بانوي كروكديل ايـران به دنبال بازگشت زندگي به هامون
ارسال کننده:سامان راکی
كافي است نام «الهام آبتين» را در گوگل جست‌وجو كرد تا به پيوند نامش با كروكديل پي برد. گرچه سابقه ١٢ ساله او در سازمان محيط زيست تنها به تحقيق روي گونه حفاظت شده گاندو (تمساح پوزه كوتاه ايراني) محدود نشده است، اما فعاليت در مركز تحقيقات و پرورش تمساح پوزه كوتاه در چابهار بود كه مورد توجه بسياري از رسانه‌ها قرار گرفت. نتيجه تحقيقات و اقدامات اجرايي خانم آبتين روي گاندوهاي بلوچستان، باعث شد جايزه جهاني اتحاديه بين المللي حفاظت از طبيعت (IUCN)، در سال ٢٠١٥ به او اختصاص يابد.
الهام آبتين متولد١٣٥٧ بعد از سال‌ها فعاليت زيست محيطي در طبيعت استان پهناور سيستان و بلوچستان چند ماهي است براي انجام ماموريتي جديد به زادگاهش زابل بازگشته است. حالا او رييس اداره حفاظت از محيط زيست شهرستان زابل است.
در پاييز و زمستان، هواي زابل با روزهاي توفاني تابستان متفاوت است. خنكي هوا و آسمان صاف، آرامش اداره محيط زيست شهرستان زابل را مطبوع كرده است. براي ديدن خانم آبتين به اندازه ورق زدن سرسري كتابي درباره تالاب هامون بايد منتظر ماند. با عجله از راه مي‌رسد و از بابت تاخيرش عذرخواهي مي‌كند. لبخند مي‌زند و مي‌گويد: «جلسه مهمي بود، كمي طول كشيد. » از ظاهرش پيداست كه اهل يك جا نشستن نيست و دايم در حال فعاليت. در خلال صحبت‌هايش به اين موضوع اشاره مي‌كند كه ساعت‌هاي پشت ميزنشيني هم از ملزومات كار است.
روي ميز كارش دو مجسمه كوچك وجود دارد؛ يكي مردي است كه بر بستر خشكيده تالاب هامون نشسته و بر مرگ ماهي‌ها اشك مي‌ريزد. خانم آبتين مي‌گويد اين مجسمه را يك دختر نوجوان زابلي درست كرده و چند تاي‌شان را براي من آورده است.
مجسمه ديگر، ماكت كوچكي از يك كروكديل است. مي‌گويد اين مجسمه تقريبا به اندازه يك كروكديل تازه از تخم درآمده است. ظاهرا كار و زندگي با تمساح‌هاي پوزه كوتاه، آنقدر كه براي مردم و رسانه‌ها عجيب است براي او عجيب نيست و تنها بخشي از كار، مسووليت و مهم‌تر از آن زندگي پر جنب‌و جوش اوست. اين طور است كه وقتي از او پرسيده مي‌شود چه شد كه به سراغ تمساح‌ها رفتي؟
مي گويد: «تحقيق روي تمساح‌هاي پوزه كوتاه بخشي از كار من بود. من در طول مدت فعاليتم در سازمان محيط‌زيست با حيوانات ديگري هم سر و كار داشته‌ام اما تمركز و علاقه اصلي‌ام تمساح‌ها بوده است.»
