کاشان نیوز: در دهه ۷۰ و زمانی که کارخانه سیمان بارونق در حال احداث بود مطلبی در خصوص امکان آلودگی محیط‌زیست شهر کاشآن‌که در مسیر بادهای کویر و کوهستان در شبانه‌روز است در هفته‌نامه آرمان نگاشته شد که با هجمه بسیاری روبرو شد. پاسخ آن روز استفاده از فیلترهای پیشرفته بود که نتیجه آن را حداقل در ۲۱ مهرماه سال ۹۷ در گزارشی تحت عنوان «فاجعه زیست‌محیطی در همسایگی اداره حفاظت از محیط‌زیست کاشان» خواندیم.
بعدازآن کارخانه احداث لنت در شهرک صنعتی راوند احداث شد که شب‌ها به‌راحتی می‌توان بوی لنت و سوختگی ناشی از عدم کارکرد فیلترهای آن را استشمام کرد. شهرکی که در فاصله چند متری دو شهرک مسکونی، در جوار شهر کاشان و راوند قرارگرفته است و چند ده هزار انسان در مجاورت این هوای آلوده زندگی می‌کنند.
احداث کارخانه فولاد کویر در آران و بیدگل و طرح توسعه آن‌که هم‌اکنون اخبار آن به گوش می‌رسد علاوه بر تهدید منابع آبی شهرستان‌های کویری کاشان و آران و بیدگل هم اعتراضاتی را برانگیخت اما هیچ تأثیری بر عملکرد این کارخانه نداشت. تنها داغ ننگی بر پیشانی کسانی که حامی این نوع تأسیسات در جوار مناطق مسکونی هستند باقی گذاشت.
و اکنون تأسیس کارخانه سرب و روی در کنار کارخانه شیرپاستوریزه کاشان در قلب شهرستان، در کنار طاهرآباد، راوند مشکات، سن‌سن، یزدل، سفیدشهر، کاشان و آران و بیدگل نگرانی عده کثیری از شهروندان را برانگیخته است.
خبری که با تکذیب‌های جسته‌وگریخته مسئولان از آستانه خبری پایین کشیده شد اما اخباری از ادامه فعالیت‌های تأسیساتی و ساختمانی منتشر می‌شود و حتی شایعاتی از شروع به کار این کارخانه بگوش می‌رسد.
سلامتی شهروندان برای سرمایه‌گذاران این تأسیسات اهمیتی ندارد و تنها سود سرشار آن توجیه کنند مسئولان گردیده است. درحالی‌که سرمایه‌گذاری برای سلامت جامعه حتی کفاف ترمیم ضایعات ناشی از زندگی در هوای آلوده کاشان که ناشی از این آلودگی‌هاست را ندارد.
وقتی پایش هوای کاشان در اصفهان انجام می‌شود و تنها دستگاه پایش هوا در میدان پانزده خرداد سال‌هاست به دلایل غیرمعقولی بدون استفاده مانده است شهروندان باید به حمایت چه کسی دل خوش کنند؟
درحالی‌که مدتی است مدارس کاشان تحت عنوان آلودگی هوا تعطیل می‌شود هیچ نهادی در خصوص منشأ این آلودگی‌ها خبر منتشر نمی‌کند.
اما مگر جز تأسیسات صنعتی که در چهار طرف کاشان چون اختاپوسی سلامتی شهروندان را در چنبره زیان‌بار خود گرفته و سرمایه عمر و زندگی مردم را می‌بلعند دلیل دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد؟
سرونوشت معدن و کارخانه سرب و روی زنجان به ما می‌گوید کارخانه سرب آلایندگی شدیدی برای انسان، حیوان و نباتات و پوشش گیاهی و مراتع و محیط زیست دارد. در برابر این فاجعه چه کسی پاسخگو خواهد بود؟
خبر تلاش احداث کارخانه سرب و روی در شمال شهر کاشان موضوعی است که بیش از شش ماه است در رسانه‌های شهرستان منتشر شده و اعتراضات گسترده‌ای را در بین شهروندان کاشانی در پی داشته است.
