دوازده تالاب از چهارده تالاب استان فارس خشک شده / تالاب قره قشلاق در آستانه خشک شدن

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه از ۱۴ تالاب استان فارس ۱۲ تالاب آن خشک شده است، گفت که اقتصاد اگر موثر، درون‌زا و متکی بر محیط زیست باشد رشد سبز را برای خود ترسیم خواهد کرد. از سوی دیگر فرماندار بناب از خشک شدن تالاب قره قشلاق  و تهدید منطقه و روستاهای اطراف به این دلیل خبر داد و دلیل اصلی آن را عدم تعیین حقابه تالاب ذکر کرد.

ارسال کننده : احسان فتاحی

معصومه ابتکار در سومین هم اندیشی سیاستگذاران منابع آب افزود: “این تصور که حقابه طبیعت را گرفته و جای دیگری صرف کنیم و در این هنگام از طبیعت انتظار سرویس داشته باشیم نه علمی و نه منطقی است”.

وی با اشاره به نگاه برخی به بحث امنیت غذایی و خودکفایی در گندم، افزود: “این نگاه در برخی استان‌ها به قدری مخرب بوده که هم اکنون باعث شده استان فارس به عنوان یکی از مناطق کاشت گندم تا ۱۲ مورد از تالاب‌های دائمی‌اش را از دست بدهد”.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تقدیر از اقدام وزارت نیرو در سال ۹۳ که برای نخستین بار حقابه زیست محیطی را ابلاغ کرد، گفت: “اما متاسفانه زاینده رود و گاوخونی از این حقابه محروم هستند”.

وی تصریح کرد: “سفره‌های آب زیرزمینی استان فارس به عنوان مهم‌ترین استان اجرایی سیاست خودکفایی گندم از خط قرمز عبور کرده و بختگان به عنوان یکی از زیباترین چهره‌های آن خشک شده است”.

ابتکار با اشاره به اینکه از ۱۴ تالاب استان فارس ۱۲ تالاب آن خشک شده است، افزود: “متأسفانه بخش کشاورزی را توسعه داده‌ایم که نهایتا به ضرر این بخش تمام خواهد شد چرا که اگر تالاب‌ها آسیب ببیند کشاورزی، آب و اقتصاد آسیب خواهند دید. اگر اقتصاد مقاومتی را در نظر بگیریم، نمی‌توانیم این روند را ادامه دهیم”.

وی با تأکید براینکه باید اقتصاد کشاورزی به شیوه‌ زندگی ایرانیان تغییر یابد، تصریح کرد: “خودکفایی گندم باید با روش‌های سازگار با تغییرات آب و هوایی اتفاق بیفتد”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، بیان داشت: “با توجه به بحران‌های امروز کشور نباید به موضوع محیط زیست به عنوان موضوع دست دوم بپردازیم چرا که حتی اگر امروز هم به این مقوله بپردازیم باز خیلی دیر است”.

ابتکار درباره اقتصاد دوار یا چرخشی، گفت: “اقتصاد دوار خطی نیست و بر عکس اقتصاد قهوه‌ای که بعد از مصرف هر کالایی دور انداخته می‌شود در این اقتصاد محصول تولید شده یا به طبیعت بازمی‌گردد و یا با بازیافت در چرخه صنعت و تولید مجددا استفاده می‌شود”.

وی با بیان اینکه سالانه ۱۰ میلیون موبایل در کشور به دلیل مصرف‌گرایی و تکنولوژی‌های به روز کنار گداشته می‌شود، گفت: “باید با تغییر اصلاح مصرف طوری رفتار کنیم که با کوهی از زباله‌های الکترونیکی مواجه نشویم چرا که دور انداختن در اقتصاد دنیای امروز نه علمی و نه اقتصادی است”.

معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه انسان با ساخت پلاستیک و مواد شیمیایی چرخه طبیعت را بر هم زده است، افزود: “در اقتصاد سبز هیچ چیزی در چرخه محیط زیست تخریب پذیر نیست، اگر کالایی را نتوانیم به شکل کمپوست وارد طبیعت کنیم باید با بکارگیری فناوری جدید از بدو تولید آن برای تک تک اجزا و قطعات آن چرخه بازگشت به طبیعت را در نظر بگیریم”.

وی تأکید کرد: “امروز اقتصاد در دنیا به جایی رسیده که به تک تک منابع زمین اهمیت قائل شده و آنها را ارزش‌گذاری می‌کند، حتی برای فلزات نیز ارزش قائل شده‌اند چرا که آنها به این باور دست یافته‌اند که اگر نتوانیم فلزات و ثروت‌های ارزشمند را از چرخه تولید برگردانیم دیگر ذخایری در دنیا و کشورها وجود نخواهد داشت”.

