معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در سالیان گذشته یوز آسیایی در کشور های همسایه ایران نظیر هندوستان، افغانستان و پاکستان دیده می شد.
به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری فارس به نقل از سازمان حفاظت محیط زیست،حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست عنوان داشت: در سال های اخیر تمرکز سازمان حفاظت محیط زیست بر روی حفاظت از یوز در زیستگاه ها بوده است و در سال جاری پویایی خوبی در مناطق داشته ایم به طوری که 7 قلاده یوز ماده در قالب سه خانواده رصد شدند که امیدوار به آینده زیستگاهی آن هستیم.
وی گفت: در طول سال های گذشته، فرصت های اجتناب ناپذیری برای تکثیر یوز در اسارت حاصل شد اما تا سال 1400 به دلایل مختلف از جمله قدرت باروری پایین یوز نر (کوشکی)، عدم جفت گیری طبیعی و غیره موفق به این امر محقق نشد، در مقاطعی از متخصصان خارج از کشور نیز استفاده شده است.
اکبری ادامه داد: جفت گیری، لقاح مصنوعی و استفاده از مشاوران خارجی هم در آن سال ها منجر به زادآوری و تولد توله نشد تا اینکه در سال 1400 در نخستین سال جفت گیری «ایران» به صورت کاملاً طبیعی با یک یوز نر زنده گیری شده از طبیعت به نام «فیروز» باردار شد و با جراحی سزارین سه توله متولد شد.
وی گفت: در روز سوم پس از تولد توله ها، یکی از توله ها تلف می شود که در کالبدشکافی انجام شده توسط دامپزشک و بنابر تشخیص ایشان علت تلف شدن توله یوز چسبندگی مادرزادی و سرتاسری پرده جنب به ریه چپ اعلام شده است.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان اظهار داشت: دو توله یوز باقی مانده در روزهای بعد دچار مشکلات گوارشی شده و علایم یبوست شدید در آنها مشاهده شد با هماهنگی با دانشکده دامپزشکی سمنان و معاینه توله ها توسط دامپزشک متخصص برابر توصیه ها بلافاصله برای انجام آزمایشات تکمیلی و درمانی به تهران فرستاده شد که متاسفانه یکی از توله ها در همان ابتدای مسیر تلف می شود.
اکبری تصریح کرد: توله سوم که بعدها پیروز نام گرفت در شرایط جسمی نامناسبی به تهران رسید. کمبود شدید آب بدن ، یبوست جدی و غیره از مشکلات این توله بود. بلافاصله تحت درمان قرار گرفت اما مرتباً مشکلات متعددی برای این توله پیش می آمد و با استفاده از ظرفیت های موجود دامپزشکی تحت درمان قرار می گرفت. به همین خاطر برای درمان بهتر و استفاده از تجربه مشاوران خارجی در نگهداری پیروز، دکتر پیتر کالدول دامپزشک با تجربه آفریقای جنوبی به ایران دعوت شد.
وی گفت: با حضور دکتر کالدول دامپزشک آفریقای جنوبی پیروز مورد معاینه قرار گرفت و علاوه بر درمان موقت یبوست و سایر مشکلات جسمی پیروز و تعویض شیر خشک و رژیم غذایی آن، نارسایی کلیوی نیز در آزمایشات خون تشخیص داده شد و برای درمان آن دارو تجویز شد.
اکبری در ادامه در خصوص روند درمانی «پیروز »عنوان داشت: پس از بازگشت دکتر کالدول به آفریقای جنوبی، درمان ها و مراقبت تحت مشاوره ایشان و دکتر باستانی دامپزشک سازمان حفاظت محیط زیست و بعضاً با کمک دامپزشکان داخلی ادامه پیدا کرد و به جهت پایش وضعیت سلامت کلی حیوان از پیروز به کَرّات سونوگرافی، تهیه گراف و آزمایش خون انجام شد و مشکلات احتمالی با تجویز دارو توسط کالدول رفع و رجوع می شد.
