خطر انتشار گرد و غبار در کمین البرز است

کرج – ایرنا – مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز گفت: در صورتیکه برنامه ریزی مناسب و مشارکت برای حفظ و احیای تالاب صالحیه انجام نشود، خطر انتشار گرد و غبار و ذرات نمک در کمین البرز و استان های همجوار است.

فردین حکیمی روز چهارشنبه در همایش روز جهانی تالاب ها که در نظرآباد برگزار شد، افزود: سازمان حفاظت محیط زیست چهار سیاست اولویت دار را سرلوحه فعالیت های خود قرار داده که شامل کاهش معضلات آلودگی هوا، شناسایی- مهار و تثبیت گرد و غبار، ساماندهی پسماندها در کلانشهرها و تخصیص و تامین حق آبه های زیست محیطی تالاب ها و رودخانه ها می باشد.

وی اظهار داشت: بر اساس ماده یک قانون حفاظت از تالاب ها هرگونه بهره برداری و اقدامی که منجر به تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها شود، ممنوع بوده و مرجع تشخیص تخریب و آلودگی غیرقابل جبران، سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.

حکیمی گفت: همچنین بر اساس ماده ۲ این قانون سازمان حفاظت محیط زیست مکلف به تعیین نیازآبی تالاب و وزارت نیرو نیز مکلف به تامین و تخصیص آن است.

وی بیان داشت: همچنین بند ﺏ ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه اجرای برنامه های عمل حفاظت، احیا، مدیریت و بهره برداری مناسب از تالاب های کشور با مشارکت سایر دستگاه های و جوامع محلی باید انجام شود.

حکیمی در ادامه به تالاب صالحیه به عنوان تنها تالاب استان البرز اشاره کرد و گفت:‌ این تالاب در محدوده ۲ شهرستان نظرآباد و اشتهارد واقع شده است.

وی افزود: وسعت پهنه های نمکی و اراضی تالابی قارپوزآباد و دشت آبیک بالغ بر ۶۰ هزار هکتار است که در ۲ استان البرز و قزوین واقع شده که از این میزان بیش از ۳۰ هزار هکتار آن در البرز با عنوان تالاب صالحیه واقع شده است.

وی به منابع تامین آب این تالاب اشاره کرد و اظهار داشت:‌ آب این تالاب از رودخانه کردان (البرز)، زیاران، ابهررود، خررود (قزوین) و روان آب های سطحی تامین می شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز با اشاره به مهمترین ارزش ها،‌خدمات و کارکردهای تالاب ها برای آینده شهری پایدار، گفت: جلوگیری از فرسایش بادی و کنترل پدیده گرد و غبار از جمله این ارزش ها است به طوریکه حدود ۴۵ هزار هکتار عرصه های بیابانی قابل احیا در استان وجود دارد که تالاب صالحیه نیز در این منطقه واقع شده است.

وی ارزش زیبایی شناختی، گردشگری و کمک به اقتصاد جوامع محلی را از دیگر کارکردهای تالاب ها عنوان کرد و افزود:‌ ارزش زیستگاهی و حمایت از تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی از دیگر این کارکردها می باشد.

حکیمی اضافه کرد:‌ به طوریکه با احیای تالاب صالحیه در سال های اخیر و بارش های مناسبی که بوده این تالاب زیستگاه ۷۵ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی و به عنوان استراحتگاه موقت آن ها بوده است.

وی کنترل و مهار سیلاب ها و ذخیره آب های سطحی را از دیگر کارکردها و ارزش های تالاب ها برشمرد و گفت: ارزش هیدرولوژیکی تالاب ها نیز بسیار حایز اهمیت است زیرا تامین منابع آب های زیرزمینی و کمک به تلطیف آب و هوای منطقه کرده ضمن اینکه در تولید غذا و تامین آب کشاورزی نیز نقش دارد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز در ادامه به اقدامات انجام شده برای حفظ و احیای تالاب صالحیه اشاره کرد و افزود: مطالعه شناسایی کانون های داخلی انتشارگرد و غبار، پیگیری تخصیص حقابه زیست محیطی از طریق آب منطقه ای استان، تشکیل کمیته ویژه احیاءتالاب صالحیه ذیل کمیته مقابله با گرد و غبارو احداث پایشگاه جهت پایش آنلاین تالاب از جمله این اقدامات است.

وی اظهار داشت: لایه روبی بخشی از مسیر کانال های خاکی منتهی به تالاب به طول ۱۳ کیلومتر، اجرای پروژه بوته کاری با کاشت گونه های سازگار با منطقه به میزان ۳۵ هکتار، تعیین مرز مستثنیات و اراضی ملی تالاب با همکاری منابع طبیعی استان و ایجاد کمربند سبز و اجرای کپه کاری و نهالکاری ، حفاظت و قرق و آبیاری توسط منابع طبیعی به میزان ۴۰۰۰ هکتاراز دیگر این اقدامات به شمار می رود.

وی به چالش های موجود در حفظ و احیای تالاب صالحیه اشاره کرد و گفت: تخلیه فاضلاب های شهری و صنعتی بدون تصفیه و استاندارد سازی، عدم امکان تامین نیاز آبی یا حق آبه زیست محیطی تالاب، ایجاد کانال زهکش قزوین بدون انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی و حضور دام و شترهای سرگردان در محدوده تالاب و اراضی پیرامونی از جمله این مشکلات است.

حکیمی ایجاد چاه های غیرمجاز و برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی را از دیگر این چالش ها عنوان کرد و تصریح کرد: کانال زهکش از قزوین به طول ۴۰ کیلومتر ایجاد شده که تسریع در روند خشک شدن تالاب، تشدید پدیده گرد و غبار و کاهش تنوع زیستی و امنیت زیستگاهی تالاب در سال های گذشته داشته است ولی بارش های سال های اخیر و دریافت حق آبه از رودخانه کردان توانسته تا حدود زیادی تالاب را زنده کند.

وی، ارتقای سطح حفاظتی تالاب به منطقه شکار ممنوع، مطالعه بررسی و امکان سنجی استفاده از پساب تصفیه شده شهری، پیگیری حقابه زیستی تالاب با همکاری محیط زیست قزوین، مطالعه برنامه عمل احیای اکوسیستم تالابی صالحیه با همکاری محیط زیست قزوین، احداث سایت پرنده نگری با هدف ترویج طبیعت گردی بر مبنای پرنده نگری را از جمله برنامه ها برای حفظ و احیای این تالاب عنوان کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز، ساماندهی شترهای سرگردان با همکاری جهاد کشاورزی، پیگیری موضوع بازنگری و اصلاح زهکش احداث شده و جلب مشارکت جوامع محلی جهت حفاظت و احیاء تالاب را از دیگر برنامه ها ذکر کرد.

وی در پایان سخنان خود به آبگیری مناسب تالاب صالحیه در این روزها اشاره کرد و گفت: هم اکنون این تالاب پذیرای پرندگان مهاجر زیادی است و این در حالی است که علیرغم تلف شدن تعداد زیادی از پرندگان مهاجر که به دلیل مسمومیت زیستگاه میانکاله در شمال کشور انجام شود، این پرندگان در سلامت کامل به سر می برند.

وی اضافه کرد:‌ پایش های مرتبی از این پرندگان توسط کارشناسان محیط زیست استان انجام می شود.

همایش روز جهانی تالاب ها در شهرستان نظر آباد با حضور مسوولین استانی و شهرستانی برگزار شد.