آغوش گشودن تالاب های آذربایجان غربی برای ۶۰۰۰ غاز پیشانی سفید

پنج سایت از ۲۲ سایت کنوانسیون بین المللی رامسر ایران شامل تالاب دریاچه ارومیه، تالاب قوپی باباعلی وتالابهای یادگارلو، درگه سنگی و شورگلدر آذربایجان غربی واقع شده که تالاب بین المللی دریاچه ارومیه یکی از ذخیره گاههای زیستکره جهان بوده و تالابهای آغگل ماکو، گرده قیط، میمند و کانی برازان به عنوان مناطق شکارممنوع هستند.

تالاب پارک ملی دریاچه ارومیه با داشتن آب شور و به دلیل ویژگیهای طبیعی و اکولوژیکی منحصر به فرد از مهمترین و با ارزش ترین اکوسیستم های ایران بوده که دارای دو نوع اکوسیستم آبی و خشکی بوده که یک نوع جانور آبزی به نام آرتمیا ارومیانا و ۱۲گونه ازجلبکها در این تالاب زیست می کنند.

اکوسیستم خشکی آن شامل ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک بوده که بزرگترین آنها به ترتیب کبودان با داشتن قوچ و میش ارمنی، اشک با داشتن گوزن زرد ایرانی، اسپیر و آرز و با داشتن پوشش گیاهی غنی دارای اهمیت ویژه ای بوده که جزایر ۹ گانه از جزایر کوچک دریاچه بوده که مکان مهمی برای جوجه آوری پلیکان سفید، فلامینگو و کاکایی صورتی است.

تالابهای آذربایجان غربی آلبوم بی نظیر طبیعت

تالاب های آذربایجان غربی در چهار عنوان شامل پارک ملی دریاچه ارومیه، تالاب های کنوانسیون رامسر، تالاب های محدوده شکار ممنوع و تالاب های عادی شناخته می شوند که پنج تالاب کنوانسیون رامسر، هشت تالاب محدوده شکار ممنوع و بقیه تالاب های معمولی هستند.

علاوه بر تالاب های بین المللی در مناطق شمالی و جنوبی استان تالاب های دیگری نیز وجود دارد که از شهرستان ماکو در شمال تا شهرستان میاندوآب در جنوب استان پراکنده اند که هر کدام از این تالاب های به نوبه خود زیستگاه مهمی برای پرندگان و محیطی برای تلطیف آب هوا و منبعی برای تغذیه سفره های زیر زمینی آب محسوب می شوند که تابلویی بی نظیر از طبیعت را در دیدگاه همگان به مشاهده گذاشته اند.

این استان از نظر جغرافیایی نیز در مسیر مهاجرت پرندگان مهاجری است که هر ساله با شروع فصل پاییز و آغاز سرما از عرض های شمالی کره زمین به عرضای جنوبی تر مهاجرت می کنند، تالاب کانی برازان به عنوان اولین سایت پرنده نگری کشور، تالاب های نقده، میاندوآب، سد نوروزلو و سواحل جنوبی پارک ملی دریاچه ارومیه از مهمترین تالاب های زمستان گذارانی پرندگان مهاجر در آذربایجان غربی استتالاب کانی برازان به عنوان اولین سایت پرنده نگری کشور، تالاب های نقده، میاندوآب، سد نوروزلو و سواحل جنوبی پارک ملی دریاچه ارومیه از مهمترین تالاب های زمستان گذارانی پرندگان مهاجر در آذربایجان غربی است  .

در این راستا آذربایجان غربی هر ساله شاهد حضور هزاران پرنده آبزی و کنار آبزی است که در کنار پرندگان بومی استان جلوه ای خاص به تالاب های استان بخشیده و در آبگیر های استان زمستان گذرانی کرده و یا جهت بازیابی توان و انرژی به طی مسیر مهاجرتی ادامه می دهند.

از جمله مهمترین پرندگانی که در تالابهای این استان در این فصل مشاهده می شود می توان به انواع غاز ها از قبیل عروس غاز، غاز خاکستری، غاز پیشانی سفید بزرگ، غاز پیشانی سفید کوچک و انواع اردک ها از قبیل سر سبز(کله سبز)، ارده ایی، خوتکا، فیلوش، نوک پهن، تاجدار، آنقوت، تنجه، سرسیاه و همچنین پلیکان خاکستری، پلیکان سفید، قو و … اشاره داشت.

۱۷۶گونه از پرندگان جهت زمستان گذرانی به تالاب‌های استان مهاجرت کردند

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: وضعیت مناسب تالاب های استان در سالهای اخیر موجب شده بیش از ۱۷۶ گونه پرنده استان برای برای مهاجرت و زمستان گذرانی انتخاب کنند.

