ایسنا/خوزستان معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به خطر تهدید تنوع زیستی تالاب‌ها، گفت: در تنش‌های طبیعی، گونه خود را با شرایط وقف می‌دهد اما مهمترین عامل تهدید تنوع زیستی، عوامل انسانی است و شکار بی‌رویه، صید ماهی با الکتروشوکر، ورود اداوات غیرمجاز صید به تالاب، تخریب زیستگاه، فعالیت‌های نفتی، ورود زهاب و فاضلاب شهری به تالاب‌ها برخی از این تهدیدات هستند.
سید عادل مولا در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به روز جهانی تالاب‌ها، اظهار کرد: دوم فوریه هر سال به عنوان روز جهانی تالاب‌ها نام‌گذاری شده و شعار امسال روز تالاب‌ها “پیوند ناگسستنی، آب، تالاب و زندگی” در نظر گرفته شده است.
وی افزود: در خوزستان پنج تالاب اصلی شامل تالاب هورالعظیم، شادگان، بامدژ، میانگران و بندون وجود دارد که ۲۵ درصد مساحت کل تالاب‌های کشور را شامل می‌شوند.
مولا در خصوص وضعیت تعیین حق‌آبه تالاب‌های خوزستان، ادامه داد: مطالعه تعیین حق‌آبه تالاب‌های خوزستان توسط دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده و برای هر تالاب سه سناریو برای خشکسالی، ترسالی و پرآبی دیده شده است. این سناریوها در مرحله کارشناسی بین سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو است.
تالاب هورالعظیم
وی افزود: میزان حق‌آبه تالاب‌های استان خوزستان، تعریف و به وزارت نیرو ابلاغ شده اما هنوز وزارت نیرو این میزان حق‌آبه را تایید نکرده است؛ با توجه به اینکه تعیین حق‌آبه تالاب‌های استان خوزستان بر اساس مطالعات تعیین شده است، امیدواریم وزارت نیرو این میزان حق‌آبه را تایید کند.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به نحوه تامین حق‌آبه تالاب‌های خوزستان، گفت: در این مدت، حق‌آبه‌ای به صورت رسمی به تالاب‌های خوزستان تعلق نگرفته است اما با توجه به سیلاب‌های بالادست، آب وارد تالاب‌ها می‌شود. البته با رهاسازی آب باید برداشت بالادست کنترل شود.
وی تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر بحث کشت شلتوک در خوزستان رونق پیدا کرده و میزان برداشت آب از بالادست بیشتر شده است و بنابراین آب کمتری به تالاب‌ها می‌رسد که بایداین موضوع مدیریت شود.
مولا بیان کرد: در حال حاضر وضعیت آبگیری تالاب‌ها نسبتا خوب است به گونه‌ای که همه حوضچه‌های تالاب هورالعظیم بیش از ۸۰ درصد و تالاب شادگان حدود ۷۰ درصد آبگیری شده است اما هر ساله نگرانی ما از اردیبهشت‌ماه به بعد است زیرا هوا در خوزستان گرم و آب تبخیر می‌شود.
فعالیت نفتی در تالاب هورالعظیم
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به تنوع زیستی تالاب‌ها، گفت: حدود ۵۲ درصد تنوع زیستی کشور در تالاب‌های خوزستان وجود دارد که برای حفظ این تنوع زیستی، برنامه‌هایی برای تالاب‌ها از جمله آموزش جوامع محلی در خصوص شکار و صید، کنترل و مدیریت آب تالاب در حال انجام است.
مولا گفت: برای کنترل و مدیریت آب تالاب، برنامه‌ای برای ایجاد سدهای تنظیمی و تاخیری خروج آب از تالاب در دستور کار قرار دارد که این برنامه در تالاب شادگان اجرا شده و پروژه آن ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. طرح انتقال آب از رودخانه کارون به تالاب شادگان نیز به بهره‌برداری رسیده است.