اما آنچه مشخص است، استمرار تلاش مدیریت این کارخانه برای دریافت مجوزهای لازم است. اعلام سکوت و بی‌خبری برخی از مسئولان از احداث این کارخانه نگرانی‌ها از روند احداث این مجموعه را بیشتر کرده است.
در میان این سکوت‌ها و بی‌خبری‌ها، شهناز پرکاس، فرهنگی بازنشسته و عضو شورای اسلامی شهر مشکات، اولین مسئولی بود که درباره احداث این مجموعه لب به اعتراض گشود و با اعتراض خود بحث درباره خانه سرب و روی را در فضای رسانه‌ای کاشان مطرح کرد.
هم‌زمان با مطرح‌شدن مجدد روند احداث این کارخانه با پرکاس به گفتگو نشستیم. این فعال فرهنگی شهرستان کاشان گفت: در شهرستانی زندگی می‌کنیم که در همین ماه اخیر چند نوبت مدارس آن به دلیل آلودگی هوا تعطیل شده است. آلودگی‌ها و موضوعات مهم محیط‌زیستی دیگر که منطقه با آن روبرو است، باید تصمیم‌گیری‌ها را به سمتی ببرد که برای هر اقدامی یک استدلال محکم محیط‌زیستی وجود داشته باشد.
پرکاس تصریح کرد: به نظرم شرایط ما در کاشان و آران و بیدگل به شکلی است که هرگز نمی‌توانیم بر سر مسائلی که ممکن است برای محیط‌زیست و یا سلامت شهروندان مخاطره ایجاد کند، ریسک کنیم و برای همین باید بسیار مراقب باشیم.
این فعال فرهنگی شهرستان کاشان با اشاره به گفتگوهای خود با برخی از مسئولان استان، فرمانداری کاشان، فرماندار آران و بیدگل و برخی از معتمدان محلی و فعالان محیط‌زیستی منطقه ادامه داد: برخی می‌گویند این شرکت اگر از تکنولوژی روز و فیلترهای قوی استفاده کند دغدغه‌های محیط‌زیستی برطرف می‌شود؛ اما پرسش این است که اگر تاییدیه‌ها صادر و در آینده نه‌چندان دور کاشان در این حوزه دچار مشکل شد چه کسی پاسخگو است؟ همه حرف ما این است که نکند تجربه تلخی مانند تجربه برخی از معادن و کارخانه‌ها در این منطقه هم تکرار شود.
پرکاس گفت: رئیس اداره صنعت و معدن در مصاحبه خود گفته که پاسخ اولیه محیط‌زیست منفی بوده است و سرمایه‌گذار در حال کارهای توجیهی است که ثابت کند این کارخانه آلایندگی ندارد. الآن وقت آن است که متخصصان ما در این حوزه نقش خود را به‌خوبی ایفا کنند.
وی استفاده از ظرفیت نهادهای مردمی مانند شوراهای اسلامی، سمن‌ها و رسانه‌ها را در این زمینه مؤثر دانست و گفت: پیشنهادم این است که کارگروهی با حضور برخی از اعضای شوراهای اسلامی شهرها و روستاهای اطراف و سمن‌ها برای بررسی تخصصی این موضوع تشکیل شود.
در این راستا با خسرو اعتماد، فعال زیست‌محیطی نیز گفتگویی داشتیم.
مهندس اعتماد می‌گوید مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان مجوز احداث این کارخانه را تائید نکرده و پروانه فعالیت نخواهد داد، الهیار دولتخواه، رئیس اداره حفاظت از محیط‌زیست کاشان نیز از عدم امکان صدور مجوز صحبت کرده است اما وی نگرانی خود را از امکان احداث این کارخانه پنهان نکرد و از اینکه عملیات ساخت آن ادامه دارد ابراز نگرانی کرد.
اما آنچه مسلم است اگر این کارخانه احداث شود، کاشان هم به سرنوشت زنجان دچار خواهد شد.
به گزارش خبرگزار مهر در خصوص این مشکل در زنجان آمده است: «آلودگی خاک مناطق اطراف کارخانه سرب و روی به اثبات رسیده است.