ابتکار درباره اقدامات اقتصادی سایر کشورهای جهان گفت: “اروپا تا سال ۲۰۲۰، ۲۵ درصد از رشد اقتصادی خود را از بازیافت به دست خواهد آورد، یعنی از زباله به رشد اقتصادی دست خواهد یافت، آنها می‌خواهند با برگرداندن همه چیز به چرخه مصرف و طبیعت از دست دادن حتی کوچک‌ترین منبع و ذرات جلوگیری کنند”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: “در بسیاری از مناطق کشور با مدیریت پسماند، بازیافت و استفاده مجدد روبرو هستیم چرا که از ابتدا برای مصرف خود برنامه‌ریزی نکرده‌ایم”.

وی تأکید کرد: “جهت گیری برنامه ششم توسعه مبتنی بر منابع کشور به ویژه آب است”.

ابتکار با اشاره به اهمیت نقش اطلاع‌رسانی به کشاورزان کشور، افزود: “کشاورزان باید بدانند که با ادامه این روش خود چه آینده‌ای در پیش خواهند داشت، حالت تنش بین استانی و منطقه‌ای بین کشاورزان باید به یک درک مشترک تبدیل شود، در مقابله با تغییر روش کشاورزان ما با یک مولفه اجتماعی روبرو هستیم که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم ولی از سوی دیگر نمی‌توانیم از به تأخیر افتادن اجرای سیاست‌های حوزه آب به علت همین مولفه اجتماعی جلوگیری کنیم چرا تهدیدات حوزه آبی کشور جدی و آینده نگران کننده است”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر استفاده از تجارب سایر کشورها، بیان داشت: چند روز گذشته سند همکاری خوبی با اتحادیه اروپا در حوزه مسائل محیط زیست و آب منعقد کرده‌ایم، در این سند بیانیه مشترکی برای همکاری در حوزه تغییر اقلیم، بهینه سازی مصرف انرژی، سازگاری، مدیریت آب و حفاظت از منابع آب در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: “به زودی برنامه اقدام مشترک و نشست علمی مشترکی را با اتحادیه اروپا در بحث تغییرات قلیم خواهیم داشت و امیدواریم تا این برنامه به تحولات ما در بخش استفاده از تکنولوژی‌های روز کمک کند”.

ابتکار گفت: “دوران اقتصاد خاکستری دوران ناپایداری است چرا که ثروت عمومی جامعه یعنی آب، خاک، هوا و غیره به دلیل فعالیت‌های صنعتی نابود شده است”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: “علت دیگر ناپایدار بودن اقتصاد خاکستری عدم محاسبه و ارزش گذاری منابع کشور است البته ما از اقتصاد به علت ایجاد اشتغال و ارزش افزوده وارده به کشور متشکریم ولی حرفمان این است؛ این موضوعات نباید به قیمت آلوده کردن بخشی از منابع آب، هوا و خاک اتفاق بیفتد”.

وی افزود: “سومین مشکل اقتصاد قهوه‌ای و خاکستری مجانی بودن ثروت‌ الهی یعنی هوا، خاک و انرژی است، در این اقتصاد منابع قیمت‌گذاری مناسب نشده‌اند، با این تصور که با یارانه گذاشتن روی منابع می‌توانیم عدالت اجتماعی را مطرح کنیم کماکان کمترین دهک‌ها، کمترین منفعت را از منابع و بیشترین صدمات را از خسارت وارده بر طبیعت می‌برند بنابراین در این اقتصاد نه عدالت درون نسلی و نه عدالت بین نسلی با بهانه سیستم یارانه‌ها تأمین می‌شود”.

ابتکار تأکید کرد: “بسیاری از فعالیتهای صنعتی امروز با قیمت نابودی و آلودگی آب، خاک، هوا و تنوع زیستی شده است”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه اقتصاد سبز، دو منحنی آلودگی و تخریب را در گذر از طبیعت تنظیم می‌کند، افزود: “در اقتصاد سبز ردپای انسان‌ها بر اساس آلودگی حذف و یا به حداقل می‌رسد از این رو کشور با رشد سبز مواجه می‌شود، علاوه بر این اقتصاد سبز مشاغل سبز را به وجود می‌آرود”.

وی با اشاره به نشست‌های بین‌المللی و سفر اخیر خود به بلژیک که نشست مهمی با اتاق بازرگانی و بزرگترین موسسه صنعتی بلژیک داشت، گفت: “بلژیک در حوزه اقتصاد با محیط زیست کار می‌کند، انرژی پاک، اقتصاد دوار، مدیریت پسماند و غیره در فعالیت‌های اقتصادی بلژیک کاملا مشهود است و باعث شده که این کشور به حوزه مهم رشد اقتصادی مبدل شود”.

