دستبرد مافیای چوب به جنگل‌های هیرکانی/آیا برخی معتادان اقدام به قاچاق سازمانه یافته چوب‌های جنگلی می‌کنند؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، از حدود 14 میلیون هکتار عرصه‌های جنگلی کشور تنها جنگل‌های شمال که وسعتی حدود یک میلیون و 900 هزار هکتار دارد، از ارزش تجاری و صنعتی برخوردار است و مابقی جنگل‌ها جنبه حفاظتی و احیایی دارند.

اما همین اندک عرصه‌های جنگلی نیز علاوه بر تهدیدات طبیعی مانند خشکسالی و تغییرات اقلیمی، آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی، از سوی شبکه‌های سازمان یافته قاچاق چوب در حال تخریب و نابودی هستند.

با اینکه هر روز خبر درگیری نیروهای حفاظتی و قرقبان‌ها با قاچاقچیان چوب منتشر می‌شود و کشفیات پلیس هم افزایش قابل توجهی دارد، اما برخی مسئولان همچنان معتقدند قاچاق سازمان یافته چوب‌های جنگلی در استان گلستان وجود ندارد.

این در حالی است که همین چند روز قبل یک شبکه سازمان یافته که برخی از نیروهای حفاظتی منابع طبیعی نیز عضو آن بودند و به قطع غیرقانونی و قاچاق چوب درختان جنگلی اقدام می‌کردند، از سوی پلیس دستگیر شدند.

در مورد دیگری هم دادستان عمومی و انقلاب مرکز گلستان چندی قبل اعلام کرده بود که برای یکی از مدیران منابع طبیعی استان، سه پرونده درباره قاچاق چوب تشکیل شده است.

از سال 96 و با اجرای طرح تنفس جنگل‌ها، ممنوعیت بهره‌برداری از عرصه‌های جنگلی شمال از جمله استان گلستان اجرا شد و در این مدت و به‌گواه آمارها میزان قاچاق چوب از این عرصه‌ها تا حدود 48 درصد نیز افزایش پیدا کرده است.

برخی از کارشناسان جنگلداری معتقدند طرح تنفس جنگل، به‌معنای رها کردن این عرصه‌ها و جولان قاچاقچیان است و در زمان تصویب این طرح که سازمان حفاظت محیط زیست به شدت پیگیر آن بود، درباره شکل گیری باندهای قاچاق چوب هشدار داده بودند. مافیایی که درگیری فیزیکی و حتی کشتن قرق‌بانان و نیروهای حفاظتی هم ابایی ندارند.

 استان گلستان حدود 470 هزار هکتار عرصه جنگلی دارد که گونه‌های ارزشمندی از درختان را در خود جای داده است. این عرصه‌ها جزو جنگل‌های هیرکانی به‌شمار می‌رود که آخرین بازمانده‌های عصر یخبندان بر روی زمین هستند.

وجود جنگل‌های هیرکانی و ذخیره‌گاه‌های درختان ارزشمندی مانند سرخدار، زربین، بلوط بلندمازو، نارون، درختان آزاد، شمشاد و غیره اشتهای قاچاقچیان چوب را بیشتر کرده است. پرونده‌هایی که رد پای برخی از مسئولان منابع طبیعی هم در آن دیده می‌شود.

آنطور که دادستان عمومی و انقلاب استان گفته سه پرونده جدید برای یکی از مسئولان سابق منابع طبیعی استان با موضوع قاچاق چوب تشکیل شده است.

حجت‌الاسلام سیدرضا سیدحسینی تأکید کرد: امروز  قاچاق چوب در استان به یک معضل جدی تبدیل شده است و متاسفانه نظارت‌ها هم در این بخش کافی نیست.

محمدرضا آریانفر، جانشین یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان معتقد است قاچاق چوب علت‌های مختلفی دارد که بیکاری و مشکلات معیشتی مردم یکی از مهم‌ترین دلایل است.

به گفته وی عمده کسانی که از آنان چوب یا هیزم‌های قاچاق کشف می‌شود از نظر اقتصادی در سطح مطلوبی قرار ندارند و فروش چوب‌آلات به محلی برای تأمین معاش آنان تبدیل شده است.

