تهراندشت منطقه ای که تا ۲ دهه پیش به عنوان نگین سبز شهرستان ساوجبلاغ استان البرز می درخشید در این سال ها به واسطه ساخت و سازهای غیرمجاز و بی توجهی برخی خوش نشینان، سیمای محیط زیست آن به قابی از زباله ها مبدل شده است.
منطقه تهراندشت دربخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ استان البرز و در فاصله ۶۰ کیلومتری از تهران قرار دارد که همجواری با منطقه گردشگری کردان بر اهمیت آن افزوده است .این منطقه از ۱۷ روستا تشکیل شده است و رودخانه کردان از آن عبور می کند ، تهراندشت دارای آب و هوای معتدل، باغ‌ها و مزارع کشاورزی فراوانی است که به لحاظ جغرافیایی و توپوگرافی شرایط بسیار ویژه‌ای دارد.
منطقه تهراندشت در گذشته سرآمد تولید محصولات کشاورزی، باغی و دامی در شهرستان ساوجبلاغ بود، اما امروز دیگر خبری از آن همه فراوانی تولید نیست. این روزها زباله‌های حاشیه جاده به تمام رگ و ریشه‌های زندگی مردم منطقه نفوذ کرده است به گونه‌ای که این روزها تنفس در روستاها و شهرهای اطراف تهراندشت دشوار است.
از طرفی تا چشم کار می کند سرتاسر جاده تهراندشت مشاوران املاک که گفته می شود فاقد مجوز قانونی هستند، منطقه را قرق کرده و به خرید و فروش زمین و باغ می پردازند، اراضی که قراراست برای همیشه محصولات باغی و کشاورزی در آنها تولید شود اما در خیمه گاه بنگاه داران به تاراج می رود.
مشاوران املاک از صفر تا صد خرید و فروش زمین و ساخت و ساز ویلاها را عهده دار می شوند و به نمایندگی از کشاورزان و باغداران و خریداران تصمیم گیری و ساخت وساز می کنند.
دریافت انشعاب برق، آب، گاز و سایر خدمات هم برای آنان کار دشواری نیست و از پیچ و خم اداری به سادگی می گذرند و به قول برخی از آنان پول همه کار را می کند و نیازی به بالا و پایین رفتن نیست.
اینجا فقط زمین و باغ ها نیست که محو نگاه فروشندگان و خریداران می شود بلکه محیط زیست هم به واسطه عدم انتقال زباله ها بوی متعفن به خود گرفته است.
زباله ها در چند متری ویلاهای لاکچری
ویلانشینان اگر چه با هدف استفاده از فضای سبز و هوای مطلوب به شهرستان ساوجبلاغ آمده و بیشتر مواقع روزهای تعطیل و پایان هفته را در این مکان ها می گذرانند اما رها سازی زباله ها در چند متری این ویلاها سووال برانگیز است چرا که در مرحله نخست این خودشان هستند که از بوی متعفن زباله ها به ویژه در ایام گرم تابستان به ستوه می آیند.
حرف حساب بنگاه داران تهراندشت
برای روشن شدن ابعاد این فاجعه زیست محیطی ابتدا سراغ یک بنگاه خرید و فروش املاک می رویم که زیبایی ظاهری نمای داخلی و بیرونی آن کمتر از ویلاهای گران قیمت نیست، این مشاور املاک در جاده سهلیه – کردان و در بیابان لم یزرع ساخته شده اما لاکچری و دارای آب، برق، گاز و امکانات روزآمد دنیا است.
خودروهای لوکس از پورشه، بی ام دبلیو و بنز گرفته تا مدل‌های دیگر مقابل بنگاه پارک شده است ، اینها همه کلاس کار است، البته از شواهد این گونه پیداست.