وی خاطر نشان کرد: از مهمترین مشکلات پیروز این بود که با هیچ کدام از شیرخشک های موجود و حتی شیرخشکی که توسط پیتر کالدول ارائه شد سازگار نبود بنابراین تغذیه بسیار ناچیزی داشت و کمبود وزن و مخصوصاً استخوان بندی ضعیف موجب مشکلات بعدی برای آن شد. حتی بعد از گوشتخوار شدن، اضافه کردن مکمل های دارای کلسیم به غذای «پیروز» بسیار کار سختی بود و همواره کمبود کلسیم از جمله نگرانی های ما بود.
اکبری گفت: در تاریخ 5 اسفند ماه سال جاری پس از درمان های روتین اختلالات گوارشی در توله یوزپلنگ و عدم پاسخگویی مناسب به درمان ها و مشکوک به انسداد گوارشی با تشخیص شرایط نامناسب به بیمارستان دامپزشکی منتقل شد.
وی عنوان داشت: پیروز در همان شب پس از بیهوشی، اسکن کامل شد و دستگاه گوارش آن و نیز مثانه که پر از ادرار بود تخلیه شدند و آزمایش های کامل گرفته شد. دفع مدفوع و ادرار برای حیوان بسیار دشوار بود و دراین زمینه مشکل جدی داشت و عدم دفع، موجب بی اشتهایی کامل در جانور شده بود.
اکبری گفت: متاسفانه، همزمان نارسایی کلیه که قبلا هم وجود داشت دوباره عود کرده و این بار حادتر شده بود که پس از اخذ نمونه های لازم تحت مراقبت های گوارشی و کلیوی قرار گرفت. اما این بار برعکس قبل، اقدامات درمانی بر روی کلیه نتیجه نداد و دیالیز صفاقی بر روی جانور صورت گرفت اما متاسفانه پاسخ به درمان به علت حاد بودن بیماری صورت نگرفته و حیوان در صبح روز سه شنبه 9 اسفندماه سالجاری در محل بیمارستان دامپزشکی مرکزی تلف شد.
وی اظهار داشت: به هر حال سازمان از ظرفیت های دامپزشکی داخل و خارج کشور برای درمان توله یوز استفاده کرد و همواره تلاش کرد به هر شکل ممکن از پیروز به عنوان نمادی از یوزپلنگ ایرانی که مورد علاقه مردم بود حفاظت کند. اینکه در گذشته در درمان و تجویز داروها ، خطای دامپزشک رخ داده باشد موضوعی است که توسط متخصصین پس از مرور کامل مستندات بررسی خواهد شد.
اکبری اظهار داشت: علی ایحال لاشه، کالبدشکافی شده و آزمایشات پاتولوژی به طور کامل انجام خواهد شد و همچنین روند درمان و داروهای تجویزی قبلی مستند سازی شده و با مراجع ذیصلاح هماهنگی خواهد شد تا علاوه براطلاع رسانی کامل تر پیرامون علت مرگ، با هرگونه کوتاهی احتمالی برخورد لازم انجام شود.
وی تصریح کرد: اما قبل از اثبات این موضوع نباید به تخریب سرمایه های انسانی کشور در حوزه دامپزشکی که غالباً از روی علاقه به حیات وحش کشور به درمان پیروز کمک می کردند پرداخت.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان در پایان اظهار داشت: خوشبختانه یوز ایران در سال جاری مجددا جفت گیری کرده و ظرفیت توله یوزهای ماده ( توران و آذر) هم به مرکز تکثیر در اسارت پارک ملی توران اضافه شده است و امکان ادامه فعالیت های تحقیقاتی و همچنین تکثیر در اسارت با شرایط بسیار بهتر و تجارب ارزشمندی نسبت به گذشته مهیا است. امیدواریم در وهله اول با کمک مردم بتوانیم نسل یوزپلنگ را در طبیعت حفظ کرده و نیازی به تکثیر نداشته باشیم و در وهله دوم بتوانیم از ظرفیت های موجود برای تکثیر گونه ابتدا در اسارت و در آینده ، نسل های بعد را برای رهاسازی در شرایط نیمه اسارت آماده کنیم.
آخرین دیدگاه‌ها