امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در ایران بسیار بعید است

به گزارش گلونی معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در ایران بسیار بعید است، گفت: در بخش‌هایی از کشور ما که مطالعات مربوط به آب های ژرف انجام شده، اولا این چاه‌ها دبی قابل توجهی ندارند ثانیا هم دمای بالایی دارند و هم مواد حل شده زیاد.

امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در کشور بعید است - ایرناتورج فتحی در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به انجام مطالعات آب‌های ژرف در کشور، اظهار کرد: «بحث آب‌های ژرف در چند سال اخیر مطرح شده و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم مطالعاتی در این زمینه انجام داده است. بر این اساس، چند حلقه چاه در محدوده استان سیستان و بلوچستان هم حفر کردند و در اعماق چند هزار متری زمین به آب رسیده‌اند اما آب‌های ژرف شرایط خاصی دارد».

وی افزود: «در مقیاس زمان زمین شناسی، پوسته زمین در ایران پوسته جوانی است. آبخوان‌های ژرفی که در سایر مناطق دنیا کشف شده و آبخوان‌های بزرگی هم هستند، بسیار قدیمی‌اند و حتی تا چندین میلیون سال قدمت دارند. به عنوان مثال نمونه هایی از این آبخوان‌ها را می‌توان در جنوب لیبی و استرالیا مشاهده کرد».

معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، یادآور شد: «این آبخوان‌ها در واقع دریاچه‌های آب شیرین قدیمی هستند که متعاقبا توسط رسوبات پر شده‌اند و آب آن‌ها به فسیل تبدیل شده است».

فتحی با بیان اینکه شرایطی که از نظر زمین‌شناسی برای تشکیل این آبخوان‌ها در لیبی و استرالیا وجود داشته است، در ایران وجود ندارد، تصریح کرد: «این مناطق، شرایط زمین‌شناسی به صورت passive و نسبتا آرامی را در یک بازه زمانی بلندمدت سپری کرده‌اند. وقتی ما به شرایط زمین‌شناسی این ۲ منطقه نگاه می‌کنیم، در می‌یابیم که این شرایط از تقریبا ۲۰۰ میلیون سال پیش به این طرف تغییرات خاصی نداشته است و همواره به صورت پایدار و متعادل بوده است».

وی افزود: «در طول این مدت، شرایط زمین شناسی پوسته ایران تغییرات بسیار شدیدی را تجربه کرده است. به عبارت دیگر، پوسته ایران در این بازه زمانی، فعالیت‌های آتشفشانی، ماگماتیسم، شکستگی‌ها، گسل‌ها و جا به جایی‌های فوق‌العاده زیادی داشته است و کوه‌زایی و اقیانوس‌زایی در آن رخ داده است».

معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، خاطرنشان کرد: «این تفاوت باعث می‌شود که ما نتوانیم یک چنین آبخوان‌هایی که در نتیجه رسوب‌گذاری در دریاچه‌های آب شیرین پدید آمده‌اند، داشته باشیم».

فتحی در ادامه گفت: «در بخش‌هایی از کشور ما که مطالعات مربوط به آب‌های ژرف انجام شده، اولا این چاه‌ها دبی قابل توجهی ندارند ثانیا هم دمای بالایی دارند و هم مواد حل شده زیاد. این آب‌ها به شدت شورند و خیلی بیشتر از آب دریا نیاز به تصفیه دارند».

وی افزود: «شما می‌توانید آب دریا را با یک دستگاه آب شیرین کن، تصفیه و استفاده کنید اما آب ژرف سیستان با یک دستگاه آب شیرین‌کن قابل استفاده نیست چون حاوی مواد رادیواکتیو است. بنابراین تصفیه این آب به هزینه خیلی زیادی نیاز دارد. ضمن اینکه برای شرب هم قابل استفاده نیست».

فتحی با بیان اینکه تصویر روشنی از آب‌های ژرف در ایران به لحاظ زمین‌شناسی وجود ندارد، تاکید کرد: «به باور زمین‌شناسان، امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در ایران بسیار بعید است».

معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نظر این سازمان درباره ادامه مطالعات آب‌های ژرف در کشور، گفت: «در مورد پروژه مطالعاتی آب‌های ژرف تاکنون چند بار از سازمان حفاظت محیط زیست استعلام و درخواست شده که ما نظر خود را درباره ادامه این پروژه اعلام کنیم.

در بودجه ۱۴۰۱ چند صد میلیارد تومان اعتبار برای حفر چاه‌های جدید پیش‌بینی کرده‌اند. ما پس از بررسی موضوع اعلام کردیم که به هیچ عنوان موافق صرف هزینه بیشتر برای چنین پروژه‌ای نیستیم چون شرایط زمین‌شناسی کشور اجازه وجود منابع آب قابل استفاده در این مناطق را نمی‌دهد».