وی با اشاره به خطر تهدید تنوع زیستی تالاب‌ها، بیان کرد: در تنش‌های طبیعی، گونه خود را با شرایط وقف می‌دهد اما مهمترین عامل تهدید تنوع زیستی، عوامل انسانی است و شکار بی‌رویه، صید ماهی با الکتروشوکر، ورود اداوات غیرمجاز صید به تالاب، تخریب زیستگاه، فعالیت‌های نفتی، ورود زهاب و فاضلاب شهری به تالاب‌ها برخی از این تهدیدات هستند.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: قطعه قطعه کردن یک تالاب نیز یک نوع تهدید انسانی است. زمانی که یک تالاب یکدست و یکپارچه بر اساس فعالیت‌های صنعتی قطعه قطعه می‌شود، میزان آب ورودی به تالاب کاهش می‌یابد که این موارد در حال انجام است.
مولا تصریح کرد: در حال حاضر یکی از عواملی که ما را نگران کرده و موجب شده به اجرای پروژه‌های عمرانی روی بیاوریم، خشک شدن قسمتی از تالاب است که این خشک شدن اراضی موجب می‌شود یک سری افراد سودجود که عمدتا سیاسی هستند، تحت عنوان پروژه ملی یا پروژه‌های دیگر در این منطقه حضور پیدا کنند.
تالاب شادگان
وی افزود: برخی از این افراد عنوان می‌کنند که می‌خواهیم در تالاب، پرورش ماهی انجام دهیم در حالی که تالاب نیازی به این کار ندارد و به صورت خدادادی، پرورش ماهی را انجام می‌دهد. این افراد به عنوان پروژه ملی، موجب ایجاد ناامنی و تخریب در زیستگاه می‌شوند.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه وضعیت آبزیان تالاب‌های استان خوب است، گفت: در این راستا تفاهم‌نامه‌ای با شیلات داریم که هر ساله یک میلیون قطعه ماهی بومی در تالاب های استان رهاسازی می‌شود.
وی با اشاره به وضعیت پرندگان مهاجر در تالاب‌های خوزستان بیان کرد: امسال پر تراکم‌ترین و پرتنوع‌ترین گونه‌های پرنده در تالاب هورالعظیم بوده است و گونه‌های شاخصی مانند اردک سرسفید در این تالاب مشاهده شده است. اردک سرسفید از گونه‌های در خطر انقراض جهانی است و شاید از بیش از ۱۰ سال پیش، این گونه در تالاب‌های خوزستان مشاهده نشده بود.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: در برخی از تالاب‌ها مانند تالاب شادگان وضعیت پرندگان مهاجر خوب نبوده است که یکی از دلایل این موضوع حضور انسان‌ها در این زیستگاه‌ها است. یکی دیگر از عوامل طبیعی این مساله نیز زیاد بودن عمق آب است زیرا زمانی که عمق آب زیاد باشد پرندگان، زیستگاه را ترک می‌کنند و به زیستگاه‌های دیگر می‌روند.
تالاب شادگان
مولا با اشاره به مشاهده مواردی از آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در مراکز پرورش طیور خوزستان، تصریح کرد: خوشبختانه تاکنون در حیات وحش خوزستان موردی از آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان ثبت نشده است.
وی در خصوص پیوستن تالاب هورالعظیم به کنوانسیون رامسر، گفت: در حال تلاش هستیم تا امسال تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر ثبت شود و در مرحله اصلاح گزارش‌ها هستیم.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به تخلیه زباله در تالاب شادگان و مطرح شدن احتمال خروج از لیست کنوانسیون رامسر، تصریح کرد: در حال مدیریت وضعیت تالاب هستیم؛ همه زباله‌های رهاشده در این تالاب جمع‌آوری شده و محل دفن زباله‌های دارخوین، شادگان، صراخیه و رگبه مشخص شده است.
وی افزود: زباله شهری آبادان نیز در حاشیه تالاب که ارزش زیستگاهی ندارد، در حال تخلیه است و در تلاش هستیم که این نقطه، از محدوده تالاب خارج شود.
آخرین دیدگاه‌ها