خسارت سالانه ۳ هزار میلیارد تومان بابت ریزگردها و فرسایش عرصه‌های بیابانی

رییس سازمان منابع طبیعی گفت: سالانه حدود ۳ هزار میلیارد تومان خسارت ریزگردها و فرسایش عرصه‌های بیابانی و حرکت شنهای روان است.

خسارت سالانه ۳ هزار میلیارد تومان بابت ریزگردها و فرسایش عرصه‌های بیابانی

به گزارش خبرنگار ایلنا، «مسعود منصور» رییس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به مناسبت هفته منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: در کشور حدود ۱۴.۳ میلیون هکتار جنگل در کشور داریم. حدود ۸۴ میلیون هکتار مراتع ما را شکل می‌دهد. ۲.۳ میلیون هکتار بیشه زار و قریب به ۳۲ میلیون هکتار هم اراضی بیابانی هستند.

منصور گفت: جنگل‌های ما در معرض حریق، آفات، قطع درخت و قاچاق چوب، تولید ذغال و قطع درخت برای گسترش و توسعه اراضی و تصرفات است. در مراتع ما بیش از ۷۰ میلیون واحد دامی تعلیف می‌کنند که تقریبا دو برابر ظرفیت مجاز استفاده از آن‌هاست. نزدیک به ۲۷ میلیون هکتار از اراضی ما در پهنه سیل‌خیزی قرار دارد. در بیست سال اخیر قریب به ۳۵۰۰ سیلاب داشتیم که متوسط خسارت هر سیلاب بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. ۵۰ تا ۶۰ درصد قنات‌های کشور درمعرض کم آبی و خشک شدن هستند.

او با اشاره به اینکه اثربخشی سازمان منابع طبیعی باید مورد توجه قرار بگیرد گفت: خیلی انصاف نیست که همه عملکرد سازمان نادیده گرفته شود.

منصور گفت: ۵۰ درصد دشتهای ما در معرض فرونشست است. ۱۵.۴ فرسایش آبی ماست. با انجام عملیات آبخیزداری قریب نه تن در هکتار فرسایش آبی کاهش یافته و از ۵۰۰ تا هزار متر مکعب آب به سفره‌های آب زیرزمینی آبخیزداری نفوذ پیدا کرده و هفتاد درصد خسارت سیلاب‌ها را کاهش می دهد.

او افزود: با آبخیزداری دبی قنات‌ها و چشمه‌ها یک تا سه برابر افزایش پیدا می‌کند. این فقط بخشی از اثرات آبخیزداری است. در برخی نقاط کشور در روستاها براثر آبخیزداری مهاجرت معکوس صورت گرفته است که بر امنیت غذایی و امنیت زیستی ما تاثیر دارد.

منصور گفت: بیش از ۹۶۰ خانوار با دامشان از مراتع ارتزاق می‌کنند. ده و نیم میلیون تن ارزش میزان علوفه تولیدی این مراتع است که ۱۴۴ هزار میلیارد ارزش ریالی آن است. هزاران گونه گیاهی در مراتع ما رشد می کند که بسیاری از آن واجد تعریف گونه‌های دارویی هستند که فقط متاسفانه دو هزار تن آن سالانه به صورت خام صادر می‌شود. بسیاری از این محصولات در خارج از کشور بسته‌بندی و دوباره به کشور وارد می شود.

او افزود: سالانه حدود ۳ هزار میلیارد تومان خسارت ریزگردها و فرسایش عرصه‌های بیابانی و حرکت شنهای روان است. وقتی اینجا عملیات آبخیزداری انجام می دهید، درصد قابل توجهی از این خسارت کاهش پیدا می‌کند. باید هرچه می توانیم درجهت حفظ منابع طبیعی گام برداریم.

منصور گفت: جنگل‌ها، بیابان و مراتع کشور ما براساس قانون بهره برداری و حفاظت از منابع طبیعی باید دارای طرح و برنامه باشند. رویکرد دوم این است که مشارکت مردم و دستگاه‌ها و خیرین باید کنار ما در جهت وظایف چهارگانه باشد. از طرفی باید ساختار و بنیان حفاظتی، امنیت شغلی نیروها، حمایتهای قضایی لازم را تقویت کنیم تا بتوانیم در کشف و تعقیب تخلفات مبارزه کنیم.

