فرستنده:حسین محمودی
قم فردا: طراحی بزرگترین فرش خاکی جهان که هر ساله با استفاده از خاک‌های رنگی و نایاب جزیره هرمز صورت می‌‌گیرد، با اعتراض هنرمندان آثار محیطی رو به رو شده و آن را تهدیدی برای خاک‌های رنگی این جزیره می‌دانند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا؛ نام احمد نادعلیان با هنر محیطی پیوند خورده است، آثار او در بیش از 40 کشور دنیا پراکنده شده است و سالهاست که در زمینه هنر محیطی در ایران فعالیت دارد. او مدتهاست که در جزیره هرمز و در میان مردمان بومی آن اوقاتی از طول سال را می‌گذراند و به آن‌ها با استفاده از امکانات ویژه این جزیره، آموزش‌هایی در زمینه خلق آثار هنری می‌دهد.
نادعلیان که حالا موفق به داشتن یک فرهنگسرا و خانه – موزه در این جزیره شده است، علیرغم مشکلات فراوانی که در راستای خلق هنر محیطی در این جزیره داشته ، توانسته است با استفاده از توانایی زنان بومی این جزیره، آن ها را به مشارکت در خلق اثر هنری محیطی ترغیب کند و آثارشان را به منظور درآمدزایی زنان جزیره و رونق اقتصاد هنر برای فروش به گردشگرانی که به جزیره می‌آیند ارائه کند.
جزیره هرمز خاک‌های رنگی های بی شماری در دل خود دارد و احمد نادعلیان نخستین هنرمندی بود که با استفاده از خاک‌های رنگی این جزیره، دست به خلق آثار هنری محیطی زد و انتشار عکس‌های این آثار در فضای مجازی منجر به شهرت این جزیره شد و توجه گردشگران به دیدن خاک‌های رنگی این جزیره جلب شد.
او اولین بار اثری محیطی را با استفاده از خاک های رنگی این جزیره در ساحل هرمز ساخت که بعدها به فرش خاکی جزیره هرمز شهره شد و بسیاری را به وجد آورد، به گونه‌ای که نام این جزیره بر سر زبان‌ها افتاد و گردشگران بسیاری را به این جزیره کشاند، پس از آن بود که این ابتکار از سوی نهادهای دولتی در این جزیره استمرار یافت وتاکنون 4 سال است که این فرش خاکی جزیره هرمز با استفاده از خاک‌های رنگی جزیره با تغییرات جزئی نسبت به سال‌های قبل خود هر ساله در کنار ساحل پهن می‌شود. گاهی نیز مقیاس و ابعاد این فرش را بزرگتر کرده‌اند که این بزرگتر شدن نیز منجر به استفاده بیشتر از این خاک های رنگی شده است.
اکنون احمد نادعلیان نگران مشکلات زیست محیطی این جزیره شده است، او که خود مبدع ارائه آثار هنر محیطی در این جزیره بود، اکنون معترض به پیامدهای آن در رفتارهای مخرب زیست محیطی در این جزیره شده و بارها از مسئولان دولتی خواسته است که از خاک‌های نایاب این جزیره در این پروژه ها استفاده نکنند.
در اخبار چند روز پیش آمده بود که پنجمین فرش خاکی جهان 25 بهمن‌ماه 92 در جزیره هرمز رونمایی می‌شود.
به گفته احمد کارگران مدیر هنری طرح پنجمین فرش خاکی جهان، طراحی این فرش به وسعت 1600 مترمربع با استفاده از خاک های رنگی جزیره از اول بهمن ماه آغاز شده است. این فرش از لحاظ طرح و ابعاد نسبت به دیگر فرش های خاکی اجرا شده متفاوت است و حدود 40 تا 60 هنرمند از سراسر کشور در اجرای آن همکاری دارند.
کارگران همچنین تاکید کرده است که هنرمندان برای خلق این اثر توجه جدی به حفظ محیط زیست دارند و بدون دخل و تصرف در طبیعت جزیره، این اثر را اجرا خواهند کرد.
احمد نادعلیان همزمان با با پهن شدن پنجمین فرش خاکی جزیره هرمز قصد دارد تا با برپایی یک کارگاه آموزشی در خانه – موزه خود به همه گردشگران و علاقه‌مندان بیاموزد که با کمترین استفاده از خاک های رنگی این جزیره هم می‌توان دست به خلق اثر هنری زد و گردشگران را به جزیره کشاند.
او در گفت‌وگو با خبرنگار هنرهای تجسمی فارس در این زمینه توضیح داد: در این ورک شاپ می خواهیم ثابت کنیم که با حداقل خاک رنگی این جزیره چگونه می شود فرهنگ و اقتصاد را به هنر بخشید بدون آن که محیط زیست آسیب ببیند.
