آلودگی هوای شهرهای کشور علل متعددی دارد که یکی از مهمترین آن‌ها ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون است که با سوخت سرطان‌زای مازوت در نیروگاه‌ها بر شدت آلودگی هوا و این ذرات معلق افزوده می‌شود.
به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست خبرگزاری تسنیم؛ هر ساله با سرد شدن هوا در فصول پاییز و زمستان، شاهد تشدید آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و پرجمعیت هستیم که همواره علل متعددی برای آن بیان می‌شود که اغلب متهمین اصلی آلودگی هوا را، خودروهای فرسوده و یا در بعضی مواقع نیز کیفیت سوختِ خودروهای بنزینی و گازوئیلی و یا حتی سوخت نیروگاه‌ها می‌دانند؛ البته علت دیگری به نام “اینورژن” یا پدیده وارونگی دما نیز در فصول سرد سال برای تشدید وضعیت بغرنج آلودگی هوا از سوی برخی کارشناسان و صاحبنظران متصور می‌شود.
**اینورژن یا وارونگی دما چیست؟
وارونگی دما یا وارونگی گرمایی یا “اینورژن” به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن برخلاف حالت طبیعی، با افزایش ارتفاع، دما نیز زیاد می‌شود و در این شرایط درجه حرارت پائین جو، کمتر از طبقه فوقانی است، بنابراین وارونگی دما معمولاً باعث به دام افتادن آلودگی هوا در ارتفاع نزدیک زمین می‌شود.
اما در فصول پاییز و زمستان امسال که شاهد شدت بیشتری در وضعیت آلودگی هوای کلانشهرهای کشور به‌خصوص شهرهای تهران، اراک و اصفهان بودیم، پدیده جدید دیگری به نام “مازوت” نیز در ایجاد وضع موجود بر سرِ زبان‌ها افتاد و این طور عنوان شد که به دلیل مازوتسوزی در نیروگاههای حاشیه شهرهای بزرگ کشور و وقوع پدیده “وارونگی دما”، غلظت آلاینده‌ها در هوای این شهرها افزایش یافته است.
البته وقوع مازوتسوزی در نیروگاههای حاشیه شهرهای بزرگ کشور در پاییز و زمستان و امسال، با اظهارنظرهای ضد و نقیضی از سوی مسئولان و معاونین سازمان حفاظت محیط زیست مواجه شد، به‌‌طوری که برخی آن را تأیید و برخی نیز تکذیب کردند که بر همین اساس، داریوش گل‌علیزاده معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که “نیروگاههای اطراف تهران به هیچ عنوان از سوخت مازوت استفاده نکرده‌اند و این نیروگاه‌ها در سال جاری از سوخت مایع استفاده می‌کنند”.
اما چند روز پس از این اظهارات، عل‌گیزاده در اظهارنظر دیگری توضیحاتی درباره مازوتسوزی در نیروگاه شهدای پاکدشت(دماوند) ارائه و اعلام کرد که “نیروگاه پاکدشت دماوند که اطراف شهر تهران است، مازوت می‌سوزاند و آلودگی آن به سمتِ شهر تهران نمی‌آید، چون باد غالب به سمت تهران نیست”. که بلافاصله پس از آن، روابط عمومی شرکت مدیریت تولید برق دماوند اظهارات معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر مازوتسوزی در این نیروگاه را تکذیب و تأکید کرد: “این ادعای واهی کذب محض است.”
همچنین، چندی پیش نیز عیسی کلانتری در اظهارنظر دیگری درباره مصرف مازوت در نیروگاههای اطراف تهران شرایطی تعیین کرده و گفته بود که “نیروگاههای شرق تهران می‌توانند از مازوت استفاده کنند اما نیروگاههای غرب تهران به‌دلیل اینکه با وزش باد، آلودگی‌ها وارد شهر می‌شود، حتماً باید از گاز استفاده کنند!”
از طرف دیگر، عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست چندی پیش گفته بود که “به دلیل تحریم‌‌ها، برخی نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها به خاطر پُر بودن انبارها، چاره‌ای برای استفاده از سوخت مازوت ندارند”که بلافاصله پس از این اظهارات کلانتری، مهدی اسماعیلی سخنگو و رئیس روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، با رد این اظهارات کلانتری درباره مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و پالایشگا‌های کشور گفته بود که “به دلیل مصرف بالای گاز در کشور و عدم امکان تأمین گاز کافی برای نیروگاه‌ها، بنا به دستور مراجع ذیصلاح از فرآورده های مایع نظیر گازوییل و مازوت به عنوان سوخت استفاده می شود و هیچ ارتباطی به پر بودن انبارهای ذخیره نفت کوره (مازوت) ندارد”.
همچنین حسین شهیدزاده؛ مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران در گفت‌وگو با تسنیم درباره تأثیر استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها بر آلودگی هوای تهران گفته است که “حدود یک ماه گذشته استفاده از سوخت مازوت وجود داشت، اما سازمان محیط زیست به موضوع ورود کرد و جلوی آن گرفته شد اما از اینکه باز هم چنین امری صورت گرفته است یا خیر، خبر ندارم”.
سوزاندن سوخت مازوت در نیروگاههای اطراف تهران در حالی تکذیب شده که نشانه‌هایی از وجود آن در مناطقی از شهر تهران دیده شده است بنابراین ابهاماتی در مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌‌های اطراف تهران وجود دارد که نیازمند پاسخ‌گویی و رفع ابهامات در این باره از سوی مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست است و باید به صراحت میزان مصرف صوخت آلاینده و سرطان‌زای مازوت مشخص شود.
آخرین دیدگاه‌ها