چه مقدار از تالاب هورالعظیم در 3 سال گذشته آبگیری شده است؟

در پی اظهار نظرهای مختلف در مورد وضعیت تالاب هورالعظیم، اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان گزارش زیر را با استناد به تصاویر ماهواره ای در مورد بخش های آبگیری شده این تالاب طی سه سال گذشته منتشر کرد .

ارسال کننده : نادر زندی

 
تالاب هورالعظیم از زمان جنگ تحمیلی و به واسطه احداث جاده های عملیاتی، به 5 حوضچه یا مخزن از شمال به جنوب تقسیم شد.
 
در سال 1389 وزارت نفت به منظور انجام فعالیت های حفاری و بهره برداری، با مسدود کردن دریچه های خروجی از مخزن شماره 2 به شماره 3 و نیز انحراف زه آب های کشاورزی وارد شده به حوضچه شماره 4، عملاً حوضچه ها یا مخازن 3، 4 و 5 را به طور کامل خشک کرد. این اقدام علاوه بر صدمات جبران ناپذیر به اکوسیستم تالاب، کانون های ریزگرد را هم فعال کرد. 
 
از نیمه دوم سال 1392 با دستور و حمایت ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، خانم دکتر ابتکارو پیگیری های آقای دکتر متصدی معاون محیط زیست انسانی سازمان، علاوه بر طرح دعوی قضایی علیه مجریان میادین غرب کارون (میدان های واقع در تالاب هورالعظیم)، جلسات متعددی با حضور مقامات ارشد وزارت نفت برای بازگشایی دریچه های مخزن شماره 2 به شماره 3 برگزار شد. 
 
به این ترتیب آبگیری حوضچه شماره 3 در اوایل دی ماه 1393 آغاز شد. از سوی دیگر با هماهنگی و همکاری و جلسات متعدد با سازمان آب و برق خوزستان تامین حقابه تالاب نیز پیگیری شد که در نتیجه بنا به اعلام آن سازمان ورود یک میلیارد متر مکعب در سال آبی 94- 93 و 8/1میلیارد متر مکعب در سال آبی 95– 94 و 215میلیون متر مکعب از اول مهرماه تا 15 آبان ماه 95 از طریق رودخانه کرخه به حوضچه های 1 و2 و3 و بخشی از طریق زه آب های کشاورزی به حوضچه های 4 و5 وارد شده است. 
 
در خصوص مساحت آبگیری شده لازم به ذکر است تا سال 1392، حوضچه ها یا مخازن 1 و 2 دارای حداقل آب و شرایط ماندابی و مرگ اکوسیستمی بوده و مخازن 3، 4 و 5 نیز کاملاً خشک شده بود. در حالی که بعد از پیگیری های متعدد و فشرده سازمان حفاظت محیط زیست علاوه بر اینکه دریچه های مسدود شده بازگشایی شدند، با نصب 40 پل (کالورت) بر روی جاده های احداث شده، لایروبی ورودی ها به تالاب و جلوگیری از خروج آب تالاب به خارج از مرز، رهاسازی برنامه ریزی شده آب از سد کرخه، هورالعظیم جان تازه ای گرفت. علاوه بر آبگیری 100 درصدی مخازن 1 و2 که تا پیش از این به مانداب تبدیل شده بود، حداقل 25هزار هکتار از مخازن 3، 4 و5 که تا سال 92 کاملا خشک شده بودند نیز آبگیری شد که حوضچه های شماره 1، 2 و3 از آب شیرین کرخه و حوضچه های 4 و5 از مازاد آب کشاورزی منطقه آبگیری شده است. 
 
اکنون تصاویر ماهواره ای تالاب هورالعظیم از مستندات غیرقابل انکاری است که به خوبی می تواند وضعیت تالاب را در مقایسه با قبل نشان دهد و از طریق آن می توان روند آبگیری را به صورت ماهیانه یا فصلی بررسی و مشاهده کرد. 
 

تصاویر ماهواره ای سال 92 کم آبی حوضچه های 1 و2 و خشکی کامل حوضچه های 3، 4 و 5 را نشان می دهد. اما تصاویر آبان 95 آبگیری 100 درصدی حوضچه های 1و2 و بخش های گسترده ای از حوضچه های 3،4و5 را گواهی می دهد.
 
همچنین لازم به ذکر است که در حال حاضر 18متر مکعب در ثانیه آب از رودخانه کرخه وارد بخش شمالی تالاب شده و در بخش جنوبی نیز حداقل 10متر مکعب بر ثانیه زه آب کشاورزی به حوضچه های 4 و 5 وارد می شود. 
 
اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان آمادگی خود را برای میزبانی صاحب نظران، مسئولان و همه کسانی که دلسوز محیط زیست هستند، برای بازدید از تالاب هورالعظیم و اقدامات صورت گرفته اعلام می کند.  
 

در تصاویر بالا ، بخش های به رنگ تیره، مناطق آبگیری شده است. خط موربی که از میانه عکس ها به صورت مستقیم به پایین کشیده شده، مرز ایران و عراق را نشان می دهد و معلوم است که بخش عمده آبگیری شده هورالعظیم در سال 92 داخل خاک عراق است.  مخازن 1، 2، 3، 4 و 5 در تصویر سال 1395 معلوم و بخش های آبگیری شده در خاک ایران مشخص است.