او افزود: امسال ممیزی مراتع کشور به اتمام می رسد. رویکرد ما برای حمایت از مراتع کشور باید مرتع داری تلفیقی باشد و از پارسال تا کنون ۲۷۰ هزار هکتار گیاهان دارویی را در مراتع کشت کرده ایم. بیش از یک میلیون و صد هزار هکتار طرح‌های مدیریت حفاظت از جنگل‌های هیرکانی تمام شده و تکمیل شده است.

منصور گفت: بعد از دو دهه نقشه پوشش گیاهی کشور با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تهیه شد و تصویر نسبتا دقیقی از وضعیت پوشش گیاهی کشور ارائه داد. نقشه قبلی با مقیاس ۲۵۰ هزار بود در حالی که این نقشه براساس تصاویر سال ۲۰۱۹ و با مقایس یک پنجاه هزار و بسیار بزرگتر از مقیاس قبلی است.

او افزود: قانون حفاظت و حمایت منابع طبیعی ما را مکلف کرده است ذخیره گاه های جنگلی را شناسایی کرده و محل استقرار گونه ها را مشخص کنیم. از سال 72 تا 98 قریب به 414 هزار هکتار ذخیره گاه جنگلی شناسایی کردیم. در دو سال اخیر بیش از 600 هزار هکتار ذخیره گاه دیگر شناسایی کردیم که نشان دهنده رشد یک و نیم برابری در شناسایی ذخیره گاه های جنگلی است.

منصور گفت: بیش از دو و نیم میلیون هکتار از عرصه ها را بیابان زدایی و آبخیزداری انجام داده ایم. مرکز نوآوری و فناوری های طبیعی برای اولین بار ایجاد شد و فناوری های نوین اطفا حریق، پیشگیری از حریق را پیگیری می کند.

او افزود: مرکز بین المللی مدیریت جهانی حوزه آبخیز باتوافق با یونسکو ایجاد شده که 14 کشور از جمله ایران در آن عضویت دارند. امیدواریم عملکرد مناسبی در این مرکز داشته باشیم.

منصور گفت: از پارسال تاکنون بیش از 1800 هکتار عرصه های تغییر یافته ناشی معدنکاری را خود معدن کاران بازسازی و احیا کردند. 100 هزار هکتار آبخیزداری را با کمک مردم و سازمانها مطالعه و اجرا کردیم که در هرمزگان، کرمان، فارس. البرز و غیره اجرا شده است.

او افزود: سندی به استانها به عنوان «مدیریت مناطق بیابانی» ارسال شد که براساس آن مردم در اجرای طرح های بیابان زدایی مشارکت می کنند. هشتاد هزار هکتار احیا مناطق بیابانی از سوی خود مردم انجام شد و مردم در اجرای بیش از 90 پارک جنگلی و 37 نهالستان مشارکت دارند. 174 هزار نفر به همیار محافظ طبیعت با سازمان همکاری می کنند.

منصور گفت: ما از پارسال تا کنون 681 تشکل و تعاونی را احراز صلاحیت کرده و مجوز دادیم و بیش از 537 قرارداد را با همین تشکلها بسته ایم. اینها جوامع محلی و فارغ التحصیلان منابع طبیعی هستند که به ما کمک می کنند.

او افزود: تصمیم بر این شد در هر شهرستان، حداقل یک خیابان، میدان و بوستان به نام جنگل بان یا شهدای منابع طبیعی نام گذاری شود. 141 خیابان به نام جنگل بان و شهدای منابع طبیعی نام گذاری شده است.

منصور گفت: امسال بیش از 95 درصد عرصه های ملی ثبت سند آن ها به اتمام می رسد. درصد باقی مانده انشالله ظرف ماه های اولیه سال آینده به اتمام می رسد.