امید یوسفی با بیان اینکه با توجه به شرایط نسبتا مساعد تالاب های استان، عدم صدور پروانه شکار پرنده و … پیش بینی می شود در سالجاری در صورت مساعد بودن شرایط آب هوایی دوباره تالاب های استان مملو از انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی شود عنوان کرد: طرح سرشماری پرندگان نیز نیمه دوم امسال در حال اجراست.

وی ادامه داد البته لازمه آن همکاری مردم خصوصا سکونتگاه های حاشیه تالابها با همکاران سازمان حفاظت محیط زیست، پرهیز از هر گونه شکار و صید غیر مجاز و یا تیر اندازی در مناطق، عدم ورود آلودگی و فاضلاب و یا پساب به تالابها است.

غاز پیشانی سفید در خطر انقراض جدی قرار دارد

یوسفی با بیان اینکه از جمله پرندگانی که امسال جهت زمستان گذرانی به تالاب های استان سفر کرده است غاز پیشانی فید است اظهارداشت: غاز پیشانی سفید ازجمله پرندگانی است که در سالهای اخیر جمعیت جهانی آن شدیداً کاهش یافته و در معرض خطر انقراض قرار دارد.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: غاز پیشانی سفید کوچک در مسیر مهاجرتی خود از عرض های جغرافیایی شمالی (سیبری و شمال اروپا) به تالابهای این استان مهاجرت کرده و مدت زمان زیادی را جهت زمستان گذرانی و بازیابی توان و انرژی ازدست رفته در اثر طی مسافت های طولانی، سپری می کند.

وی با بیان اینکه این پرنده غالباً بعد از بروز یخبندان و افزایش میزان سرما در استان در ادامه مسیر مهاجرتی به عرضای جنوبی تر می رود اظهارداشت: برابر بررسی هایی که توسط دفتر AEWA  (از زیر مجموعه های محیط زیست جهانی) صورت پذیرفته این پرنده دارای دو جمعیت تقریباً مجزا در دنیا بوده که به جمعیت های شرقی و غربی تقسیم بندی می شود.

مشاهده ۶۰۰۰ غاز پیشانی سفید در آذربایجان غربی

یوسفی افزود: جمعیت شرقی این گونه از عرضهای شمالی به سمت شرق و جنوب شرق آسیا و جمعیت غربی به سمت غرب و جنوب غربی آسیا و سپس اروپای مرکزی و شمال آفریقا مهاجرت دارد.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی ادامه داد: جمعیت غربی این پرنده کمیاب ۱۰ هزار بال برآورد شده که تنها نزدیک به شش هزار بال آن در تالابهای این استان زمستان گذرانی می کنند.

جمعیت غربی غاز پیشانی سفید کمیاب ۱۰ هزار بال برآورد شده که تنها نزدیک به شش هزار بال آن در تالابهای آذربایجان غربی زمستان گذرانی می کنندوی اضافه کرد: این موضوع باعث اهمیت دوچندان زیستگاههای آبی استان می شود بطوریکه در سالهای اخیر بطور منظم کارشناسان بین المللی در این فصل از تالابهای استان و تنوع بالای پرندگان موجود در تالابها بازدید می کنند.

یوسفی با گلایه از عدم توجه به اهمیت بهره برداری اصولی از تالاب های استان و مهاجرت پرندگان بی نظیر به تالاب های استان عنوان کرد: در کنار بهره برداری از جاذبه های گردشگری این موضوع می توان از این موضوع به عنوان ظرفیت مهم جهت توسعه اکوتوریسم منطقه و درآمدهای سرشاری برای دولت و مردم استفاده کرد.

وی با بیان اینکه پرنده غاز پیشانی سفید کوچک از خانواده غاز سانان بوده و بواسطه جثه کوچکتر و پبشانی سفید و زردی دور چشم قابل شناسایی است خاطرنشان کرد: این پرندگان از نوع پرندگان نادر و در حال انقراض هستند که در مسیر کوچ خود از شمال به جنوب توقف های بسیار کوتاهی در برخی آبگیرها و تالاب ها داشته و پس از استراحت و تغذیه مسیر خود را ادامه می دهند و در صورت مساعد بودن آب و هوا و شرایط تغذیه ای، در برخی از مسیرها تا فصل پاییز ماندگار می شوند

یوسفی یاد آور شد:جلوگیری از شکار و صید غیر مجاز، ایجاد بستر های امن زیستگاهی در مناطق، همکاری جوامع محلی در حفاظت از تالابها و زیستگاههای آبی، همکاری های بین بخشی در دستگاههای اجرایی، کنترل آلودگی ها و… از جمله مهمترین مواردی است که می تواند در افزایش جمعیت و یا مدت حضور پرندگان در استان تاثیر گذار باشد.