معاون رئیس جمهور با انتقاد از طرفداران اقتصاد قهوه‌ای که محیط زیست را محیط ایست و منابع طبیعی را موانع طبیعی می‌دانند، گفت: “اندیشه اینها به چندین دهه پیش باز می‌گردد، اگر محدودیتی اعمال می‌کنیم برای به حداقل رساندن خسارت‌ها و استقرار نگاه علمی در حاکمیت و در نهایت رشد سبز کشور است”.

ابتکار بیان داشت: “امروزه باید با مشاغل سبز به سمت تحقق اهداف توسعه پایدار حرکت کنیم البته بخشی نیز به حکمرانی برمی‌گردد، با حکمرانی پایدار با هم‌پیمانی بین بخش دولتی، خصوصی و دانشگاهی شکل می‌گیرد”.

وی افزود: “شورای عالی آب در این دوره احیا شده و به یک ساز و کار قوی در حوزه آب مبدل شده، در مسائلی که مشکل داریم بیشتر کار کنیم تا رشد سبز را در اقتصاد خود محقق کرده و به پویایی برسیم”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: “در حال حاضر دولت‌هایی از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به رشد اقتصادی دست یافته‌اند که این امر هم مزیت زیست محیطی و هم بهینه‌سازی مصرف انرژی را به ارمغان آورده است. با انتقاد از الگوی مصرف انرژی نامناسب ایرانیان افزود: باید الگوی مصرف خود را با مشارکت خود مردم و نگاه علمی مدیریتی تغییر دهیم”.

ابتکار تأکید کرد: “اگر اقتصاد مقاومتی در کشور ما خوب اجرا شود در بسیاری از زمینه‌ها ملاحظات زیست محیطی رعایت شده و به اقتصاد سبز دست خواهیم یافت”.

وی تصریح کرد: “اقتصاد اگر موثر، درون‌زا و متکی بر محیط زیست باشد رشد سبز را برای خود ترسیم خواهد کرد”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به هم‌پیمانی بزرگ برای تغییر روند برخورد مردم در طبیعت توافق پاریس برای مقابله با تغییرات اقلیم که قبل از یک سال اجرایی شده و اراده قوی جهان را به نمایش گذاشت نخستین هم‌پیمانی ما در مشارکت با تحولات عظیم بین‌المللی است.

ابتکار ادامه داد: “بحث توسعه پایدار با اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار برای حرکت یکپارچه جهانی دومین هم‌پیمانی ایران برای تغییر روند برخورد با طبیعت است، البته لازمه اجرایی شدن این هم‌پیمانی‌ها رویکرد اقتصاد اجتماعی با محوریت توجه به محیط زیست است که این تحولات باید با همکاری دانشگاه‌ها به طوری جدی صورت گیرد”.

وی بیان داشت: “هر چند در نگاه اولیه تغییر روند اقتصاد دشوار است، اما با قدرت انعطاف و حکمرانی پایدار که منطبق بر تحولات علمی روز است، می‌توانیم همسو با جامعه جهانی در تحولات عظیم بین‌المللی برای تغییر روند برخورد با طبیعت پیش قدم باشیم، حکمرانی و پافشاری یک سویه بر روی مواضع دیگر کاربرد ندارد”.

ابتکار با اشاره به تحولات عمده صنعتی در طی ۱۰۰ سال گذشته، افزود: “افزایش جمعیت کشاورزی و فعالیت‌های صنعتی بر محیط زیست تأثیر گذاشت و ردپای انسان‌ها به مفهوم تأثیرگذاری در طبیعت منجر به آلودگی آب توسط فاضلاب‌های شهری، خانگی، صنعتی و زهاب‌های کشاورزی شد”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ‌”مسئله برداشت بی رویه و مخرب از منابع بدون توجه به ظرفیت زیستی طبیعت دومین عاملی بوده که در طی ۱۰۰ سال اخیر در اقتصاد قهوه‌ای و خاکستری مشکل آفرین شده است چرا که در نگاه این نوع از اقتصاد قانونی در نحوه استفاده از ثروت‌های الهی وجود ندارد، یعنی قدرت معلومی برای بهره‌برداری از منابع کشور وجود ندارد و می‌توان بی‌رویه سراغ برداشت منابع جهان رفت”.

وی تأکید کرد: /کاکنون یک سوم از کل ذخایر جهان توسط انسان‌ها برداشت شده است، آمار رد پای انسان در تنوع زیستی بسیار تکان دهنده است به طوری که در ۷۰ سال گذشته ۵۰ درصد از تنوع زیستی جهان به دست انسان‌ها از بین رفته است و دلیل این اتفاق نگاه سلطانه‌گرا و مصرف گرایانه انسان است”.

