پرونده فعالان محیط زیست بازداشتی؛ نامه حقوقی ۹۰ انجمن محیط زیستی خطاب به رئیس قوه قضاییه

روز جاری ۹۰ انجمن محیط زیستی با انتشار نامه ای سرگشاده در قالب حقوقی خطاب به رئیس قوه قضاییه خواهان دادرسی منصفانه پرونده فعالان محیط زیستی بازداشتی شدند. با گذشت بیش از ۵۰۰ روز از بازداشت عبدالرضا کوهپایه، هومن جوکار، سام رجبی، سپیده کاشانی، مراد طاهبار، امیرحسین خالقی، نیلوفر بیانی و طاهر قدیریان توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، متهمان این پرونده همچنان در زندان اوین در بلاتکلیفی به سر می برند.

امروز یکشنبه ۳۰ تیرماه ۹۸، ۹۰ انجمن محیط زیستی با انتشار نامه ای سرگشاده خطاب به رئیس قوه قضاییه خواهان دادرسی منصفانه پرونده ۸ فعال محیط زیستی بازداشتی شدند.

متن این نامه با عنوان «نامه‌ی حقوقی» به همراه اسامی انجمن‌های امضا کننده در ادامه می‌آید:
آقای رئیسی ریاست محترم قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران

سلام علیکم؛

احتراما به استحضار عالی می‌رساند

فعالان محیط زیستی بازداشت‌شده، در حالی قریب به ۱۸ ماه است که در بازداشت موقت به‌سر می‌برند که متاسفانه شاهد بودیم برخلاف ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری و قبل از پایان تحقیقات مقدماتی و احراز مجرمیت آنان، گزارش‌ها و مصاحبه‌هایی که مبین افشای هویت و مشخصات شخصی آنان بود در برخی رسانه‌ها منتشر گردید.

همچنین پیش از آنکه دادستان وقت تهران، چهار نفر از آنان را مشمول اتهام حدود موضوع ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی اعلام کند، حسب اطلاعات منتشره در رسانه‌ها، بازپرس رسیدگی‌کننده، برای همه آنان مجازات تعزیری در نظر گرفته بود که در مرحله اظهارنظر قرار نهایی، مقام اظهارنظر اقدام به افزایش مجازات و تبدیل آن به حدود نموده است.

مهم‌ترین وجه این پرونده اما، اختلاف نظر دو نهاد امنیتی در مقام کارشناسی مبنی بر تشخیص جاسوسی و عدم جاسوسی این فعالان محیط زیست است. به‌طوری‌که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، برخلاف نهاد گزارش دهنده، آنطور که در رسانه‌ها و جلسات مجلس شورای اسلامی از زبان مقام عالی وزارت و دیگر کارشناسان آن وزارتخانه نقل گردیده، تاکید بر عدم ارتکاب هرگونه جرم جاسوسی و ضد امنیتی از سوی فعالان بازداشتی دارند که به‌نظر می‌رسد نظر به حاکمیت اصل برائت و اصل عدم تفسیر مضیق قوانین و تفسیر به نفع متهم، با توجه به وجود این تعارض آشکار در نظریات کارشناسی دو نهاد اطلاعاتی که موجب ایجاد ابهام و شبهه در اصل موضوع گردیده ـ به‌طوری‌که شما در دیدار اخیر با برخی کارشناسان محیط زیست، به‌نحوی، به ابهام حاصله اشاراتی داشتید ـ موضوع، مشمول قاعده فقهی (تدرأ الحدود بالشبهات) موضوع ماده ۱۲۰ قانون مجازات اسلامی است و همان‌طور که در شرع مقدس و قانون پیش‌بینی گردیده، در صورتی که در اینگونه موارد شبهه و ابهام در وقوع و ارتکاب اصل جرم پیش آید نظر بر برائت حمل می‌گردد.

