توده زباله ها در بخش هایی ار جنگل سراوان به حدی رسیده که جنگلی پر از زباله و بوی تعفن را جایگزین طبیعت بکر و زیبای منطقه کرده است. این امر در دیگر مناطق گیلان نظیر منطقه زیبای جنب بزرگترین تالاب آبی و خاکی خاورمیانه (تالاب بوجاق) در کیاشهر یا در تالاب بین اللملی کیاکلایه لنگرود یا منطقه مختاریان در لاهیجان به گونه ای مخاطره انگیز انباشته شده یا عملیاتی غیر بهداشتی در آن تحت عنوان دفع انجام می گیرد. افزایش جمعیت و توسعه شهرها موجب شده تا با گسترش شهرنشینی روند فزآینده تولید زباله های شهری رشدی غیر قابل تصور داشته باشد. در گیلان معمولا زباله ها به صورت سنتی دفع می شوند. در واقع بهتر است بگوییم که فقط انباشت می شوند زیرا در اکثر نقاط حتی به همان شیوه سنتی و غیر بهداشتی نیز دفن نمی شود.
به گزارش خبرنگار گیلوند هم اکنون توده زباله ها در سراوان به حدی رسیده که جنگلی پر از زباله و بوی تعفن را جایگزین طبیعت بکر و زیبای منطقه کرده است. این امر در دیگر مناطق گیلان نظیر منطقه زیبای جنب بزرگترین تالاب آبی و خاکی خاورمیانه (تالاب بوجاق) در کیاشهر یا در تالاب بین اللملی کیاکلایه لنگرود یا منطقه مختاریان در لاهیجان به گونه ای مخاطره انگیز انباشته شده یا عملیاتی غیر بهداشتی در آن تحت عنوان دفع انجام می گیرد.
اثرات این محل های عمده انباشت زباله در اکوسیستم محیط زیست تاثیرات غیر قابل جبرانی به جا گذاشته است. پسماند حاصل از این زباله ها در زمین نفوذ کرده و ضمن آلودگی بصری منطقه باعث آلودگی آبهای زیر زمینی شده و حیوانات و احشام منطقه شده است. بوی شدیدا تعفن زباله ها شرایط غیر قابل تحملی را تا شعاع چند صد متری منطقه ایجاد کرده است. شرایطی که در تابستان برای اهالی این مناطق جهنمی از حشرات و معضلاتی از این دست ایجاد می کند.
وضعیت این مناطق به گونه ای ناراحت کننده است که با دیدن این مناطق چیزی جز حسرت و افسوس باقی نمی ماند و هر روز شعاع بیشتری از طبیعت اطراف را در سیاهی خود فرو می برد. مردم محلی یا کسانی که به صورت گذری از این مناطق گذر می کنند در گفتگو با خبرنگار گیلوند ضمن اظهار تاسف و بیان ناتوانی از جلوگیری از تداوم این روند خواهان پیگیری جدی مسئولان شدند، چند تن از مردم منطقه در کیاکلایه خواهان پایان دادن به روند نابودی تالاب از سوی مسئولین شدند و بیان داشتند که تا کنون چندین بار این مساله را پیگیری کرده اند. اما بی نتیجه مانده است.
یکی از اهالی منطقه مختاریان لاهیجان نیز ضمن بیان اینکه سالهاست اعتراض می کنیم اما کسی اهمیت نمی دهد بیان داشت ما فکر می کردیم با ساخت ساختمان زندان لاهیجان در نزدیکی محل به این وضع پایان داده شود اما اینگونه نشد و کسی به فکر ما و دام هایمان نیست.
همچنین یک عکاس طبیعت که در محل انباشت زباله های کیاشهر مشغول عکاسی بود طی گفت و گویی روند انباشت زباله را جنگ با طبیعت خواند و ضمن تاسف عمیق از این مساله خواهان اقدام فوری مسئولان شد. وی گفت امروز مردمی را دیدم که به به طور اتفاقی گذرشان به اینجا افتاد اما سریعا ترجیح می دهند به جای دیگری بروند و در مدت زمان کوتاهی که در نزدیکی این مناطق حضور دارند اوف اوف کنان از کنارشان رد می شوند در حالی که خودشان این وضع را پدید آورده اند و مسئولین نیز انگار تعهدی برای حفاظت از محیط زیست ندارند.
یک شهروند تهرانی نیز که در سراوان مشغول فیلبرداری بود در گفتگو با خبرنگار ما بیان داشت که چرا مسئولین کاری نمی کنند؟ وی گفت اگر همین حالا شما برای ایجاد یک منطقه گردشگری در همین منطقه زباله ها طرحی تقدیم منابع طبیعی کنید باید هزاران مرحله و قانون را که شاید تهدید برای منطقه باشد را طی کنید اما خودشان به راحتی اجازه نابودی منطقه را می دهند.