وی افزایش قیمت چوب‌آلات را دلیل دیگری برای طمع قاچاقچیان برای قطع درختان جنگلی دانست و گفت: کارخانه‌جات، قیمت چوب را بالا برده‌اند و حتی در این زمینه با هم رقابت می‌کنند، برای همین برخی افراد حتی با خودروی سواری خود چوب را از جنگل خارج می‌کنند.

به‌گفته جانشین یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان کانون‌های قاچاق چوب عمدتاً در شهرستان‌های کردکوی، بندرگز، گرگان، رامیان و مینودشت وجود دارد اما در ایست بازرسی‌های نوکنده، تیل‌آباد و گالیکش محموله‌های چوب با وسواس بالایی رصد می‌شوند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان هم گفته سال گذشته 830 فقره کشف قاچاق چوب داشتیم که 141 متر مکعب چوب صنعتی و هزار و 745 استر چوب هیزمی بوده است. در فروردین ماه امسال هم 78 پرونده قاچاق چوب در استان تشکیل شده است.

افزایش پرونده‌های قاچاق و کشفیات نشان می‌دهد جنگل‌های گلستان در معرض یک دستبرد بزرگ قرار دارند و مسئولان به جای اینکه قاچاق چوب را به معتادان و افراد نیازمند نسبت دهند بهتر است گامی موثر و قاطع برای مقابله با گلوگاه‌های فساد و قاچاق بردارند.

عبدالرحیم لطفی تأکید کرده که قاچاق چوب در گلستان عمدتا توسط افراد نیازمند یا معتاد انجام می‌شود که برای امرار معاش خود اقدام به قاچاق چوب می‌کنند و سازماندهی شده نیستند.

این در حالی است که سرهنگ عباسعلی پهلوان نسب، رئیس پلیس امنیت اقتصادی استان درباره باند ” موریانه‌های جنگل” اظهار داشت: این باند در غرب استان گلستان به صورت سازمان یافته کار می‌کرد و یکی از بزرگ‌ترین باندهای قاچاق چوب در شمال کشور بود که پس از انجام کار اطلاعاتی گسترده در سه ماه منهدم شد.

به گفته وی: تمام افراد این باند شناسایی و دستگیری شدند و با هماهنگی دادستانی و فرماندهی انتظامی، متهمان و اعضای باند (10 متهم شامل سه نیروی حفاظتی منابع طبیعی) به مراجع قضایی تحویل داده شدند.

وی اضافه کرد: 15 تن چوب قاچاق که اکثر آن از نوع راش بوده به همراه سه دستگاه خودرو توقیف شدند که این خودروها چوب‌ها را به استان‌های تهران و همدان منتقل می‌کردند. این باند اقدام به قطع و تخریب درختان، جابجایی، دپو در کردکوی و روستاهای اطراف و استفاده از خودروهای مختلف برای شناسایی نشدن در انتقال به استان‌های دیگر می‌کردند.

اما لطفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان در خصوص همکاری سه نیروی منابع طبیعی استان در قاچاق چوب توسط باند موریانه‌های جنگل، گفت: دادگستری گلستان اعلام کرد کارکنان منابع طبیعی با این باند همکاری داشتند اما این افراد کارکنان منابع طبیعی نیستند و جرو نیروهای شرکتی و حفاظتی هستند.

لطفی افزود: 507 نیروی حفاظتی در اداره کل منابع طبیعی مشغول به کار هستند که 110 نیرو در قالب طرح صیانت و بر اساس گزینش توسط بسیج سازندگی جذب می‌شوند، و مابقی نیروها از طریق شرکت‌های بهره برداری قبلی جنگل به ادارات کل منابع طبیعی شمال کشور تحمیل شدند.

وی ادامه داد: با اجرای طرح تنفس جنگل و تعطیلی طرح‌های جنگلداری، این نیروها در استان‌های شمالی بیکار می‌شدند برای همین تصمیم بر این شد که از طریق طرح‌های حفاظتی و بدون گزینش مشغول به کار شوند.