لذا خواهشمند است با توجه به اینکه نگاه ویژه‌ای به حفظ حقوق شهروندی و ایجاد عدل و گسترش آزادی‌های مشروع دارید بطوریکه در «دستورالعمل حفظ کرامت و ارزشهای انسانی در قوه قضائیه» که در پنج فصل و سی و سه ماده و هشت تبصره در مورخه ۲۲ / ۴ / ۱۳۹۸ توسط شما جهت اجرا ابلاغ گردیده به تمامی این دغدغه‌ها توجه و دستورات مهمی در جهت تضمین اجرای آن صادر نموده‌اید و نیز با ملحوظ داشتن این نکته که حفظ و پاسداشت امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور عزیزمان قطعا از اصول و آرمانهای اساسی و بنیادین تمامی امضاءکنندگان این نامه است، ضمن تضمین دادرسی منصفانه که از مصادیق اولیه آن، حق اختیار دو وکیل برای هر متهم در مرحله دادگاه است، دستورات و تعلیمات و نظارتهای قضایی لازم را در این خصوص صادر و مبذول فرمایید.

با تقدیم احترام

۳۰ تیرماه ۹۸

اسامی امضا کنندگان:

۱- انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان/ ۲-انجمن سبز پایان/ ۳-انجمن دوستداران شهر و طبیعت شوش/ ۴-انجمن دوستداران محیط زیست لالی/ ۵-انجمن کنکاج/ ۶-انجمن دارستان الوار اندیمشک شماره ثبت ۱۲۴/ ۷- جمعیت فعالان محیط زیست بهبهان شماره ثبت ۸۱/ ۸- گروه رفتگران طبیعت بهبهان/ ۹- انجمن حامیان طبیعت گتوند/ ۱۰- انجمن حیات وحش خوزستان/۱۱- انجمن حامیان حیات وحش مارون،شماره ثبت۵۱/ ۱۲- انجمن حامیان محیط زیست و حیوانات خوزستان شماره ثبت ۱۴۳۹/ ۱۳- انجمن حامیان محیط زیست و طبیعت منگشت.بلواس بختیاری/ ۱۴- انجمن آینده سازان طبیعت خوزستان شماره ثبت ١۵۴٨/ ۱۵- انجمن نسیم سبز طبیعت امیدیه، شماره ثبت ۶۱/ ۱۶- انجمن بلوط بان/ ۱۷- انجمن دیده بان زاگرس شماره ثبت ۱۰۰/ ۱۸- موسسه طبیعت پژوهان زیما/ ۱۹ – تشکل نهضت سبز زاگرس استان کهگیلویه و بویراحمد/ ۲۰- انجمن طبیعت دزمیانرود/ ۲۱- انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست سول منگشت/ ۲۲- کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران/ ۲۳ – دوستداران طبیعت رامهرمز شماره ثبت ۸۵/ ۲۴- انجمن رسمی حامیان و دوستداران حیوانات آبادان به شماره ثبت ۲۶۹/ ۲۵ – موسسه طنین طبیعت تیرگان/ ۲۶- موسسه خزنده شناسان پارس/ ۲۷- انجمن جوانان حافظ زمین (دامون)/ ۲۸- انجمن صنفی مهندسان آب خوزستان/ ۲۹- انجمن دوستداران محیط زیست قلعه تل شماره ثبت۵۲/ ۳۰- انجمن بانوان طبیعت دوست اسماری مسجدسلیمان/ ۳۱- انجمن مهرورزان زمین و طبیعت پاک خوزستان/ ۳۲- انجمن حامیان محیط زیست منگشت شماره ثبت ۵۱/ ۳۳- موسسه آوای طبیعت پایدار/ ۳۴- موسسه پرنده شناسی طرلان/ ۳۵- انجمن آوای سبزاندیشان خلیج فارس/ ۳۶- موسسه رفتگران طبیعت خوزستان/ ۳۷- انجمن هواداران کارون زلال شوشتر ثبت ۱۸۸/ ۳۸- مرکز حفظ و توسعه زیست بوم های پایدار (انجمن زیپاک)/ ۳۹- انجمن دید بان محیط زیست بندرامام خمینی (ره)/ ۴۰- انجمن حامیان طبیعت پاک شهرک انقلاب (دزفول)/ ۴۱- انجمن حامیان حیات وحش صفی آباد/ ۴۲- کانون توسعه پایدار مسجد سلیمان/ ۴۳- کانون سبز فارس/ ۴۴- موسسه مردم نهاد بلاد شاپور/ ۴۵- موسسه سبزگامان گلستان/ ۴۶- انجمن جوانان حامی طبیعت خراسان/ ۴۷- رفتگران طبیعت استان گلستان/ ۴۸- همیاران طبیعت قزوین/ ۴۹- همیاران زیست سبز آذربایجان/ ۵۰- خانه فعالین محیط زیست و توسعه پایدار آذربایجان شرقی/ ۵۱- انجمن اقلیم پاک بوشهر/ ۵۲- انجمن حامیان توسعه پایدار شهرستان بابل/ ۵۳- انجمن دوستداران دماوندکوه مازندران/ ۵۴- انجمن یاوران محیط زیست سمیره/ ۵۵- موسسه همیشه بهار همیشه سبز/ ۵۶- انجمن همیاران سبز ایلام/ ۵۷- انجمن گهواره سبز تمدن/ ۵۸- انجمن زمین سبز آبدانان/ ۵۹- انجمن دوستداران کوهستان سبز/ ۶۰- انجمن حمایت از محیط زیست شهرستان دره‌شهر/ ۶۱- انجمن شنه پای زمین/ ۶۲- انجمن میراث آلامتو/ ۶۳- انجمن دوستداران محیط زیست زرین‌آباد/ ۶۴- انجمن موج سبز ایلام/ ۶۵- انجمن زندگی سبز بونک/ ۶۶- جمعیت یاوران سبز/ ۶۷- حامیان محیط زیست شیروان/ ۶۸- کانون سلامت سبز ایلام‌/ ۶۹- انجمن فرهنگیان دوستداران محیط زیست/ ۷۰- موسسه نساران دشت آسمان‌آباد/ ۷۱- گروه رایحه سبز چوبر/ ۷۲- انجمن حامیان سبز کبیرکوه/ ۷۳- موسسه آوندهای سبز دهلران/ ۷۴- انجمن حمایت از محیط زیست سمیره/ ۷۵- کانون آوای زمین/ ۷۶-سبزاندیشان مانشت ایوان/ ۷۷-انجمن کوهنوردان ایران ـ دفتر ایلام/ ۷۸-دوستداران محیط زیست (هوای تازه) ایلام‌/ ۷۹-انجمن محیط زیست زاگرس/ ۸۰-همیاران نهضت سبز آبدانان/ ۸۱-انجمن محیط زیستی نگین زاگرس/ ۸۲-جمیعت مبارزه با آلودگی محیط زیست ایلام/ ۸۳-انجمن حفاظت از درختان بلوط ایلام/ ۸۴-گروه دوستداران طبیعت (ناجی بلوط ایلام)/ ۸۵-انجمن یاوران محیط زیست زاگرس ایلام‌/ ۸۶-انجمن یاوران زمین بابل/ ۸۷-انجمن دوستداران طبیعت سبز شهر سیمرغ مازندران/ ۸۸-کانون طبیعت و سلامت قائم شهر/ ۸۹-جمعیت توانمند سازی پارسیان – قائم شهر/ ۹۰- انجمن مهرورزان زمین پاک مازندران”.

