از بین رفتن ۷۰ درصد از جمعیت گونه‌های جانوری ایران طی نیم قرن گذشته

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در مدت نیم قرن گذشته حدود ۷۰ درصد از گونه‌های برجسته کشور مانند کل، بز، قوچ، میش، آهو، جبیر و گورخر از بین رفته اند.از بین رفتن ۷۰ درصد از جمعیت گونه‌های جانوری ایران طی نیم قرن گذشته

  حسن اکبری  افزود: پیامد از دست دادن گونه‌های شاخص جانوری حیات گوشتخوارانی مانند پلنگ و یوزپلنگ که از این زنجیره غذایی تغذیه می‌کنند را تحت تاثیر قرار می‌دهد و گاهی عوارض جبران ناپذیری خواهد داشت.

وی اظهارداشت: البته در تمام دنیا وضعیت همینطور است، بر اساس آخرین گزارش‌های سازمان ملل در مدت نیم قرن گذشته بشر تقریبا ۷۰ درصد جمعیت گونه‌های مهم را از دست داده است که زنگ خطری برای محیط زیست دنیا است، طبیعت که به شکل یک سیستم کار می‌کند زمانی که تخریب می‌شود و یا تنوع زیستی آسیب می‌بیند دچار ضعف عملکرد و به هم ریختگی می‌شود، برای اینکه بتوانیم این کار را مدیریت کنیم به ابزار‌های قانونی نیاز داریم. به علت نبود ابزار‌های قانونی نمی‌توانیم از دستگاه‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی که طبیعت را خارج از مناطق حفاظت شده تخریب می‌کنند مطالبه گری کنیم.

وی تاکید کرد: ما الان نمی‌توانیم هیچ گونه مطالبه گری از دستگاه‌ها یا اشخاص حقیقی و حقوقی که طبیعت را خارج از مناطق حفاظت شده تخریب می‌کنند و موجب آسیب به حیات وحش و تنوع زیستی می‌شوند داشته باشیم و هیچ پاسخی هم نمی‌توانیم از آن‌ها طلب کنیم.

اکبری ادامه داد: از این رو به سمت تنظیم قانون حفاظت و بهره برداری پایدار از حیات وحش رفتیم در این قانون سعی کردیم موارد متعدد را ببینیم، مجازات‌ها را تقویت کنیم همچنین به مساله تخریب در خارج از مناطق چهارگانه بپردازیم، هم مسائلی را در خصوص تخلفات درباره تمام گونه‌های جانوری روشن و شفاف کنیم.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای این منظور بیش از هزار نفر ساعت کار کارشناسی انجام گرفته است، نظر استان‌ها اخذ و برای بسیاری از متخصصان ارسال و از آن‌ها نظر خواهی شده است، بر این اساس پیش نویس قانون حفاظت و بهره برداری پایدار از حیات وحش آماده است و در در حال پیشبرد کار در مجلس و دولت هستیم که امیدواریم همراهی‌ها خوب باشد تا بتوانیم در زمان کوتاه تری قانون را با کیفیت مناسب پیش ببریم، این یک کار زیربنایی و ارزشمند است که می‌تواند پایه و شالوده بسیار خوبی برای مدیریت محیط زیست در آینده باشد.

بازگشت گوزن زرد ایرانی به طبیعت

وی گفت: در حوزه گونه‌هایی که شرایط بحرانی دارند مانند یوزپلنگ، میش مرغ و گوزن زرد ایرانی که سطح بحرانی بودنشان تقریبا شبیه هم است، یک سری جلسات تخصصی برگزار کردیم که چطور عمل کنیم تا احتمال انقراض را پایین بیاوریم و با همین اعتبار اندکی که داریم کار را پیش ببریم، در این جلسات تخصصی از متخصصانی که در این زمینه کار کردند استفاده کردیم و برای گوزن زرد ایرانی به یک جمع بندی رسیدیم.

وی ادامه داد: تمایل داریم درباره گوزن زرد ایرانی با توجه به کار‌های کارشناسی که صورت گرفته در سال ۱۴۰۱ بتوانیم کم کم گونه را به طبیعت برگردانیم، الان بیش از ۵۰ سال است که این گونه در اسارت زندگی می‌کند الان هم خیلی دیر شده هر چقدر بیشتر در اسارت بماند برگرداندن آن به طبیعت دشوارتر می‌شود.

گوزن زرد ایرانی زیرگونه‌ای از گوزن زرد است که در آستانه انقراض قرار داشت، اما با تمهیدات انجام شده از خطر انقراض در ایران نجات یافت. گوزن زرد در منطقه جزیره اشک احیا و سپس با افزایش جمعیت تعدادی از آن‌ها به زیستگاه تاریخی خود در حوزه زاگرس منتقل شدند.

این حیوان در اصل بومی سواحل شرق مدیترانه تا نواحی غرب ایران بود و تا سال ۱۸۷۵ میلادی نسل آن در تمامی این مناطق به جز بخش‌های جنوب غربی ایران منقرض شد. در دهه ۱۹۴۰ تصور می‌شد این حیوان به کلی منقرض شده باشد، اما در سال ۱۹۵۶ مشخص شد تعداد کمی از آن‌ها در جنگل کوچکی در اطراف رودخانه‌های دز و کرخه باقی‌مانده‌اند. پس از آن دولت ایران سعی کرد تا با زنده‌گیری، تکثیر در اسارت و رهاسازی دوباره این گوزن‌های زرد ایرانی نسل آن‌ها را حفظ کند.