اسماعیل کهرم، بوم‌شناس و فعال شناخته شده محیط زیست ایرانی و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، در خصوص اعلام سازمان دامپزشکی مبنی‌بر اینکه سم بوتولیسم دلیل مرگ‌ومیر مجدد پرندگان در تالاب میانکاله بوده گفت: «از قول من تیتر بزنید؛ دروغ بزرگ میانکاله».
تالاب میانکاله در استان مازندران امسال نیز مانند سال گذشته میزبان امنی برای پرندگان مهاجر نبود. پس از آنکه تراژدی مرگ ۵۰ هزار بال پرنده مهاجر در سال گذشته با احتمال مسمومیت توسط سم بوتولیسم پایان یافت. امسال نیز افکار عمومی آماده می‌شد تا انتشار خبر مرگ دسته‌جمعی پرندگان و عکس‌های غم‌انگیز این حادثه با عنوان مشابه و تأکید بر مسمومیت مجدد پرندگان با سم بوتولیسم را بپذیرد.
اما یادآوری این بوم‌شناس باسابقه در خصوص فاجعه مشابه در دهه هفتاد حالا فرضیه جدیدی در خصوص دلیل اصلی این اتفاق مطرح کرده که باتوجه به سابقه آن می‌تواند درست باشد.
کشتار پرندگان میانکاله توسط شکارچیان غیر مجاز
آن‌طور که اسماعیل کهرم تأکید دارد برخی شکارچیان غیرمجاز در این منطقه به دلیل اعمال محدودیت در خصوص شکار پرندگان اعتراض خود را با سم در تالاب و قربانی کردن پرندگان اعلام می‌کنند. این فعال محیط زیست ضمن عمدی دانستن مرگ‌ومیر امسال پرندگان در تالاب میانکاله اشاره کرد: «عوامل انسانی و تضاد منافع باعث مرگ پرندگان در این تالاب شده است.»
مشابه این موضوع طی دهه ۷۰ در استان مازندران اتفاق افتاده است. در آن مقطع زمانی سازمان محیط زیست امکان صید غیرمجاز شکارچیان محلی را محدود کرد و شکارچیان به تلافی آن، به میزان زیادی سم آفت‌کش مرکبات را در تالاب ریختند که نتیجه آن کشتار بیش از صدهزار بال پرنده در این تالاب بود.
کهرم دراین‌خصوص توضیح داده است: «سموم در تالاب میانکاله از نوع بوتولیسم نیست و سم بوتولیسم در دریاچه تشکیل نمی‌شود، بلکه در کنسروهایی سربسته تولید می‌شود، چون باید در محیط بدون هوازی تولید و رشد کند. از طرفی ایران بیش از ۲۰۰ تالاب دارد. چرا بوتولیسم در تالاب‌های دیگر تولید نمی‌شود.»
او در ادامه ضمن تشریک وضع این تالاب گفته است: «در تالاب میانکاله شکارچیان، صیادان، گله‌داران، کشاورزان، مأموران محیط‌زیست، در حال فعالیت هستند. در اغلب مواقع این افراد با هم تضاد منافع پیدا می‌کنند. مثلاً محیطبان تور صیاد را که حدود یک و نیم‌میلیون قیمت دارد، ضبط می‌کند، آن هم دست به انتقام می‌زند و این فجایع زیست‌محیطی به بار می‌آید.»
دروغ بزرگ میانکاله
این بوم‌شناس ادعای مرگ‌ومیر پرندگان با بوتولیسم را دروغ بزرگ در خصوص میانکاله دانسته و گفت: «در میانکاله سم ریخته‌اند، همان‌طور که در سال ۱۳۷۳ و همچنین در سال ۱۳۸۲ و پارسال هم همین کار را در میانکاله انجام دادند.»
سال گذشته پس از انتشار اخبار مربوط به قتل عام پرندگان در میانکاله متنی در فضای مجازی دست به دست شد که بر اساس آن شکارچیان بهشهر و گلوگاه در مازندران به کشتار بی‌رحمانه پرندگان مهاجر اعتراف و سازمان محیط زیست را به ادامه این قتل عام تهدید کرده بودند.
در آن زمان نیز اسماعیل کهرم در گفتگویی رسمی تاکید داشت علت مرگ پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله عمدی است و شکارچیان با ریختن سم در تالاب به دنبال تلافی و انتقام از محیط‌بانان و محیط زیست هستند. به گفته وی شکارچیان دو ماه قبل از این فاجعه، محیط زیست مازندران را به کشتار پرندگان تهدید کرده بودند.
سال گذشته در فصل شکار پرندگان چهار محیطبان در استان مازندران توسط شکارچیان غیرمجاز مورد ضرب و شتم قرار گرفته و پس از آن فعالیت این افراد متوقف شده بود. خبر مرگ‌ومیر وسیع پرندگان در تالاب میانکاله پس از این اتفاق در رسانه‌ها منتشر شد.
آخرین دیدگاه‌ها