سووالم را در خصوص وضعیت محیط زیست منطقه ابتدا با شاگرد بنگاه در میان گذاشتم و گفتم انگار سرتان خلوت است؟! در پاسخ گفت نیازی نیست، یک معامله خرج یک سال چند نفر را تامین می کند، اینجا به برکت این بنگاه‌ها آباد شده و امروز شهری‌ها در آن سرمایه گذاری کرده و باعث توسعه روستاها شده‌اند.
از وی پرسیدم خوب این شهری‌ها چرا زباله خود را کنار جاده خالی می‌کنند؟! آیا شان بنگاه لاکچری شما پایین نمی‌آورد؟ او پاسخ داد: وظیفه مسوولان، شهرداری و دهیاری‌ها است که باید محیط را پاکسازی کنند.
بین صحبت‌های ما مرد قد بلندی که پشت دستشانش را خال کوبی کرده بود، تابی به سیبل‌هایش داد و گفت: آبجی اینجا ما حکومت می‌کنیم، هر مشکلی باشه،پای کار هستیم، از شیرمرغ تا جون آدمیزاد باید از ما بخوای!
او خود را مالک چند بنگاه املاک و مصالح و آهن فروشی معرفی کرد و گفت: دوره زمونه تغییر کرده، نون توی گوجه و بادمجون نیست، نون توی خاک است و باید تغییر کاربری داد و اینجا نباید گندم کاشت باید ویلا و استخر زد چرا که مردم برای عشق و حالشون بیشتر پول می‌دهند.
به او گفتم ببخشید من زباله‌های مقابل بنگاه را می گویم براتون چندش آور نیست؟ چرا شما که این همه مدعی هستید زباله‌ها را سر و سامان نمی‌دهید؟، گفت: به دهیار پول می‌دهیم باید ساماندهی کند.
در ادامه به سراغ یکی از اعضای شورای اسلامی روستای سرخاب شهرستان ساوجبلاغ رفتم ، از وی پرسیدم چرا رسیدگی نمی‌کنید؟ ، تمام مسیر تهراندشت مملو از زباله است، مگر نباید دهیاری آن را جمع آوری کند که اکبر مهین خیل در پاسخ گفت: جمع آوری زباله در روستا و داخل حریم وظیفه دهیاری است و هر روز زباله‌ها جمع‌آوری می شود ولی متاسفانه با توسعه ویلاهای غیرمجاز در باغات و عدم نظارت بر آنها، مشاهده می‌شود ویلا داران بعد از ترک موقت منازل خود، زباله‌ها را در حاشیه جاده تهراندشت رها می‌کنند و منظره‌ای زشت را برای روستا به وجود می آورند.
او افزود: متاسفانه انباشت زباله خطرهای زیادی دارد، ایجاد مناظر نازیبا، آلودگی هوا و آب های زیرزمینی از آثار مخرب پسماندهای رها شده در دل طبیعت است .
وی گفت: بخشی از این زباله‌ها با هزینه مردم بومی که باید صرف امورات آنها شود، جمع‌آوری ولی باز هیچ سودی ندارد و مدام این پسماند تولید و در حاشیه جاده‌ها رها می شود.
مهین خیل ضمن قدردانی از تعاونی دهیاران بخش مرکزی برای جمع آوری زباله افزود: تعاونی دهیاران باید زمان جمع آوری زباله‌ها را افزایش دهد تا دیگر شاهد این منظره زشت نباشیم.
اظهارات روستاییان در خصوص زباله های تهراندشت
حسین سرزعیم از ساکنان روستای قاسم آباد میگوید: این زباله‌ها در حاشیه جاده تمام منطقه را آلوده کرده است و بسیاری از ویلاداران بعد از ترک ویلای خود زباله را روی کاپوت ماشین خود می‌گذارند یا از پنجره خودرو بیرون پرتاب می کنند، هرجا دستشان خسته شد زباله را پرت و این همه آلودگی را به وجود می آورند.