ارتباط‌تان با تمساح‌ها چطور است؟
مي‌خندد و مي‌گويد: «با تمساح‌ها ارتباط عاطفي دارم. برخلاف تصور خيلي‌ها موجودات آرامي هستند كه اگر رفتارشناسي و شگردهاي برخورد با آنها را بداني، از بودن در كنارشان لذت مي‌بري. شايد براي مردم عجيب باشد اما من يا كساني كه با اين خزنده در تماس هستيم، مي‌توانيم با يك تمساح در يك اتاق زندگي كنيم و به او غذا بدهيم بدون اينكه آسيبي به ما برساند. »
كروكديل كوچك روي ميز رابر مي‌دارد و نشان مي‌دهد چطور مي‌توان اين خزنده وحشي را آرام كرد و كدام يك از نقاط بدنش را گرفت و بلندش كرد، بدون آنكه آسيبي به انسان برساند. از تمام حقه‌هاي تمساح براي ضربه زدن با دمش مي‌گويد: «تمساح عادت دارد از يك طرف حمله كند و از طرف ديگر با دمش ضربه بزند. مهار كردن تمساح‌هاي بزرگ به خاطر وزن زيادشان خيلي سخت‌تر است اما كوچك‌ترها زودتر رام مي‌شوند.»
اولين‌بار كه يك تمساح را از نزديك ديديد چه حسي داشتيد؟
من شايد از گونه‌هاي ديگر خزندگان خوشم نيايد اما بار اولي كه اين تمساح‌ها را از نزديك ديدم به آنها علاقه‌مند شدم.
الهام آبتين در سال ٢٠١٥ براي تلاش‌هايش موفق به دريافت جايزه هري مسل براي پيشگامي در حفاظت شد. هري مسل، فيزيكدان متولد كانادا به مدت طولاني رييس گروه متخصصان كروكديل بود كه در سال ٢٠٠٤ جايزه‌اي را در راستاي خدمات رساني و انجام خدمات شاخص به اين‌گونه در خطر انقراض تاسيس كرد.
درباره اين جايزه مي‌گويد: «اتحاديه بين‌المللي حفاظت نشست‌هاي سالانه‌اي برگزار مي‌كند و معيارهايي را براي حفاظت از گونه‌ها تدوين كرده است. فعاليت‌هاي اجرايي ما در مركز چابهار در زمينه نگهداري كروكديل‌ها و فعاليت‌هايي كه ما در مورد ژنتيك اين‌گونه و زاد و ولدش انجام داديم مورد توجه قرار گرفت. كروكديل‌ها گونه در معرض انقراض نيستند ولي از گونه‌هاي حمايت شده‌اند. مركز چابهار هم مركز تكثير و پرورش و هم مركز نگهداري است و در حال حاضر زاد و ولد تمساح هم در اين مركز صورت مي‌گيرد.
بانوي كروكديل‌ها با قرار گرفتن در سمت جديدش چند ماهي است از حيوان مورد علاقه‌اش دور افتاده است اما مي‌گويد ارتباطش را با مركز قطع نكرده و در حال تدوين كتابي از نتايج تحقيقات و فعاليت‌هايش روي تمساح‌هاست.
الهام آبتين در طول
١2 سال فعاليت در سازمان محيط زيست سمت‌هاي متفاوتي داشته است: رييس اداره محيط‌زيست طبيعي سيستان‌وبلوچستان، كارشناس مسوول زيستگاه‌ها و امور مناطق استان، كارشناس مسوول امور حيات وحش و آبزيان استان، مسووليت دبيرخانه كارگروه تخصصي هامون، دبير شوراي نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي استان، مسوول تهيه سند توسعه محيط زيست استان، به همراه تدريس در دانشگاه و انجام فعاليت‌هاي پژوهشي در زمينه محيط زيست. علاوه بر شغل و تحصيل، شايد تمام زندگي آبتين با محيط زيست گره خورده باشد. او كه فرزند ارشد خانواده است و حالا بعد از سال‌ها زندگي مستقل، به زادگاهش بازگشته و با خانواده‌اش زندگي مي‌كند، مي‌گويد: «در طول مدت تحصيل و فعاليتم به مناطق مختلفي در استان سفر كرده‌ام. برخي از اين مسافرت‌ها با هيجان‌ها و چالش‌هايي همراه بود. خانواده‌ام اين سبك زندگي من را قبول كرده‌اند و مشكلي ندارن
آخرین دیدگاه‌ها