مدتی است که یکی از پتروشیمی‌های حاضر در عسلویه در اطراف پارک ملی منطقه حفاظت شده نای‌بند، اقدام به ساخت‌وساز کرده است که بحث داغ محافل فعالان اجتماعی و زیست‌محیطی شده است؛ این اقدام باعث اعتراض و مطالبه‌گری چندباره فعالان محیط‌زیست در استان بوشهر و کشور شده است.
کشمکش بر سر گنج سبز عسلویه/ قانون طرف چه کسی است؟
خبرگزاری فارس – شهرستان عسلویه: حفاظت از محیط‌زیست اکنون به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر تبدیل شده، چراکه افزایش یکباره جمعیت، رشد صنعت و فناوری، مصرف‌زدگی افسارگسیخته شهروندان و تغییرات آب‌وهوایی، انسان و محیط زیست را با مشکلات فراوانی مواجه ساخته است.
براساس ماده ۳ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست عرصه‌های طبیعی با عنوان پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده (مناطق چهارگانه) تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست کشور قرار دارد و هرگونه دخل و تصرف در اراضی مشمول این مناطق تابع مقررات ویژه ای بوده و سازمان حفاظت محیط زیست قائم مقام کلیه سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دیگر است.
نخستین پارک ملی دریایی کشور
پارک ملی حفاظت شده نای‌بند عسلویه در سواحل خلیج‌فارس در سال ۱۳۸۳ به‌عنوان اولین پارک ملی دریایی ایران ثبت شد و جزو مناطق چهارگانه حفاظت شده سازمان حفاظت محیط‌زیست محسوب می‌شود.
در چشم‌انداز طبیعی، این منطقه دارای خورهای متعدد، جنگل‌های حرا، سواحل ماسه‌ای و درختان کهن‌سال و منحصربه‌فرد حرّا، دشت‌های مشجر و دره‌های عمیق و صخره‌ای وجود دارد. این منطقه از نظر تنوع جانوران وحشی منحصربه‌فرد است و دارای میش و قوچ، بز وحشی، آهو، جبیر و… است.
مدتی است که شرکت پتروشیمی آریا ساسول در اطراف پارک ملی دریایی نای‌بند عسلویه، اقدام به ساخت‌وساز کرده است که بحث داغ محافل فعالان اجتماعی و زیست‌محیطی شده است؛ این اقدام باعث اعتراض و مطالبه‌گری چندباره فعالان محیط‌زیست در استان بوشهر و کشور شده است.
ماجرای آغاز یک ساخت‌وساز
شرکت پتروشیمی پلیمر آریاساسول عسلویه سال ۹۵ با خرید بخشی از اراضی در اطراف پارک ملی نای‌بند عسلویه، اقدام به درخواست تغییر کاربری از کشاورزی به گردشگری می‌کند که این درخواست در کارگروه استانی تغییر کاربری به تصویب می‌رسد و این شرکت از سال ۹۷ اقدام به ساخت‌وساز در این محدوده می‌کند.
هم‌زمان با شروع پروژه، برخی از فعالان محیط‌زیست بارها نسبت به این اقدام شرکت آریاساسول اعتراض کرده و معتقدند این کار برخلاف قوانین محیط‌زیست است و باید روند کار متوقف شود.
آریاساسول: تمام مجوزهای ساخت‌وساز اخذ شده است
مدیران آریاساسول معتقدند که برای آغاز ساخت‌وساز مجتمع گردشگری این مجموعه در بخشی از پارک ملی نای‌بند عسلویه، همه مجوزهای لازم از سوی مراجع مربوطه استان بوشهر گرفته شده است و این شرکت هیچ‌گونه اقدام غیرقانونی انجام نداده است.
محیط‌زیست بوشهر: اقدام غیرقانونی انجام نشده است
فرهاد قلی‌نژاد دراین‌خصوص اظهار داشت: شرکت پتروشیمی پلیمر آرساساسول عسلویه سال ۹۵ درخواست تغییر کاربری بخشی از اراضی پارک ملی نای‌بند را که جزو مستثنیات بوده، داد که این درخواست در کارگروه استانی تغییر کاربری تصویب و رئیس محیط‌زیست وقت، یک مجوز کلی بدون پلان و طرح صادر می‌کند.
مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان بوشهر افزود: در سال ۹۵ بر اساس توافق‌های محیط‌زیست بوشهر و شرکت آریاساسول، در راستای ساخت فضای گردشگری در قسمتی از منطقه حفاظت شده نای‌بند، این پروژه در سال ۱۳۹۷ رسماً آغاز به کارکرد اما در مهرماه همان سال به علت ابهامات در اجرا متوقف و پلان توجیهی زیست‌محیطی مجدد تدوین، همچنین کاربری‌هایی نظیر موزه دریایی، آکواریوم، مرکز بازدیدکنندگان محیط‌زیست، مرکز تحقیقات زیست‌محیطی، کلاس‌های آموزشی محیط‌زیست و سایت پرنده نگری، به‌صورت رسمی به طرح افزوده شد و دوباره وارد فاز اجرایی شد.
قلی‌نژاد گفت: طرح مذکور احداث هتل نبوده بلکه عنوان طرح «طرح گردشگری – زیست‌محیطی» است و محل احداث آن در اراضی غیر ملی و در محدوده مستثنیات منطقه نای‌بند واقع شده و واگذاری اراضی برخلاف قوانین و مقررات محیط‌زیست صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: مجوز تغییر کاربری از کشاورزی به گردشگری موافقت همه دستگاه‌های اجرایی و مسؤول را در سال ۹۵ به مساحت ۲.۶ هکتار برای احداث طرح گردشگری مذکور صادر و اراضی مذکور در زون گردشگری متمرکز طرح مدیریت پارک ملی نای‌بند قرار دارد.
همه سازه‌ها باید اکولاژ باشند
مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان بوشهر تصریح کرد: مقرر شده است که در این محدوده همه سازه‌ها با طرح‌های اکولاژ (متناسب با طبیعت منطقه) احداث و از سیستم‌های انرژی خورشیدی و سایر موارد مدیریت سبز استفاده شود. همچنین همه حرایم قانونی همانند حریم ۶۰ متری دریا رعایت شود و سازمان حفاظت محیط‌زیست با هرگونه محصورسازی و محروم کردن عموم از زیبایی‌های طبیعت در این طرح مخالف است.
فعالان محیط‌زیست: محیط‌زیست و آریاساسول تخلف کرده‌اند
فعالان محیط‌زیست استان بوشهر باتکیه‌بر این دلیل معتقدند اجرای طرح مجتمع مسکونی و اقامتگاهی در حریم منطقه حفاظت شده نای‌بند، نقض صریح اصل پنجاه قانون اساسی و بی‌توجهی به سند ملی محیط‌زیست است.
اصل ۵۰ قانون اصلی تصریح می‌کند: در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.
این فعالان محیط‌زیست اعتقاد دارند که ادعای محیط‌زیست مبنی‌بر اینکه ساخت‌وسازها در منطقه مستثنیات بوده، صحت ندارد و مستثنیات فقط شامل اراضی می‌گردد که مردم بومی روستایی قبل از ایجاد منطقه حفاظت شده، در این محدوده سکونت داشته و مشغول به کشاورزی بوده و هستند.
سازه‌های بتنی هیچ تناسبی با کولاژ منطقه ندارد
این افراد با بیان اینکه منطقه حفاظت شده جای ساخت‌وساز نیست، می‌گویند: سازه‌های بتنی شرکت آریاساسول در محدوده پارک ملی نای‌بند هیچ تناسبی با سازه‌های اکولاژ (همگون با طبیعت) ندارد و خلاف قانون است. هرگونه ساخت‌وساز در این مناطق، یک نوع شهرک‌سازی تلقی می‌شود که باعث ایجاد رفت‌وآمدهای افراد و برهم زدن اکوسیستم منطقه و در نهایت ازبین‌رفتن و فرار گونه‌های مختلف حیوانی و پرندگان می‌شود.
قانون چه می‌گوید؟
ایران هم قوانینی در خصوص حفظ و نگهداری محیط‌زیست وضع کرده که می‌توان به اصل ۵۰ قانون اساسی اشاره کرد که در این باره می‌گوید: «در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط‌زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی روبه‌رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد. ازاین‌رو، فعالیت‌های اقتصادی و غیر آنکه با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل‌جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است.»
قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست: (قوانین)
ماده ۱: حفاظت و بهبود و بهسازی محیط‌زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب برهم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می‌شود.
ماده ۶: حفظ تعادل اکولوژیک طبیعت (حفظ مناسبات محیط‌زیست)
ماده ۱۶: کلیه تالاب‌ها، حیات‌وحش، مناطق حفاظت شده و پارک ملی متعلق به دولت در اختیار سازمان قرار خواهد داشت و سازمان در بهره‌برداری از تالاب‌ها و املاک مذکور قائم‌مقام قانونی مؤسسات یا سازمان‌های مربوط می‌باشد ولی حق واگذاری عین آنها را ندارد.
آخرین دیدگاه‌ها