وی با انتقاد از روند برداشت بی رویه خاک‌های منحصر به فرد این جزیره گفت: این فرش خاکی تنها برای یک روز ساخته می‌شود و هزاران نفر را به جزیره می‌آورد که حضور این تعداد جمعیت در ظرفیت این جزیره نیست و آسیب‌های زیست محیطی بسیاری را به دنبال دارد.
او معتقد است که ورود گردشگر به این جزیره باید با فرایند منطقی همراه باشد تا به رونق کسب و کار و اقتصاد هنر منجر شود در حالی که ورود یک باره این تعداد جمعیت، جزیره را با مشکل مواجه می کند.
نادعلیان با اشاره به برپایی کارگاه‌های هنری در این جزیره توضیح داد: هدف ما در این کارگاه‌های آموزشی این است که بازدیدکنندگان و گردشگران شاهد باشند که برخلاف گسترده شدن یک فرش عظیم که صرفاً خاک‌های جزیره را نابود می کند و شکل نمایشی دارد، چقدر می شود با خلق این آثار هنری درآمدزایی کرد.
این هنرمند محیطی بر ویژگی مهم هنر محیطی نیز تأکید کرد و گفت: مهمترین ویژگی این هنر سازگاری آن با محیط زیست است در حالی که فرش خاکی جزیره هرمز درجهت تخریب محیط زیست این جزیره و از بین بردن خاک‌های رنگی آن است از سوی دیگر مشارکت مردم بومی به منظور درآمدزایی و رونق اقتصاد هنر از دیگر ویژگی‌های این هنر است که این ویژگی نیز در این رویداد وجود ندارد.
نادعلیان در ادامه با اشاره به اولین تجربه‌اش در ارائه هنر محیطی در این جزیره گفت: اولین بار سال 85 اثری را در این جزیره با استفاده از خاک‌های رنگی ساختیم که بعدها به اشتباه به آن فرش خاکی اطلاق شد، این اولین ورک شاپ من در این جزیره بود و اصلاً تصور نمی کردم که این تجربه تبدیل به سنت و بدعتی شود که تخریب محیط زیست جزیره را به دنبال داشته باشد.
این هنرمند محیطی درباره اقداماتی که برای جلوگیری از این تخریب طبیعت داشته است توضیح داد: بارها به مسئولان دولتی پیشنهاد کردم که از خاک های نایاب جزیره استفاده نکنند و برای آن‌ها جایگزین مناسبتری پیدا کند، اما فکر می کنم مطرح شدن نام جزیره در رسانه‌ها برایشان جذاب تر است و مایل هستند که اسم جزیره در صدر اخبار رسانه‌ها قرار گیرد از سوی دیگر با توجه به این که توان ارائه اثر هنری را ندارند به این توصیه‌ها تاکنون توجهی نکرده‌اند.
او با تأکید بر رعایت اخلاق هنر محیطی گفت: پهن کردن فرش خاکی در این جزیره به قیمت تخریب محیط زیست آن انجام می‌شود این در حالی است که این فرش‌ها هیچ تفاوت ماهیتی با هم نداشته‌اند و اولین فرش با پنجمین آن فرق چندانی ندارد و این مسئله با اصل خلاقیت در اثر هنری و تکرار یک اثر کاملاً منافات دارد.
او درباره عنوان بزرگترین فرش خاکی جهان هم گفت: حتی اگر بزرگترین فرش خاکی هم توصیف شود، باز هم هر چه ابعاد این فرش بزرگتر شود، موضوع نگران کننده تر می شود چرا که خاک‌های رنگی بیشتری از جزیره برداشت می‌شود از سوی دیگر این بزرگترین فرش قرار است با چه کسی رقابت کند؟
نادعلیان در خاتمه گفت: مسئولان دولتی می‌توانستند به اولین یا دومین فرش خاکی بسنده کنند و پس از آن با انتشار عکس‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های عکس از این رویداد به جذب گردشگر بپردازند در حالی که هر ساله بعد از پایان این پروژه شاهد آلودگی‌های زیست محیطی اعم از زباله‌های برجا مانده از قبیل قوطی‌های کنسرو، ظرف‌های غذا و گونی‌های خاک اضافه‌ای هستیم که هیچ کس مسئولیت پاکسازی آن را بر عهده نمی‌گیرد و باید از مسئولانی که اعلام کرده‌اند این فرش بدون آسیب به محیط زیست طراحی و ساخته می‌شود، سؤال کرد که چگونه با برداشت چندین تن خاک رنگی از این جزیره هیچ آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌شود؟
آخرین دیدگاه‌ها