وی بیان داشت : از دست این همه زباله رها شده در منطقه به ستوه آمده ایم ، تکثیر مگس ها و جانوران موذی در منطقه از پیامدهای انباشت زباله در تهراندشت است .
روستائیان گلایه های مشابهی از این وضعیت داشتند و خواستار رسیدگی به محیط زیست منطقه تهراندشت شدند.
ابراز تاسف بخشدار مرکزی ساوجبلاغ
بخشدار بخش مرکزی ساوجبلاغ نیز ضمن ابراز تاسف از رهاسازی زباله ها در حاشیه جاده تهراندشت و سعیدآباد، گفت: با وجود اینکه پاکسازی زباله خارج از بافت روستاها وظیفه تعاونی دهیاران نیست اما با این حال شورای بخش مرکزی هزینه‌ای بالغ بر ۱۵ میلیون ریال ماهانه به تعاونی دهیاران منطقه می پردازد تا این زباله‌ها جمع‌آوری شو.
سپهر سجادی با اشاره به اینکه نظافت و پاکسازی راه‌ها وظیفه اداره راهداری و حمل ونقل جاده ای است، اظهار داشت: در این خصوص جلسه‌های متعددی با راهداری ساوجبلاغ برگزار شده اما متاسفانه کمبود بودجه، دلیل عدم توجه راهداری بیان شده است.
وی خاطر نشان کرد: در ارتباط با پاکسازی حریم جاده‌ها، نقش اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به عنوان متولی حریم راه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
بخشدار بخش مرکزی ساوجبلاغ با تاکید بر اینکه رفع این معضل نیازمند فرهنگسازی است، خاطرنشان کرد: آموزش دراین بخش می‌تواند موثر واقع شود.
سجادی بیان داشت: خدمات به ویلا داران در حیطه وظیفه قانونی دهیاری‌ها نیست چرا که این افراد ویلاهای خود را به صورت غیر مجاز در خارج از حریم خدماتی ساخته‌اند و هیچ حق قانونی برای کار خود پرداخت نکرده و اغلب در دادستانی دارای پرونده هستند و بعید نیست در آینده احکام قلع و قمع این دسته از ویلاها اجرایی شود.
وی اظهار داشت: با هماهنگی صورت گرفته با پلیس راهور دهیاران می توانند ضمن مستندسازی از تخلف کامیونداران آنها را به نیروی انتظامی معرفی نموده تا طبق قانون با آنها برخورد شود.
آتش سوزی زباله ها بلای محیط زیست تهراندشت
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ساوجبلاغ هم از پراکندگی زباله در تهراندشت ابراز نگرانی کرد و گفت: با وزش باد بخشی از بیابان‌های اطراف تهراندشت انباشته از پلاستیک می شود.
بایرام محمودی افزود: در بعضی از مواقع انباشت زباله سبب آتش سوزی می شود و مردم حاشیه تهراندشت و شهر گلسار دچار زحمت و دردسر می‌شوند.
وی گفت: بیشتر زباله های رها شده در تهراندشت یا مربوط به مسافران و گردشگرانی است که آخر هفته‌ها به ویلاهای خود در پایین دست به ویژه سرخاب رفته و در زمان برگشت زباله‌های خود را در مسیر جاده تهران دشت رها می کنند یا مربوط به خودروهایی است که شبانه اقدام به جابجایی و تخلیه زباله‌های شهری یا صنعتی در شن چاله های تهراندشت می نمایند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ساوجبلاغ اظهار داشت: هرچند تعاونی دهیاران بخش مرکزی نسبت به پاکسازی مسیر جاده تهراندشت اقدام می‌کند ولی با توجه به حجم بسیار زباله‌های رها شده از عموم گردشگران درخواست می‌کنیم ضمن بالا بردن فرهنگ مدیریت پسماند تولیدی خود به طور حتم این زباله‌ها را به جایگاه‌های مخصوص زباله انتقال دهند.