ابتکار تأکید کرد: “اگر به همین روال ادامه دهیم همه چیز نابود می‌شود و با این تفکر غلط انسان بر هیچ حکمرانی خواهد کرد”.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برداشت‌های بی‌رویه از منابع به ویژه در حوزه آب گفت: “مشکل کمبود آب تنها محدود به ایران نیست، منابع آب شیرین دنیا محدود است و باید مصارف منطبق بر ظرفیت طبیعت باشد”.

تهدید جدی خشک شدن تالاب قره قشلاق؛ عدم تعیین حقابه تالاب مشکل اصلی

به گزارش مهر، فرماندار بناب گفت: “خشک شدن تالاب قره قشلاق منطقه و روستاهای اطراف را تهدید می کند”.

ولی الله فرج اللهی ظهر جمعه در جلسه کمیته محلی تالاب قره قشلاق بناب که با حضور مسئولان شهرستان های میاندوآب، ملکان و بناب در این شهرستان برگزار شد، با بیان اینکه تالاب قره قشلاق بناب یکی از تالاب های اقماری دریاچه ارومیه است؛ گفت: “وجود گونه های نادر گیاهی و حیات وحش و همچنین مناظر بسیار جذاب، توریستی و گردشگری از این منطقه یک منطقه توریستی و گردشگری بوجود آورده است”.

اظهار کرد: “به دلیل خشکسالی های اخیر ساکنان روستاهای حاشیه این تالاب با مشکل جدی معیشت و زندگی مواجه هستند که یک تهدید جدی محسوب می شود”.

وی افزود: “مشکل جدی که هم اکنون تالاب قره قشلاق را تهدید می کند، عدم تعیین حقابه تالاب است که اگر آب مورد نیاز تالاب را حل نکنیم رفته رفته این تالاب از بین خواهد رفت”.

نماینده عالی دولت در شهرستان بناب ضمن تقدیر و تشکر از مسئولان محیط زیست بخاطر اقدامات صورت گرفته برای ایجاد جاده دسترسی مناسب مسیر تالاب و راه اندازی سایت پرنده نگری خاطرنشان کرد: “امیدواریم با تهیه وپخش برنامه ویژه از شبکه های مختلف سیما از این تالاب در شناساندن و معرفی این تالاب اهتمام نمایند”.

دریاچه ارومیه در اثر سهل انگاری مسئولان به این وضعیت افتاده است

در ادامه این جلسه معاون فرماندار شهرستان میاندوآب نیز ضمن تقدیر و تشکر از مسئولان شهرستان بناب بخاطر تشکیل این جلسه گفت: “نباید از منابع طبیعی بی تفاوت بگذریم. چراهای بی رویه دام ها ما را امروز با این مشکل مواجه کرده است”.

جودی افزود: “امروز در اثر سهل انگاری همه ما مسئولان دریاچه ارومیه به این وضعیت افتاده است”.

وی با اذعان به اینکه امروز استفاده بی رویه از آب به یک چالش و معضل جدی تبدیل شده است؛ تصریح کرد: “باید در استفاده بهینه از آب و لزوم صرفه جویی آن اقدام لازم بعمل آید”.

این گزارش می افزاید، در ابتدای جلسه رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بناب با ارائه گزارشی از وضعیت موجود تالاب قره قشلاق بناب گفت: “این تالاب در وسعتی به مساحت ۲۲ هزار و ۲۵۰ هکتار واقع شده که از سال ۱۳۶۴ به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شده است”.

تدوین مدیریت تالاب و انجام مطالعات جامع تالاب قره قشلاق

صیاد لطفی افزود: “تالاب قره قشلاق هم اکنون توسط ۲ پاسگاه محیط بانی چپقلو و قره گوزلو حفاظت می شود”.

وی سپس از تدوین مدیریت تالاب و انجام مطالعات جامع تالاب قره قشلاق خبرداد و گفت: “۱۶۰ گونه پرنده در این تالاب شناسایی شده اند و پرنده نایاب غاز پیشانی سفید نیز در این تالاب شناسایی شده است”.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست بناب در ادامه با اشاره به مشکلات تالاب قره قشلاق این شهرستان گفت: “منابع طبیعی اقدام به توسعه پوشش گیاهی کرد که سازگار با محیط زیست نیست زیرا لایروبی زهکشی های منتهی به تالاب باید اصولی انجام شود”.

شهرستان ۱۴۰ هزار نفری بناب در ۱۱۰ کیلومتری جنوب تبریز و در ساحل جنوب شرقی دریاچه ارومیه واقع شده است.