توضیحات سازمان محیط زیست

افزایش بی رویه جمعیت گراز در بسیاری از زیستگاه ها، برهم خوردن تعادل اکولوژیک و تنگ کردن عرصه بر سایر گونه های حیات وحش را درپی داشته و ورود خسارات به مزارع و باغات و نارضایتی جوامع محلی را موجب گردیده است. لذا به منظور اعمال مدیریت مستقیم در جمعیت گونه گراز، سازمان اقدام به صدور و ابلاغ دستورالعمل های شکار گراز به منظور تعدیل جمعیت این گونه در استان های درگیر با مشکل افزایش بی رویه و خارج از ظرفیت نموده است.

صدور پروانه شکار در استان مازندران جهت اتباع خارجی در سال جاری تنها برای گونه آسیب رسان گراز بر اساس پیشنهادات فنی درخواست مستقیم استان به دلیل چالش های زیستی ایجاد شده در زیستگاه ها و شکایات متعدد کشاورزان و باغداران به واسطه بروز خسارت از سوی این گونه خاص، به مزارع و باغات صورت پذیرفته است و برای هیچ یک از سایر گونه های حیات وحش قابل شکار جهت اتباع خارجی نه در این استان و نه در سایر استان ها پروانه ای صادر نشده است.

در سال ۱۳۹۴ در مجموع تاکنون ۳۹ پروانه جهت اتباع خارجی صادر گردیده است که از این تعداد ۳۶ پروانه در مناطق آزاد استان مازندران و ۳ پروانه در مناطق آزاد استان گیلان به اجرا درآمده است.

برای اتباع ایرانی صرفا اقلیت های مذهبی با پرداخت ۸۰۰ هزار ریال مجاز به دریافت مجوز می باشند. با این وجود این نوع پروانه در داخل چندان مورد تقاضا قرار نگرفته و با توجه به جمعیت مازاد موجود در زیستگاه های استان، پروانه جهت متقاضیان خارجی با اخذ هزینه ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار برای هر یک راس گراز صادر گردیده است که البته با توجه به افزایش چشمگیر نرخ پروانه ها شکار در سال های اخیر در ایران، در این مورد نیز استقبال چندانی صورت نگرفته است.

ذکر این نکته نیز ضروری است که گراز به واسطه همه چیزخوار بودن، قدرت تطابق بالا با محیط، زاد و ولد مناسب تا ۱۲ نوزاد در هر بار زایمان، حرام گوشت بودن آن، از وضعیت مناسبی برخوردار است و تقریبا در سراسر ایران پراکندگی داشته و بعضا مشکلات عدیده ای را نیز به وجود آورده است، چنانچه در برخی استانها درخواست تعدیل جمعیت این گونه تا ۵۰۰ راس واصل شده است.

از آنجا که گراز زیستگاه های با پوشش گیاهی بلند و نسبتا انبوه را ترجیح می دهد به همین دلیل جمعیت آن به ویژه در استان های شمالی کشور بسیار مطلوب و حتی فراتر از ظرفیت زیستگاه ها است.

به واسطه علاقه زیاد به میوه و محصولات زراعی معمولا در اطراف این اراضی مشاهده می شود و در نتیجه از گونه های آسیب رسانی است که در کتاب قانون از آن به عنوان گونه زیانکار نام برده شده است و به استناد بند ب ماده ۸ قانون شکار و صید اجازه صدور پروانه رایگان شکار آن نیز پیش بینی شده است. لذا صدور پروانه به منظور تعدیل جمعیت گراز در زیستگاه های آزاد حیات وحش با هدف کاهش فشار بر سایر زیستمندان و کمک به حفظ تعادل اکولوژیک و در کنار آن کاهش خسارات وارده بر جوامع محلی از جمله سیاست های سازمان در اعمال مدیریت مستقیم در زیستگاه ها است که حاصل جمع بندی متخصصین در استانها و دفاتر تخصصی ستادی سازمان بوده است.