ایرنا – هجوم گسترده مردم به مناطق کوهستانی و زیستگاههای حیات وحش گلستان برای برداشت میوههای جنگلی مانند تمشک، زرشک و انار وحشی که یکی از غذاهای جانوران مانند خرس و گراز است سبب شده تا چرخه غذایی حیات وحش استان به سبب زیاده خواهی بیش از حد انسان در معرض خطر جدی قرار گیرد.
دسترسی زیاد شهروندان به خودروهای شخصی حتی از نوع کوهستان پیما، گسترش و توسعه جاده در مناطق روستایی کوهستانی و جنگلی و افزایش اطلاعات مردم در خصوص نقش میوه های جنگلی در سلامت جسم و روح طب سبب شکل گیری رویه ای غلط برای تاراج میوه های جنگلی از قبیل انار وحشی، زرشک، گلابی وحشی، ولیک و کندس و قارچ های خودرو شده است.
دست اندازی به اراضی مرتعی شرق گلستان برای برداشت قارچ ترافل، هجوم به مناطق جنگلی برای برداشت قارچ زرده کیجا و افرا و برداشت تمشک، در کنار رقابت شدید شهروندان به خصوص ساکنان حاشیه جنگل ها برای برداشت میوه های جنگلی موجب تهدید منابع طبیعی و زیستمندان و حیات وحش شده است.
برداشت محصولات و میوه های جنگلی بدون برنامه و توجه نکردن به شرایط زیست محیطی، چرخه تغذیه گونه های وحشی مانند گراز، تشی، شوکا و مرال را با چالش روبرو می سازد و علاوه بر آن استمرار این رویه و برداشت توام با تخریب میوه های جنگلی، دیگر رستنی ها و پوشش گیاهی منطقه را از بین برده و احتمال بروز آتش سوزی و همچنین تولید زباله و پسماندهای ناشی از تفریح و تفرج مردم را نیز افزایش می دهد.
طی ماههای اخیر پایین آمدن خرس های زیادی از ارتفاعات و پناه بردن به محیط های روستایی و شهری گلستان گزارش شده که به باور کارشناسان عمده ترین دلیل آن تصرف قلمرو آنها از سوی انسان و نابودی چرخه غذایی حیوان بوده است ؛ موضوعی که در چند مورد به تلف یا کشته شدن خرس ها به دست روستائیان و شکارچیان منجر شد.
نتایج تخریب حاصل از استمرار این رویه نادرست در آینده مشهود تر خواهد شد که جلوگیری از آن نیازمند وضع قانون برای بازدارندگی برداشت بی ضابطه از جنگل است.
همچنین آموزش بهره برداری صحیح و اصولی از منابع جنگلی با تکیه بر توان اکولوژیکی منطقه نیز می تواند این مشکل را تا زمان وضع یک قانون درست برطرف کند.
در کنار اهتمام به ارایه آموزش های فراگیر مراقبت از عرصه های جنگلی، باید جوامع محلی پیرامون این مناطق را به کاشت و پرورش گونه های مورد اقبال مردم از قبیل تمشک، زرشک و مانند آن ترغیب و با تزریق حمایت های مالی دولتی علاوه بر ایجاد اشتغال و توسه پایدار در حفظ منابع طبیعی و محیط زیست تلاش کرد.
در سال های اخیر قدم هایی برای ایجاد مراکز پرورشی می های جنگلی در گلستان برداشته شده و با استفاده از بذر اصلاح شده برای میوه ها، پرورش صنعتی آن مورد توجه قرار گرفته است.
به عنوان مثال چندی قبل بزرگترین مزرعه تمشک گلستان راه اندازی شد که حمایت از راه اندازی نمونه های مشابه میوه های جنگلی علاوه بر افزایش تولید و در نتیجه کاهش قیمت این میوه ها می تواند عطش سیری ناپذیر برای قلع و قمع کردن بوته های جنگلی برای برداشت میوه ها را سیراب کند.
وحشی بودن گونه های جنگلی و خاصیت مقاومت در برابر گیاهان دیگر، برخورداری از خار و تیغ در بدنه این گیاهان را اجتناب ناپذیر و برداشت این میوه را با ضرورت تخریب آن ها مواجه کرده است؛ مشکلی که در بوته های اصلاح نژاد شده وجود ندارد و برداشت میوه ها در باغات و مزارع مدرن، آسان و بی نیاز از هرگونه ابزار تخریبی است.
اگر چه ذائقه روستاییان حاشیه جنگل نشین به طعم و مزه میوه های جنگلی عادت کرده و مصرف میوه های اصلاح نژاد شده برای آن ها دشوار است اما این قاعده برای مردم شهرنشین صدق نمی کند و کمک به راه اندازی مزارع میوه های جنگلی، یک راهکار اساسی برای جایگزینی ذائقه مردم از مصرف میوه های جنگلی است که ادامه برداشت بی رویه آن پایانی جز تخریب عرصه های طبیعی ندارد.
آخرین دیدگاهها