وی افزود: باید وضعیت زباله‌های این مسیر ساماندهی شود، متاسفانه متولی خاصی در این مورد وجود ندارد که با شکایت از آنها به انباشت زباله سر و سامان داد و از آن جلوگیری کرد.
محمودی گفت: اگر این گونه ادامه پیدا کند این منطقه با وجود معادن متروکه، محل انباشت زباله می‌شود و بزرگترین آلاینده زیست محیطی شکل می‌گیرد.
دهیاری ها کمک کنند
رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان ساوجبلاغ نیز در خصوص پاکسازی زباله های تهراندشت گفت: مسوولیت پاکسازی حریم جاده ها بر عهده سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای است.
رضا رمضانی تصریح کرد: این مسوولیت در شهرستان ساوجبلاغ از سوی اداره راهداری به صورت مستمر انجام می‌شود اما در منطقه تهرانداشت نیازمند همکاری دهیاری ها و بخشداری هستیم.
وی افزود: در چند سال اخیر دفع نخاله‌های ساختمانی و زباله در حاشیه جاده تهراندشت به یک امر عادی تبدیل شده که تصویر بسیار زشتی را در ذهن رهگذران مجسم می‌کند و این موضوع نیازمند ورود دهیاری و بخشداری است تا با فرهنگسازی مانع از بوجود آمدن منظر زشت شوند چرا که بخشی از مشکل کار به مباحث فرهنگی باز می‌گردد و متاسفانه بارها مشاهده می‌شود که علیرغم وجود سطل زباله و همچنین پاکسازی حاشیه جاده، مردم زباله را در محیط رها می‌کنند.
رمضانی افزود: می‌بایست مردم نیز در کنار ارگان‌هایی همچون بخشداری، دهیاری و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، به مدیریت پسماند بپردازند.
رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان ساوجبلاغ با اعلام شماره تماس۱۸ -۴۴۲۱۷۵۱۳ از دهیاری‌ها و مردم خواست، در صورت مشاهده تخلیه نخاله و زباله در حاشیه جاده توسط عده ای افراد سودجو ، موارد را به صورت مستند به اداره راهداری اطلاع رسانی کنند تا با متخلفان به صورت قانونی برخورد شود.
در پایان باید گفت مدیریت حاشیه جاده‌ها برای مقابله با چالش زیست محیطی پسماند یک اصل انکارناپذیر است که نمی‌توان برای شانه خالی کردن از وظیفه، توپ مسوولیت را در زمین دیگری انداخت چرا که هر روز که می‌گذرد بخش اعظمی از اراضی حریم راه را غول زباله‌های انباشته شده می‌بلعد و در صورت عدم مدیریت آن در سال‌های نه چندان دور شاهد فاجعه زیست محیطی در منابع طبیعی خواهیم بود.
این درحالی است که با تدوین برنامه مدون می‌توان در این عرصه ورود جدی داشت و با فرهنگسازی علاوه بر انجام وظیفه، این دغدغه را در اذهان عمومی ایجاد کرد که نسبت به رفع این معضل مسوولیت‌پذیر باشند و مجریان نیز باید بیش از پیش به این مهم توجه کرده و برای حل آن چاره‌ای بیاندیشند.
در این حال مقابله با ساخت وسازهای غیر مجاز در تهراندشت ساوجبلاغ نباید فراموش شود و ضمن آنکه محیط زیست منطقه باید از آلودگی ها پاکسازی کرد.
شهرستان ۲۵۰ هزار نفری ساوجبلاغ در غرب کرج مرکز استان البرز قرار دارد ، این شهرستان دارای حدود ۲۸ هزار هکتار زمین کشاورزی و باغی بوده که در دهه های اخیر تاکنون آماج ساخت وسازهای بی رویه و غیر مجاز قرار گرفته که امسال تعداد زیادی از بناهای غیرمجاز دراین شهرستان با حکم قضایی تخریب شد.
آخرین دیدگاه‌ها