موضع ایران در اجلاس جهانی مبنی بر تداوم «تروریسم اقتصادی» به‌عنوان «تهدید نوظهور» برای «توسعه پایدار ایران» و محیط‌زیست جهان تکرار شد.
به گزارش همشهری آنلاین، این در حالی است که به‌گفته مسئولان کشور، برنامه‌های مفیدی برای کاهش انتشار کربن از سوی ایران تدوین شده است، اما به‌دلیل تحریم‌ها و مسائل مالی مربوط به آن، قادر به سرمایه‌گذاری در اجرای این برنامه‌ها نیست.
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست که در بیست‌وهفتمین کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد موسوم به (cop۲۷) در شرم‌الشیخ مصر حضور یافته است، صبح دیروز مواضع ایران را در مورد شرایط همکاری ایران برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای اعلام کرد. به گزارش روابط‌عمومی سازمان حفاظت محیط‌زیست، او با اشاره به تروریسم اقتصادی به‌عنوان تهدیدی نوظهور برای توسعه پایدار خطاب به سران کشورهای جهان و حاضران در این اجلاس گفت: «یادآوری اصول کنوانسیون به‌ویژه مسئولیت‌ها و قابلیت‌های متداول اما متمایز CBRD و مسئولیت‌های تاریخی کشورهای توسعه‌یافته، بسیار مهم است و تأکید می‌کند که ما به مسئولیت مشترک در قبال ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مشترک قائل هستیم؛ لذا کشوری که به ظرفیت‌های بین‌المللی دسترسی کمتری دارد، مسئولیت کمتری نیز خواهد داشت.»
مسئولیت‌های مشترک اما متمایز (CBDR) یک اصل است که در چارچوب پیمان‌نامه سازمان ملل در زمینه تغییرات اقلیمی (UNFCCC) در اجلاس زمین (ریودوژانیرو ۱۹۹۲) رسمیت یافت. ایران هنوز به معاهده اقلیمی پاریس نپیوسته است و نمی‌تواند از سازوکارهای مندرج در این موافقتنامه بین‌المللی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های مالی، علمی و فناوری دنیا استفاده کند. استدلال ایران آنچنان که علی سلاجقه در اجلاس پیشین (cop۲۶) نیز بر آن تأکید داشت، «تضمین برای اجرای تعهدات بین‌المللی» است.
او در کاپ ۲۶ گفته بود که «وقتی صحبت از همکاری‌های بین‌المللی و همه ذینفعان در سطح جهان به میان می‌آید، متأسفانه کشور من با مانعی به نام «تروریسم اقتصادی» روبه‌روست. نمایندگان پارلمان ایران در مراحل قانونی تصویب معاهده پاریس با سؤالاتی در این رابطه مواجه شده‌اند؛ سؤال آنها این است که اگر جمهوری اسلامی ایران به عضویت کامل معاهده پاریس درآید، درحالی‌که تحریم‌ها یا اقدامات قهری یکجانبه اعمال می‌شود، اگر قادر به دریافت هیچ‌گونه کمک مالی یا فنی از جامعه بین‌الملل نباشد، چگونه می‌تواند به تعهدات خود عمل کند؟ این سؤال همچنان بی‌پاسخ مانده است.» تا زمانی که تحریم‌ها وجود داشته باشد، هیچ تضمینی نیست که ایران بتواند از حمایت‌های مالی و علمی دنیا برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای استفاده کند. علی سلاجقه در کاپ ۲۷ با تکرار این نگرانی‌ها می‌گوید: «مطالعات منطقه‌ای نشان می‌دهد وضعیت آب و هوایی شدید مانند سیل، خشکسالی و توفان‌های شن و گردوغبار در بسیاری از نقاط جهان مکرر و شدیدتر شده است.»
ایران با وجود اینکه ازجمله کشورهای در حال توسعه است، بیشترین تأثیر را بر اثر تاثیرات اقلیمی تجربه می‌کند. وقوع پی‌درپی خشکسالی هواشناختی در برخی مناطق کشور به‌ویژه در مناطق شرق و جنوب شرق ایران که ناشی از افزایش دما و کمبود بارش است، باعث شده که خشکسالی هیدرولوژیک و در مراحل بعدی خشکسالی کشاورزی و در نهایت تغییرات اجتماعی رخ دهد. به اعتقاد علی سلاجقه راه برون‌رفت از شرایط کنونی برای ایران و جامعه جهانی رویکردهای برد- برد است. او تأکید می‌کند: رویکرد برد- برد دوام بیشتری هم دارد. بیایید نگرانی‌های همه طرف‌ها را درنظر بگیریم.
کشورهای توسعه‌یافته متعهد شده‌اند در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای پیشگام باشند و در قالب تأمین مالی و همچنین انتقال فناوری از کشورهای در حال توسعه حمایت کنند، اما به‌گفته رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، ارائه حمایت کافی، به‌موقع و قابل پیش‌بینی از کشورهای در حال توسعه حیاتی است. ظرفیت‌سازی در کشورهای در حال توسعه به آنها این امکان را می‌دهد تا مشارکت خود را در مقابله با تغییرات آب و هوایی گسترده‌تر کنند. جمهوری اسلامی ایران آماده «مشارکت سازنده در فرایندهای مذاکره» است.»
ایران به‌عنوان کشوری که بخش عمده‌ای از درآمدهایش با فروش نفت تأمین می‌شود چندان موافق حذف انرژی‌های فسیلی نیست؛ به همین دلیل علی سلاجقه معتقد است که «اتخاذ استراتژی‌های صرفاً یک یا دو گزینه‌ای و حرکت به نفع یک منبع انرژی واحد منجر به ناپایداری و فقر انرژی بیشتر می‌شود؛ بنابراین به‌نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، حذف کامل انرژی‌های فسیلی امکانپذیر باشد.» با این حال تأکید می‌کند: «سرمایه‌گذاری و توسعه استفاده از سوخت‌های کم‌کربن مانند گاز طبیعی و سیستم‌های ساختمانی با بهره‌وری انرژی بالا می‌تواند نقش پایداری در تامین امنیت انرژی و توسعه پایدار داشته باشد.»
بدون پیوستن به موافقتنامه پاریس، ایران نمی‌تواند از ظرفیت‌های بین‌المللی استفاده کند و بدون برداشتن تحریم نیز ایران نمی‌تواند مطمئن باشد، چنین ظرفیت‌هایی شامل حالش می‌شود، اما اگر بتوان از میان این پیچیدگی بیرون آمد، ایران می‌تواند از ظرفیت‌های ماده ۶ این توافقنامه برای جذب سرمایه‌گذاری استفاده کند؛ همانطور که ترکیه پس از اطمینان حاصل کردن از جذب سرمایه در بخش انرژی‌های پاک، توانست ۱۰ میلیارد دلار سرمایه از بانک‌های اروپایی به این کشور سرازیر کند. سرمایه‌گذاری در بخش مصرف بهینه انرژی که رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در کاپ ۲۷ بدان اشاره کرد برای کشور می‌تواند ظرفیت کاهش ۴۰ درصدی انتشار کربن را به همراه داشته باشد.
کاپ ۲۷ در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که کشورها، به‌خصوص کشورهای توسعه‌یافته کمتر از منافع مالی خود برای حفظ محیط‌زیست جهان می‌گذرند و به‌گفته دانشمندان برنامه‌های بلندپروازانه کشورها، شاید نتواند جلوی انقراض ششم را بگیرد.
آخرین دیدگاه‌ها