سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مهمترین عوامل ناشی از تغییر اقلیم که منجر به تحمیل هزینه های اجتماعی، محیطزیستی و اقتصادی به ایران میشود، تشدید خشکسالی و افزایش توالی و شدت سیلاب هستند
داریوش گلعلیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست درباره دلیل بروز پدیده تغییر اقلیم گفت: عوامل خارجی از جمله فعالیتهای خورشیدی و سیکلهای میلانکوویچ (محور زمین و مدار زمین دور خورشید)، عوامل زمینشناسی همچون تشکیل و تکوین کوهها و انفجارات آتشفشانی، تکتونیک صفحهای و عوامل انسانساز از قبیل تولید گازهای گلخانهای، تغییر کاربری زمین و سطح پوشش لایه ازن از جمله این دلیلهاست.
وی افزود: از جمله عوامل طبیعی افزایش فعالیتهای خورشیدی و انرژی نور دریافتی توسط کره زمین است که بهصورت نوسانی هر از چند ۱۰ سال رخ میدهد اما بر اساس مدلهای اقلیمی و رصد عوامل طبیعی و انسانساز، علت اصلی پدیده تغییر اقلیم طی ۱۰۰ سال گذشته، تجمع گازهای گلخانهای در اتمسفر کره زمین بوده است.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: شواهد علمی متعددی وجود دارد که نشان میدهد غلظت بالای گازهای گلخانهای در اتمسفر کره زمین ناشی از فعالیتهای انسانی است. به بیان دیگر بر اساس برخی عوامل میتوان مقصر ایجاد تغییرات اقلیمی در کره زمین را فعالیتهای انسانی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی دانست. از جمله این عوامل میتوان به مبانی فیزیکی اثر گلخانهای گازهای گلخانهای و نقش انتشارات انسانساز در تغییر تعادل در چرخه کربن زمین، همبستگی افزایش دما و تغییرات غلظت دیاکسیدکربن، شبیهسازیها و پیشبینیهای دقیق مدلهای گردش عمومی جو اشاره کرد.
وی عدم مشاهده افزایش فعالیت خورشیدی به صورت مداوم پس از سال ۱۹۷۰ و منشاء احتراقی داشتن دیاکسیدکربن در اتمسفر (با بررسی جنس دیاکسیدکربن موجود در اتمسفر، با قطعیت بالایی میتوان غلظت بالای گازهای گلخانهای را ناشی از سوختن سوختهای فسیلی و تجمع آن در اتمسفر کره زمین دانست.) را از دیگر عوامل ذکر کرد.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: افزایش تدریجی غلظت گازهای گلخانهای منجر به افزایش مستقیم میزان گرمایش زمین یا بهاصطلاح اجبار تابشی میشود اما نکته حایز اهمیت فعالتر شدن مکانیزمهای غیرمستقیم اثرات بازخوردی تشدید کننده اثر گرمایش جهانی است که منجر به افزایش مضاعف گرمایش جهانی و پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم به صورت نمایی میشود. به عنوان مثال، افزایش گازهای گلخانهای منجر به افزایش دمای کره زمین میشود. این افزایش دما تبخیر بیشتر آب دریاها و افزایش رطوبت هوا را در پی دارد.
وی در ادامه گفت: بخار آب به عنوان یک گاز گلخانهای قوی منجر به تشدید اثر گرمایش جهانی ناشی از انتشار گازهای گلخانهای انسانساز میشود. این پدیدههای برگشتی، عامل افزایش نمایی تغییرات اقلیمی و خسارات ناشی از آن است. لذا علت اصلی نگرانی از افزایش بیش از دو درجهای دمای کره زمین و گذر از شرایط برگشتناپذیر میشود.
مناطقی که بیشتر درگیر تغییر اقلیم هستند
گلعلیزاده در پاسخ به این پرسش که چه مناطقی از جهان بیشتر درگیر پیامدهای این پدیده هستند؟ تصریح کرد: تغییرات اقلیمی در سراسر کره زمین منجر به تغییر الگوهای آبوهوایی میشود و تبعات مثبت و منفی اقتصادی و زیستمحیطی ایجاد میکند. در نواحی سردتر کره زمین، تغییر اقلیم منجر به افزایش امکان فعالیت کشاورزی و کاهش تقاضای انرژی شده است اما در اکثر مناطق مسکونی کره زمین، به ویژه مناطق خشک و گرم، تغییر اقلیم منجر به گرمایش زمین و تشدید رخدادهای فرین (پدیدههای حدی) شده است. از جمله این رخدادها میتوان به امواج حرارتی، آتشسوزی جنگلها، خشکسالی، سیل، طوفان دریایی در نواحی ساحلی و طوفان ساحلی گرمسیری یا توفند (Hurricane) میتوان اشاره کرد.
وی کاهش پوشش برف روی خشکیها، ذوب یخچالهای قطبی، بالا آمدن سطح آب دریاها را ازدیگر پیامدهای مستقیم تغییر اقلیم و کاهش تنوع زیستی و بحران آب، غذا و امنیت را از پیامدهای غیرمستقیم تغییر اقلیم ذکر کرد که نتیجه اصلی تجمع این پیامدها مهاجرتهای درون یا برون سرزمینی است و منجر به بروز هزینههای بالای اجتماعی و اقتصادی در جهان خواهد شد.
آخرین دیدگاهها