لازم به ذکر است مراد طاهباز، سام رجبی، امیرحسین خالقی، هومن جوکار، سپیده کاشانی، نیلوفر بیانی، طاهر قدیریان و عبدالرضا کوهپایه، فعالان محیط زیست در ایران بیش از ۵۰۰ روز گذشته را در بازداشت در زندان اوین به سر می‌برند. در حالی که وزارت اطلاعات به عنوان مرجع قانونی و تخصصی اعلام کرد این افراد را جاسوس نمی‌داند، پافشاری سپاه پاسداران وضعیت پرمخاطره‌ای از لحاظ حقوقی، روحی و جسمی برای متهمان این پرونده ایجاد کرده است.

پس از تغییر در عناوین اتهامی عنوان شده در کیفرخواست صادره، چهار نفر به افساد فی الارض از طریق همکاری با دول متخاصم، سه نفر به اتهام اجتماع و تبانی برای جاسوسی به نفع دول متخاصم و یک نفر بابت اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی (و اتهامات موردی دیگر) متهم شده‌اند.

گفتنی است پس از برگزاری جلسات اول، دوم، سوم،چهارم و پنجم دادگاه این فعالان محیط زیستی در تاریخ ۱۰، ۱۳، ۲۳، ۲۴ و ۲۹ بهمن ۱۳۹۷ در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی صلواتی ادامه جلسات دادگاه رسیدگی به این پرونده به سال جاری موکول شده و سخنگوی قوه قضاییه در از تفهیم اتهام و آغاز رسیدگی به پرونده موسوم به فعالان محیط زیست بازداشتی خبر داده است.