ایجاد کمربند سبز تهران؛ طرحی شکست‌خورده با هزینه‌های میلیاردی

یک کارشناس محیط‌زیست و فضای سبز معتقد است؛ طرح کمربند سبز از سوی مردم و شورای شهر تهران قابلیت نظارت ندارد و با نابودی درختان کاشته شده طی چندسال، طرحی شکست‌خورده محسوب می‌شود.

ایجاد کمربند سبز تهران؛ طرحی شکست‌خورده با هزینه‌های میلیاردی

کمربند سبز در واقع نواری از درختان و درختچه‌ها است که به دور شهر‌ها کشیده می‌شود و از منظر اجراکنندگان آن دارای کارکرد‌های چند گانه‌ای از جمله جدا کردن فضای اصلی از حومه و همچنین حفاظت شهر‌ها در مقابل آلودگی و گرد و غبار و رشد بی رویه شهر‌ها است.

در تهران نیز بیش از ۴ دهه است که استفاده از این روش با دلایل فوق در دستور کار قرار گرفته، اما همواره در اثرگذاری آن جای تردید زیادی بود و برخی منتقدان بر این باورند که به دلیل جانمایی نادرست جز هزینه تاثیری برای کاهش آلودگی هوا نداشته و در عین حال سدی مقاوم در مقابل ساخت‌وسازها، توسعه شهر‌ها و حفظ حریم پایتخت نیز نبوده است؛ در واقع طرحی شکست خورده است که سال‌ها با هزینه‌های گزاف اجرایی می‌شود، اما خروجی قابل لمسی نداشته است.

امیرحسین عبدالله‌زاده، کارشناس محیط‌زیست و فضای سبز یکی از منتقدان ایجاد کمربند سبز به جامعه ۲۴ می‌گوید: از دهه ۴۰ شمسی جهت جلوگیری از رشد و توسعه شهر به همراه جلوگیری از زمین‌خواری و تصرف زمین‌هایی که در دهه ۴۰ با تصویب قانون زمین شهری و اصلاحات ارضی رها شده بود، مدیریت شهری و ملی تصمیم گرفتند اطراف شهر‌ها کمربند سبز احداث کنند.

او ادامه می‌دهد: در سال ۴۹ و آغاز دهه ۵۰ طرح جامع شهر تهران به تصویب رسید که در آن کمربند سبز به صورت فرضی لحاظ شد، اما خروجی عملیاتی آن خیلی موفق نبود، چون حجم گسترده‌ای از کاشت را می‌طلبید و در توان شهرداری آن زمان نبود.

عبدالله زاده می‌گوید: با ساخت و ساز‌های بی رویه در دهه ۵۰ و ۶۰ شمسی عملا امکان ایجاد کمربند سبز در جنوب، جنوب شرق و غرب و ایجاد شهر‌های اسلام‌شهر، چهاردانگه و شهریار کاملا از بین رفت و اتصال شهر‌ها به تهران بدون هیچ واسطه‌ای انجام شد، اما در شمال تهران به دلیل نبود امکان تردد و تمایل به رشد شهر، رها شدگی و همچنین ایجاد شهرک‌هایی متعلق به نهاد‌های دولتی و نظامی، ایجاد کمربند سبز به مراحله اجرا درآمد.

این کارشناس محیط‌زیست با بیان اینکه طی دهه ۶۰ و ۷۰ در شمال شرق و غرب تهران یکسری اراضی به صورت ملی به تعاونی‌ها واگذار شد، گفت: رهبری در آن زمان بر جلوگیری از ساخت و ساز بی‎رویه تاکید کردند و ایجاد کمربند سبز از سوی مدیران راهکار قلمداد شد، در حالی که کمربند سبز یک روش بسیار سنتی و سخت جهت جلوگیری رشد بی رویه شهر‌ها بود. از آنجایی که مدیریت فضای سبز دهه ۶۰ و ۷۰ همان مدیریت دهه ۴۰ و ۵۰ بود دوباره با هزینه هنگفتی ایجاد کمربند سبز ادامه پیدا کرد.