همانطور که گفته شد هم اینک در گیلان راهکار‌های سنتی رایج است. در این روش زباله ها در خاک دفن یا بیشتر در طبیعت و مناطقی نزدیک شهرها دپو و همینطور در برخی مواقع سوزانده می شوند، همه این راهها برای محیط زیست خطرناک است و باعث فرسایش خاک، آلودگی هوا، زشت کردن طبیعت و نا مناسب شده محیط طبیعی برای حیات وحش می شود. شیوه ای که مدتهاست در کشورهای توسعه یافته منسوخ شده و حتی شیوه های مانند کمپوست و تولید انرژی از زباله نیز در رده دوم قرار دارد. هم اینک مدیریت تولید زباله با تاکید بر راه های کاهش تولید زباله و دریافت هزینه حمل و دفع مدرن از تولید کننده و دریافت جریمه از زباله سازان انبوه و… از جمله روش های نوین در بحث مدیریت پسماند است.
قدیمی ترین و مرسوم ترین روش دفع زباله، دفن آن زیر خاک است و امروزه با توجه به تحقیقات وسیعی که روی محل های دفن زباله و تاثیر آنها بر محیط زیست، خاک و آبهای زیرزمینی انجام گرفته مشخص شده است این روش، روش مناسبی برای دفع زباله به ویژه زباله های جامد شهری نیست.
بدون شک بخشی از زباله های شهری که خشک و به صورت چوب، پلاستیک، شیشه و فلزات هستند قابل بازیافت و استفاده مجدد است ولی همیشه بخش مهمی از زباله‌های شهری را زباله های تر تشکیل می دهد. گرچه قسمتی از این زباله های تر که معمولا زائدات میوه و غذا هستند، می تواند به کود آلی تبدیل شود ولی باز هم مقدار زیادی از این زباله ها باقی می ماند که تنها راه چاره، دفن کردن آنهاست. زباله های تر دفن شده در زیر زمین با گذشت زمان به وسیله باکتری ها پوسانده و تجزیه می شوند و از فرآیند تجزیه آنها گازهایی مثل متان، سولفید هیدروژن، دی اکسید کربن و اکسیدهای مختلف نیتروژن به وجود می آید که به طبیعت آسیب می رسانند و موجب آلودگی محیط زیست می شوند.
متاسفانه دفن غیر بهداشتی و انباشت زباله ها در حاشیه شهرها که پتاسیل بالقوه و ارزشمندی برای ایجاد تفرجگاه های شهری و نقاط طبیعی است ، به محلی برای تهدید محیط زیست و حتی شهرها تبدیل شده است. این مناطق که از قدیم در فاصله بسیار دوری از شهرها انتخاب می شده امروزه با گسترش شهرها به همسایه بد شهرها تبدیل شده است و اصولا در آن زمان نیز از جانمایی اصولی و علمی پیروی نمی کرده است. فاصله مناسب تا شهر، عدم قرارگیری در جهت وزش باد، قرار نگرفتن در مسیر چاه و قنات و پایین نبودن آبهای زیر زمینی و…. هر یک از این اصول به اندازه کافی برای سلامت شهر و شهروندان موثر و حیاتی است.
یکی از مشکلات اساسی که مسئولان کشور و خصوصا مسئولان گیلانی برای سوخت رسانی به روستا مطرح می کنند، فاصله زیاد آنها ،هموار نبودن مسیر و هزینه بسیار بالای دکل گذاری و کابل کشی های گسترده است که در برخی مناطق به عنوان مثال برق رسانی به یک روستای بسیار کوچک در ارتفاعات به اندازه کل هزینه شبکه یک شهر کوچک هزینه بر می شود و این امر بسیار مشکل و هزینه بر است اما با همین انبوه زباله هایی که در اطراف همین مناطق انباشته شده و خطری جدی برای آنهاست، می توان این تهدید را به فرصتی جهت توسعه پایدار استفاده کرد. امری که با ایجاد کارخانه های زباله سوز و تولید کننده برق می تواند تیری بر چند نشان حفاظت از محیط زیست، تولید برق و اشتغال زایی باشد. به هر حال امروزه بحث استفاده از زباله ها برای تولید برق به عنوان یکی از انرژی های نو از سوی سازمان انرژی های نو در حال پیگیری است، تولید برق از زباله کار بسیار سودمند و پر منفعتی است که اگر انجام شود برای همه شهروندان مفید خواهد بود.
راه اندازی نیروگاه برق از زباله علاوه بر ارزش زیست محیطی و بهداشتی، ارزش اقتصادی زیادی هم دارد. امری که در وهله نخست اعتقاد و علم مسئولان و نیز مشارکت شهروندان را می طلبد و در این زمینه باید با آموزش، فرهنگ سازی، اجرای قانون مدیریت پسماند، تعامل با مردم و همکاری شهروندان زباله ها در مبدا جدا سازی شوند تا نسبت به کاهش هزینه های جمع آوری ارزش افزوده، ایجاد شغل، منابع درآمدی پایدار و کاهش اثرات زیست محیطی استفاده بهینه کرد.
منبع: http://www.gilvand.com
آخرین دیدگاه‌ها