تالاب کجی نهبندان خراسان جنوبی تسلیم خشکسالی شد

محمدکاظم شکرگزار، گفت: “در گذشته نه چندان دور تالاب کجی نهبندان در تمام سال آب داشت و پرندگان هنگام مهاجرت از شمال کره زمین به سمت جنوب مدتی را در این منطقه سپری می کردند”.

وی یکی از مشکل تالاب را کاهش وسعت آن در اثر خشکسالی ذکر کرد و ادامه داد: “در اثر این پدیده در ۱۵ سال گذشته وسعت تالاب کجی نهبندان به یک دهم کاهش یافته است”.

در حال حاضر متوسط بارندگی در خراسان جنوبی نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۳۶درصد کاهش دارد.

وی با بیان اینکه در پاییز و زمستان سال ۹۴ با توجه به بارندگی نسبتا خوب در منطقه ، افزود: “زمستان پارسال حدود پنج هزار قطعه انواع پرنده مهاجر در تالاب فرود آمدند”.

این مسئول عنوان کرد: “آبگیری تالاب در سال زراعی جاری نسبت به چند سال گذشته مناسب تر بود، اما با افزایش دمای هوا، سرعت باد و نفوذ ریزگردها و تاثیر بادهای ۱۲۰روزه سیستان در منطقه ، تالاب خشک شد”.

به گفته شکرگزار سالهای گذشته تالاب کجی دایمی بود و خشکسالی باعث فصلی شدن تالاب شده است.

وی افزود: “سال گذشته اعتباری برای احیا تالاب اختصاص نیافته بود و در بودجه سال ۹۵ اعتباری مناسبی برای احیای آن پیش بینی شده است”.

به گفته وی هم اکنون دو منطقه پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار و منطقه شکار ممنوع « جیک و زیدر» تحت مدیریت اداره محیط زیست نهبندان است.

تالاب کجی نمکزار نهبندان با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا در ۷۵ کیلومتری نهبندان و در حاشیه جاده بیرجند – زاهدان قرار دارد و این تالاب با ۲۲ هزار هکتار و ۷۶۵ مترمربع مساحت به رغم تداوم خشکسالی چند سال اخیر به صورت فصلی زنده و پایدار ماند.

از آنجا که در فصل های پاییز و زمستان این تالاب دارای آب است به محل امنی برای پرندگان آبزی تبدیل شده و همه ساله پذیرای حدود پنج هزار قطعه پرنده مهاجر و بعضا از نوع نایاب است.

گونه های پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی تالاب ۱۴ گونه برآورد شده و از پرندگان مهاجر می توان به عقاب طلایی، زاغ بور، دال، زاغی، گنجشک درختی، پرستو، هدهد، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، هوبره، سبزه قبا، جغد کوچک، بلدرچین معمولی و زاغ نوک قرمز اشاره کرد.

زاغ بور منحصربفردترین و پرنده آندمیک ایران به شمار می آید و تالاب کجی نمکزار نهبندان زیستگاه این پرنده زیباست و زاغ بور جزو آن دسته از پرندگانی است که فقط در ایران و آن هم در استانهای سمنان، یزد و به ویژه در خراسان جنوبی و شهرستان نهبندان زندگی می کند.

هوبره یکی دیگر از پرندگان خاص این تالاب است که از نظر ظاهری شبیه بوقلمون است و بطور کلی پر و بال قهوه ای زیر تنه خاکستری و دسته پرهایش سیاه و سفید بلند که از دو طرف گردنش آویزان و حالت دامن مانندی دارد.

قیچ، تاغ و گز از گیاهان و پوشش گیاهی مهم اطراف تالاب کجی نمکزار نهبندان به شمار می رود و این گیاهان از پوشش نسبتا خوبی در منطقه برخوردار هستند.

شهرستان نهبندان با بیش از ۵۹ هزار نفر جمعیت، ۲۶ هزار کیلومترمربع مساحت و بیش از ۱۰۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، از شمال و غرب به شهرستان بیرجند، از جنوب به استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان و از شرق به افغانستان و شهر زابل محدود می شود.

شهر نهبندان در ۲۰۰کیلومتری جنوب بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد.