مراتع زیر فشار گرما، خشکسالی و دام

ارسال کننده خبر اردلان فضلی

مراتع زیر فشار گرما، خشکسالی و دام

روزنامه ایران : اما متأسفانه بسیاری از مراتع کشور به علت تخریب بیش از حد با بحران مواجه شده و ادامه این روند ما را با مشکلاتی چون سیل‌های مخرب، کم‌آبی، توفان، شن‌های روان، آلودگی محیط زیست و خشکسالی رو به رو می‌کند. از این رو شناخت این بخش به‌طور قطع تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر تنظیم و اجرای برنامه‌هایی که نتیجه آن‌ها تداوم حیات جانداران وابسته به مراتع در ترازهای متفاوت و تنوع زیستی است، خواهد داشت.

مشکلات گرد و غبار و ریزگردها بر مراتع

علی محمد بهرامی، معاون مراتع و جنگلداری منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهارداشت: فصل گرما و مسائل دیگری چون گرد و غبار و ریز گردها باعث بروز مشکلاتی در جنگل‌های این استان شده است.

بهرامی با بیان این‌که وضعیت جنگل‌های مناطق زاگرس در چهارمحال وبختیاری مطلوب‌تر از استان‌های دیگر است، عنوان کرد: گرم شدن هوای این استان باعث کاهش رطوبت پای درختان جنگل شده که این مسأله ضعف درختان و خشک شدن آن‌ها را به دنبال دارد. در فصل گرما به دلیل کمبود آب، درختان جنگل دچار شک، استرس و ضعف می‌شوند که این مسأله افزایش آفات و نابودی درختان را به دنبال دارد. معاون مراتع و جنگلداری منابع طبیعی چهارمحال وبختیاری تصریح کرد: امسال 50 هزار هکتار از جنگل‌های این استان خشک شده که در 4 هزار و 700 هکتار اداره کل منابع طبیعی وارد عمل شده و از این مقدار در 500 هکتارعملیات قطع درختان و در 4 هزار و 200 هکتار دیگر نیز عملیات حفاظت انجام شده است. بهرامی با اشاره به ورود مازاد بر ظرفیت دام به مراتع چهارمحال وبختیاری، بیان کرد: با بررسی‌های انجام گرفته تاکنون 7/3 برابر ظرفیت، دام وارد مراتع این استان شده و این مسأله بهره‌برداری بیش از حد و معادل 7/8 برابر ظرفیت مراتع این استان را در پی داشته که نابودی تدریجی مراتع این منطقه را منجر می‌شود. اداره کل مرتعداری تاکنون فعالیت‌هایی چون کنترل چرا، کوچ و کنترل پروانه‌های چرا را در این زمینه انجام داده است. وی با اشاره به اجرای 2 طرح محوری برای احیای جنگل‌ها، گفت: در 43هزار هکتار طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس در حال انجام است. تاکنون 104 هکتار از جنگل‌ها و مراتع این استان آتش گرفته که در بیشتر مواقع عوامل انسانی به صورت عمد و غیرعمد در آن‌ها دخالت داشته‌اند.

مراتع مازندران از سال 82 تاکنون کاهش نیافته است

محمدرضا جهان آرا، رئیس اداره جنگل‌های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران در منطقه ساری نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» تشریح کرد: در این منطقه 794 هزار هکتار جنگل داریم که از این مقدار 421 هزار هکتار آن دارای مجری طرح جنگل بوده و 90 درصد آن نیز دارای شناسنامه طرح و برنامه جنگلداری است. همچنین سالانه بطور متوسط 2 متر مکعب در هکتار رویش جنگل داریم و از 421 هزار هکتار منطقه جنگلی دارای مجری طرح هر ساله می‌توانیم 800 هزار متر مربع برداشت کنیم ، در حالی که هر ساله فقط 250 هزار متر مربع برداشت می‌شود واین برداشت‌ها از میان درختانی صورت می‌گیرد که آفت زده یا بر اثر اتفاقات مختلف روی زمین افتاده‌اند و در اصطلاح از میان درختان بیمار انجام می‌شود. بنابراین اصلاً این برداشت‌ها خطری برای جنگل‌های مازندران محسوب نمی‌شود.

وی با تأکید بر این‌که اگر برداشت از جنگل‌ها با این شیوه ادامه پیدا کند هیچ تهدیدی محسوب نمی‌شود، ادامه داد: برای جبران این برداشت‌ها علاوه بر رویش‌های طبیعی که صورت می‌گیرد، ما بین یک هزار تا 2 هزارهکتار از اراضی کم بازده کشاورزی را خریداری کرده و به کشت درختان جنگلی اختصاص داده‌ایم. در حقیقت این زمین‌ها نیز به حریم جنگل‌ها افزوده شده و نگرانی درباره جنگل وجود ندارد.

جهان آرا، قاچاق چوب از جنگل‌های مازندران را کم و ناچیز اعلام کرد و افزود: 60 درصد از نیروهای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری این استان در بخش حفاظت نگهبانی فعال هستند. در سال‌های اخیر دستگاه قضایی و در رأس آن‌ها دادستان مرکز این استان همکاری خوبی با اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران در خصوص رسیدگی به پرونده‌های جنگل‌خواری و حفظ حریم جنگل داشته و باعث شده تا به امروز شاهد کمترین تصرف‌های غیرقانونی در این زمینه باشیم. وی تعداد نیروهای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران در منطقه ساری را 600 نفر عنوان کرد و ادامه داد: استاندارد جهانی حفاظت از جنگل برای هر یک هزار هکتار یک نفر است در حالی که با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که از این نظر چقدر در مضیقه هستیم. در گذشته با حصارکشی و قرق اقدام به حفظ جنگل‌ها و مراتع می‌شد، اما اکنون با همکاری همه جانبه جوامع محلی به سمتی پیش می‌رویم که کمترین تعارض صورت گیرد. در دولت تدبیر و امید برنامه مدونی برای احیای سالانه 600 هزار هکتار از جنگل‌ها تهیه شده و اعتبارات لازم نیز در نظر گرفته شده که به صورت مرکز آزمایشی با امضای تفاهمنامه با استاندار مازندران ابتدا در این استان اجرایی می‌شود.

حمایت از عشایر زیان دیده از خشکسالی مراتع

رجبعلی محبی، کارشناس مرتع سازمان امور عشایری گلستان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به اینکه سرمایه اصلی عشایر دام است و پرورش دام بدون علوفه و مرتع به مشکل می‌خورد، گفت: خشکسالی امسال مراتع این استان نسبتاً شدید بوده و عشایر این منطقه را متضرر کرده است. خشکسالی فنولوژیک یعنی در زمان رشد گیاه آب مورد نیاز به آن نرسد که باتوجه به کاهش باران‌های اثرگذار در دی و بهمن سال گذشته، این مسأله بر مراتع این استان تأثیرگذار بوده است. کارشناس مرتع سازمان امور عشایری گلستان اضافه کرد: تسهیلات پرواربندی به عنوان طرح زنجیره تولید گوشت قرمز از سیاست‌های ملی دولت در سازمان عشایری است که در این استان از صندوق توسعه عشایر به میزان 500 میلیون تومان در 2 مرحله پرداخت شده است. دور اول این طرح به تازگی تمام و در 4 ماه اول، یک هزار و 250 رأس بره توسط عشایر پروار شد که سود خوبی را برای عشایر به همراه داشت. مرحله دوم این طرح هم شروع شده و فرصت خوبی است؛ چراکه عید قربان 13 مهر است و عشایر 4 ماه فرصت دارند تا از الان شروع به پرواربندی کنند و برای بازار عید قربان تولید خود را به قیمت مطلوب بفروشند تا ضررهای دوره خشکسالی برای آنان جبران شود.