خبرگزاری تسنیم
سرپرست دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست از تهیه نقشه ژنتیکی خرس قهوهای در کشور خبر داد و گفت: “خرسهای قهوهای ایران” تبار مادری جداگانهای از سایر خرسهای قهوهای جهان دارند. 23 بهمن
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا اشرفزاده ضمن تاکید بر ضرورت تولید نقشههای ژنتیکی گونههای در معرض خطر تهدید حیات وحش اظهار کرد: با بررسی و ارزیابی دادهها و اطلاعات پژوهشهای پیشین، استخراج دادههای موجود در بانک ژن جهانی(NCBI) و مطالعه نمونههای زیستی موجود در بانک ژن دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی، نقشه ژنتیکی خرسهای قهوهای کشور بر اساس توالییابی از ژنوم میتوکندری تهیه شد.
به گفته اشرفزاده، بر اساس تحقیقات داخلی و خارجی طی سالهای اخیر از جمله پژوهشهای انجام شده در دانشگاه تهران و یافتههای حاصل از تحقیقات انجام شده در دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی، خرسهای قهوهای ایران در یک تبار مادری کاملاً مجزا از دیگر خرسهای قهوهای جهان قرار میگیرند.
وی تصریح کرد: بر این اساس، خرسهای قهوهای ایران در مقایسه با دیگر خرسهای قهوهای جهان دارای تنوع ژنتیکی به نسبت بالایی هستند و در سه زیرکلاد قرار میگیرند.
سرپرست دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: خرسهای قهوهای موجود در سراسر رشته کوههای البرز تا ارسباران ،جمعیتهای خرس قهوهای موجود در سراسر رشته کوههای زاگرس و جمعیتی بسیار کوچک در بخشی از استان فارس و ناحیهای بسیار محدود در جنوب غربی استان یزد سه زیرکلاد این گونه در کشور هستند.
اشرفزاده افزود: در سطح جهانی، خرس قهوهای به عنوان یک گونه مدل در تحقیقات مرتبط با پیامدهای ناشی از نوسانات و تغییرات اقلیم بر تنوع زیستی شناخته میشود. انجام تحقیقات در زمینه گونههای مدل و الگو میتواند در اتخاذ رویکردهای مدیریتی کارآمد در برابر تغییر اقلیم و اثرات آن بر حیات وحش راهگشا باشد.
وی همچنین با اشاره به اینکه در طول 100 سال گذشته، خرسهای قهوهای در سراسر جهان بیش از 50 درصد گستره پراکنش جغرافیایی و اندازه جمعیت خود را از دست دادهاند، گفت: در خاورمیانه، خرسهای قهوهای بخش عمدهای از پراکنش جغرافیایی خود را از دست داده و به جمعیتهای کوچک و مجزایی در ایران، ترکیه و عراق محدود شدهاند و در خطر انقراض قرار دارند.
اشرفزاده در پاسخ به این سؤال که تولید نقشه های ژنتیکی گونههای شاخص حیات وحش کشور چه اهمیتی دارد، اظهار کرد: ایجاد و به روزرسانی سامانه اطلاعات منابع ژنتیکی کشور، دستیابی به اطلاعات فضایی مرتبط با تنوع و ساختار ژنتیکی جمعیتهای حیات وحش، شناسایی جمعیتهای در اولویت حفاظت، شناسایی واحدهای مدیریت و حفاظت جمعیت ها از جمله مهم ترین کارکردهای تهیه نقشه های ژنتیکی است.
وی گفت: ارزیابی امکان معرفی مجدد گونه ها، ارزیابی و مدیریت ارتباط بین جمعیت ها و کریدورهای زیستگاهی، تصمیمگیری بهتر در خصوص منشا افراد مکشوفه، تولید و بروزرسانی نقشههای نقاط داغ تنوع زیستی و شناسایی جمعیتهای ناشناخته و شناسایی هدفمند اولویتهای پژوهشی از دیگر موارد پراهمیت و کاربردی در این نقشهها است.
سرپرست دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بر اساس دستورالعمل پایش تنوع ژنتیکی جمعیتها و گونهها که توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN, 2022) منتشر شده است، گوشتخواران بزرگ جثه، گونههای شاخص، جمعیتهای منطقهای و ملی که از نظر ژنتیکی از دیگر جمعیتهای گستره پراکنش جهانی یک گونه متمایز هستند (نظیر تمایز خرسهای قهوه ای ایران از دیگر خرسهای قهوهای جهان)، جمعیتهایی که به طور جدی تحت تاثیر تغییر اقلیم قرار دارند، جمعیتها یا گونههای در ردههای تهدید و در فهرستهای ملی و بینالمللی تحت حمایت، گونههای کاریزماتیک و نمادین، گونههای کلیدی اکوسیستم و خویشاوندان وحشی دامهای اهلی و محصولات کشاورزی باید در اولویت پایش تنوع ژنتیکی قرار گیرند.
وی خاطرنشان کرد: طی تحقیقات انجام شده بر روی خرس قهوهای، علاوه بر تولید نقشه ژنتیکی خرسهای قهوهای کشور، واحدهای مدیریتی و حفاظتی خرسهای قهوهای، جمعیتهای نیازمند تحقیقات بیشتر و اولویتهای پژوهشی و حفاظتی مرتبط با خرسهای قهوهای نیز مورد ارزیابی و شناسایی قرار گرفتند.
آخرین دیدگاهها