مالکان و متولیان میراثفرهنگی درحالی بهدلیل نداشتن بودجه و برنامهای مشخص حافظان خوبی برای خانههای تاریخی دزفول نیستند که درحالحاضر تعداد بسیاری از بناهای تاریخی در آستانه تخریب قرار گرفتهاند. خانههایی که برخی از آنها در فهرست آثار ملی ثبت شدهاند و تعداد بسیار زیادی هم با اینکه واجد ارزش تاریخی هستند بدون آنکه از مهر ثبت برخوردار باشند درحال نابودی هستند. فعالان میراثفرهنگی معتقدند که زنگ خطر خانههای تاریخی دزفول بهصدا درآمده است.
خبرگزاری میراثفرهنگی ـ گروه میراثفرهنگی ـ بافت تاریخی دزفول یکی از ارزشمندترین بافتهای تاریخی کشور بهشمار میرود که هویت و معماری خاص آن، ویژگی منحصر به فردی به آن داده است. اما با این وجود نبود برنامهای مشخص برای احیا و زنده نگه داشتن آن سبب شده که بافت روز به روز فرسودهتر شده و به تدریج هویت خود را از دست دهد.
بهگزارش CHN، با وجود ثبت بیش از یکصد اثر در بافت تاریخی دزفول، اما همچنان خانههای بسیاری در این بافت وجود دارند که هنوز به ثبت آثار ملی نرسیدهاند. فعالان میراثفرهنگی معتقدند، نزدیک به یک دهه است که تلاش خاصی برای ثبت این آثار ارزشمند از سوی متولیان میراثفرهنگی صورت نگرفته است و از همین رو بسیاری از خانههای ارزشمندی که دچار فرسودگی شدهاند، با گذشت زمان و دخالت عوامل جوی و انسانی تخریب میشوند و جایگزین آنها بناهایی میشود که هیچگونه همخوانی با معماری اصیل بافت تاریخی دزفول ندارد.
«محمد آذرکیش»، فعال میراثفرهنگی شهرستان دزفول در این رابطه به خبرگزاری میراثفرهنگی میگوید: «به طور معمول در بافتهای تاریخی حتی در صورتی که بناها فرسوده باشند لازم است مرمت، احیا، بهسازی و نوسازی بناها به صورت گفتگویی بین گذشته و آینده صورت گیرد و به گونه ای با بناها برخورد شود که کلیت مجموعه هویت خود را از دست ندهد اما بافت تاریخی دزفول به عنوان بخش مهمی از هویت تاریخی ملی ایران با همه ظرفیتها و ارزشهای تاریخی خود به سمت بی هویتی پیش می رود و خانههای آن بدون هیچ گونه تلاشی از سوی نهادهایی که بایستی از آنها حفاظت شود، تخریب و بیهویت میشوند.»
پیشتر نیز مدیر اداره میراثفرهنگی شهرستان دزفول با اشاره بر اینکه 30 خانه تاریخی در دزفول درحال تخریب است اعلام کرد، برخی خانههای تاریخی دزفول که قدمت آنها به اواخر دوره زندیه می رسد سالهاست که توسط مالکان رها شده است.
رییس اداره میراث فرهنگی دزفول به رسانهها گفته است: «رها کردن این خانههای تاریخی توسط مالکان موجب شده تا این بناها به مکانی برای تجمع افراد معتاد تبدیل شده و محدوده بافت تاریخی دزفول از این بابت ناامن شود چنانچه خانه تاریخی قلمبر که مربوط به اواخر دوره زندیه میشود از نظر سازهای و فنی مشکلات بسیاری دارد.»
آذرکیش میگوید: «برای جلوگیری از این روند و از دست رفتن یکی از بافتهای تاریخی کشور، نیاز است ضمن توقف روند مجوز تخریب و نوسازی کامل بناها، ضمن اولویت بندی این آثار که ثبت ملی نیستند، نحوه مداخله به صورت بهسازی و مرمت و بازسازی با هویت صورت پذیرد. همچنین برای ساماندهی و جلوگیری بیشتر از بی هویت شدن آن نیازمند توجهی ملی است و کلیت بافت بایستی ثبت ملی شود . زیرا این بافت متعلق به یک شهر و استان نیست بلکه بخشی از با ارزش ترین مجموعههای تاریخی کشور است و از بین رفتن آن نابودی معماری اصیل ایرانی است.»
این فعال میراثفرهنگی معتقد است، با وجود اینکه صاحبان این خانههای ارزشمند حق دارند که از ملک خود استفاده ای بهینه کنند اما تخریب و نوسازی کامل این خانهها بدون توجه به هویت بافت تاریخی دزفول در سالهای اخیر سبب شده که این بافت بیشتر شکل فرسوده پیدا کند. این درحالی است که هزینههای بالای مرمت مالکان بناها را به انتخاب سادهترین راه ممکن را انتخاب کرده و به تخریب خانه بپردازند. از این رو نیاز است برای حفظ بافت تاریخی دزفول، توجه ویژهای از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور صورت پذیرد تا این بافت ارزشمند بیش از این آسیب نبیند و در نبود توجهی ویژه، جان ندهد.
آخرین دیدگاهها