری و مبارزه با مدیریت ناصحیح پسماند تشکیل شده است.

نویسندگان این بیانیه از تمام علاقه مندان به طبیعت و هموطنان درخواست کردند با تحریم کردن خرید مسکن در حریم جنگل راضی نشوند به بهای قطع حتی یک درخت در حریم جنگل هیرکانی سکونتگاهی برای خود تهیه کنند. همچنین ضمن ابراز حمایت از برنامه تنفس جنگل خواستار آن شدند که سازمان جنگلها و مراتع هر چه سریعتر نسبت به تدوین دقیق طرح نجات جنگل با استفاده از نظر کارشناسی دانشگاهیان و اساتید فن و سازمانهای مرتبط اقدام کند.

این بیانیه همچنین تأکید کرد: نزدیکی جنگلهای هیرکانی به دریای کاسپین از جهتی باعث پدید آمدن طبیعت فوق‌العاده این زیست بوم شده و از طرف دیگر این همجواری باعث می‌شود که شهرهای مجاور این جنگلها در دفع پسماند شهری خود با مشکل مواجه باشند، چرا که دفن زباله از آنجا که حفر کم عمقترین گودالها به آب می‌رسد امکان پذیر نیست. از طرفی اکثر شهرهای شمالی از دو طرف بین دریا و جنگل قرار گرفته‌اند. بنابراین جنگل اولین گزینه برای دپو زباله های شهری شهرستانهای ساحلی است که مشخصا این امر عامل آلوده شدن و تخریب نه فقط پوشش گیاهی که کل اکوسیستم است. اکنون سالهاست که زباله به یکی از معضلات اصلی تمام شهرهای شمالی ایران تبدیل شده است. ما از مسئولان استدعا داریم برای حفاظت از این جنگلها و برای حفاظت از سلامت ساکنین منطقه، در حل بحران زباله استانهای شمالی کشور تعجیل کنند.