تاثیر ساخت‌ و سازهای بی‌رویه شمیرانات بر زیست‌ جانوران مناطق حفاظت شده

ایرنا- رئیس حفاظت محیط زیست شمیرانات با بیان این‌که یکی از آثار ساخت و سازهای بی‌رویه، مسدود شدن مسیر کوچ حیات وحش و ماندگاری آن‌ها در فصول سرد در مناطق حفاظت‌ شده ورجین و البرز مرکزی است، تاکید کرد: پائین آمدن حیات وحش برای یافتن غذا، آن ها را در معرض شکار سودجویان قرار می‌دهد.

تاثیر ساخت‌ و سازهای بی‌رویه شمیرانات بر زیست‌ جانوران مناطق حفاظت شده

رضا سالاروند روز دوشنبه، در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به این‌که در این ۲ منطقه حفاظت شده (ورجین و البرز مرکزی)، انواع گونه‌های گیاهی و جانوری موجود است؛ اعلام کرد: عمده گونه جانوری در منظقه حفاظت شده ورجین، قوچ و میش است که جمعیت آن در آخرین سرشماری حیات وحش (آذر ۱۴۰۰) افرون بر ۳ هزار راس برآورد شده است.

وی افزود: گونه‌های دیگر مناطق حفاظت شده شمیرانات شامل کل و بز، گراز، خرگوش، سمور، خرس قهوه‌ای؛ و پرندگان شکاری مثل عقاب طلایی، شاهین، دلیجه، سارگپه است و گونه‌های گیاهی متفاوتی نیز می‌روید.

این مقام مسئول با اشاره به منطقه حفاظت شده ورجین خاطرنشان کرد: ساخت‌ و سازهای بی‌رویه و تصرف اراضی این منطقه طی سالیان گذشته که همچنان ادامه دارد، سبب شده منطقه به حالت جزیره‌ای درآید و باعث شود وحوش منطقه که باید در فصل زمستان کوچ کنند و به مناطق گرمسیرتر بروند، عملاً این اقدام را نداشته باشند.

رئیس حفاظت محیط زیست شمیرانات ادامه داد: وقتی تصرفات به این شکل صورت گرفته و اتوبان‌ها احداث شده است، طبیعتاً مسیر این‌ها مسدود شده و به ناچار در همین منطقه حفاظت شده می‌مانند. ماندن این‌ها در فصل زمستان با توجه به بارش برف سنگین سبب می‌شود شکار برای تامین غذای خود به کنار جاده‌ها و حاشیه منطقه روی آوردند، که این اقدام خطرات زیادی را به دنبال دارد؛ و شکارچیان آن‌ها را با توجه به حجم کار ماموران، کمبود نیرو و امکانات شکار می‌کنند.

سالاروند ابراز داشت: حرکت قشنگی که گاهاً در این فصل انجام می‌شود، نذر دوستداران طبیعت و شهروندان برای وحوش است. ایشان با توجه به کمبود علوفه در زمستان و منابع آبی در تابستان، مردم با نذر علوفه و کمک در پخش آن‌ها، در اختیار قرار دادن وسایل نقلیه و کمک به پاموران ما، ساخت و تعمیر آبشخور، پاکسازی مسیر آب از سرپشمه تا جایی که حوضچه درست شده است، به اشکال مختلف، براساس اعتقادات خود و شادی روح عزیزان از دست رفته خود کمک می‌کنند.

وی گفت: با توجه به افزایش معضلات و مشکلات زیست محیطی، تخریب و تصرف‌های بی‌رویه که سبب محدود شدن زیست‌گاه‌های وحوش منطقه و از سوی دیگر تغییرات اقلیمی، این مشارکت‌های خداپسندانه، در آشنایی بیشتر مردم با محیط زیست و حصول نتایج ایده‌آل تاثیرگذار خواهد بود.

قابل توجه است ساخت‌وسازهای غیرمجاز، تصرف اراضی ملی، زمین‌خواری و کوه‌خواری در لواسانات و رودبار قصران چند سالی هست که به دلایلی از جمله آب و هوایی مطلوب، طبیعتی چشم‌نواز و نزدیکی به پایتخت‌، یکی از معضلات این مناطق شده و برخی از آن‌ها، مثل احکام تخریب ویلاها و بناهای شاخص در رسانه‌ها دست به دست می‌شود.

شمیرانات با ۱۲۸ هزار هکتار مساحت، ۹ درصد استان تهران را شامل می‌شود و ۷۰ درصد از مساحت این شهرستان را مناطق چهارگانه محیط زیست (پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه‌های حیات وحش، مناطق حفاظت‌شده) تشکیل می‌دهند.

شمیرانات دارای ۲ منطقه حفاظت شده ورجین و البرز مرکزی و ۴ پایگاه محیط‌بانی زردبند، گلندوئک، گرمابدر و راحت آباد است.

منطقه حفاظت شده البرز مرکزی در سال ۱۳۴۶ برابر مصوبه قانونی شورای‌ عالی شکاربانی و نظارت بر صید به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد و در حال حاضر قسمت جنوبی آن با مساحتی حدود ۳۸ هزار و ۶۴۶ هکتار که حدود یک سوم کل منطقه را شامل می‌شود، تحت مدیریت استان تهران است.

منطقه حفاظت شده ورجین پیش از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از شکارگاه‌های سلطنتی بود که در سال ۱۳۵۸ به سازمان حفاظت محیط‌زیست واگذار و در سال ۱۳۶۱ بر اساس مصوبه شورای‌عالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده مصوب شد.
موقعیت جغرافیایی این منطقه با وسعت حدود ۲۶ هزار و ۹۸۲ هکتار در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی شهر تهران قرار دارد.

از گونه‌های جانوری ورجین می‌توان به قوچ و میش البرز مرکزی، کله‌لز، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گرگ، عقاب طلایی، کبک، شاهین، کرکس، دلیجه، قرقی، بلدرچین و انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی (فصلی) اشاره کرد.
قارچ، آویشن، چای کوهی، گون، زالزالک، ریواس، زرشک، کاکوتی، بومادران نیز از نمونه‌های گونه‌های گیاهی این منطقه هستند.