در این میان مدیرکل محیط‌زیست استان زنجان می‌گوید: آلودگی خاک مناطق اطراف کارخانه سرب و روی به اثبات رسیده و آزمایش‌هایی بر اساس تقسیم‌بندی آلودگی خاک صورت گرفته است و مطالعاتی راجع به گیاهان این منطقه انجام‌شده و نمونه‌برداری شده و آلودگی پوشش گیاهی منطقه به اثبات رسیده است.
امیر مهدویانی می‌افزاید: برای اطمینان از آلودگی این پوشش‌های گیاهی نیاز به نمونه‌برداری‌های جدید است؛ چراکه گزارش‌ها برای سنوات قبلی است که از سال ۶۰ تا ۹۰ ادامه داشته و با توجه به اقداماتی که درزمینهٔ کنترل آلایندگی‌های کارخانه در دو سال اخیر انجام‌شده است، لزوم تجدید نمونه‌برداری‌ها احساس می‌شود.
وی با اشاره به اینکه میوه باغ‌های منطقه اطراف کارخانه باید ریزش شود، تأکید کرد: میوه‌های این باغ‌ها غیرقابل استفاده است و این میوه‌ها خود جاذب مواد رادیواکتیویته هستند.
در این زمینه باید گفت: پسماندهای خطرناک انباشته شده در جاده قدیم زنجان- بیجار نیز هنگام بارش باران شسته شده و به آب‌های زیرزمینی نفوذ می‌کند و این امر می‌تواند تهدیدی برای سلامت مردم استان حداقل در سال‌ها و نسل‌های بعدی باشد؛ بااین‌حال تاکنون دستگاه‌های مسئول در این زمینه واکنشی در این رابطه نشان نداده‌اند.
وجود عناصر سنگین در برگ درختان گلابی، گیلاس و سیب طبق نتایج نمونه‌برداری‌های به‌عمل‌آمده به تائید می‌رسد و در درختان غیرمثمر هم به‌موجب نتایج مطالعات پژوهشی سال ۱۳۸۷ مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، این آلودگی به تائید رسیده است و در گیاهان موجود میزان آلودگی سرب و روی و کادمیوم به فراوانی مشاهده شده است.»
بر اساس مطلبی که در فصلنامه سلامت و محیط زیست منتشر شده است، در بررسی غلظت فلزات سنگین در چاه های آب مجاور کارخانه سرب و روی زنجان اینگونه نتیجه گیری شده است که؛ به دلیل اهمیت بهداشتی فلزات سنگین ضروری است مطالعات جامع تری از جمله تعیین غلظت فلزات در محیط های فیزیکی و بیولوژیکی انجام و بر راه های جذب فلزات توسط انسان تأکید شود. همچنین مطالعه ای برای تعیین میزان بروز و شیوع بیماری های مرتبط با فلزات سنگین در منطقه مهم به نظر می رسد.
با این‌همه عکس‌العمل سیاست‌مدارانی که هرچا برایشان بهتر باشد را انتخاب می‌کنند و به سود و منافع شهروندان توجهی ندارند، یک نمونه بیانات مصطفی طاهر، نماینده زنجان و طارم است که تلاش می‌کند تا این تاسیسات به دلیل سودآوری تعطیل نشود به هر بهایی که برای مردم به ارمغان بیاورد؛ «نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مشکلات صنعت سرب و روی زنجان بررسی می‌شود، گفت: باید کمک کنیم تا تعطیلی اتفاق نیفتد چرا که در سال جهش تولید بروز چنین تعطیلی با توجه به اینکه مشکلات ریشه داخلی دارد زیبنده نیست.»
آیا باید صبر کنیم تا آلودگی در کاشان هم به این حد برسد و آنگاه‌که تاوان آن را مردم دادند کاسه چکنم چکنم به دست بگیریم. وقتی جیب سرمایه‌گذاران انباشته از درآمد شد و تن شهروندان کاشانی رنجور و تولیدات کشاورزی و آب‌های زیرزمینی آلوده به عناصر سنگین سرب و روی گردید می‌خواهید اقدام کنید؟
کسی برای نجات شهروندان اقدامی نخواهد کرد، همه سعی خواهند کرد مشکلاتی کارخانه و تولید کننده را حل کنند!
آخرین دیدگاه‌ها