بی برنامگی در سازمان محیط زیست، پلنگ های ایران را به بازیچه مراکز نگهداری تبدیل کرده است

در حال حاضر پنج پلنگ ایرانی (دو نر و سه ماده) به دلایل گوناگون از طبیعت کشور جدا شده و در باغ وحش ها و مراکز مختلف در کشور نگهداری میشوند که هیچکدام قابلیت بازگشت به طبیعت را ندارند.

۱) پلنگ نر باغ وحش مشهد به نام ارس که سال ۱۳۹۲ از قاچاقچیان حیات وحش در مشهد کشف شده بود.

۲) پلنگ ماده باغ وحش ارم به نام کیجا که در سال ۱۳۹۰ دستش را درون تله سیمی در گرگان از دست داده است.

۳) سایدا توله پلنگ ماده در باغ وحش باراجین قزوین که امسال از قاچاقچیان حیات وحش در رامهرمز کشف شد.

۵) ورکان پلنگ نر در باغ وحش باراجین قزوین که در سال ۱۳۹۳  به همراه خواهرش هیرکان در کردکوی پیدا شدند.

۶) ماوی توله پلنگ‌ ماده در کلینیک حیات وحش پردیسان که در میانه بدون مادر پیدا شده است.

البته یک پلنگ ایرانی نر به نام گاسپار نیز با هماهنگی باغ وحش ارم از باغ وحش لیسبون پرتغال به تهران منتقل شده است.

به غیر از کیجا و گاسپار که در باغ وحش ارم تهران جفت گیری کرده و شرایط استاندارد و مناسبی دارند، بقیه پلنگ های ایرانی در مکان های مختلف و در شرایط نا مناسبی بسر می برند.

متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان تنها متولی حیات وحش در کشور، برای پلنگ هایی که به هر دلیلی قابلیت بازگشت به طبیعت را ندارد، هیچ برنامه ای نداشته و هر پلنگی که از طبیعت جدا میشود را بدون توجیه منطقی و برنامه ای مشخص بر اساس رابطه و دوستی به یکی از مراکز نگهداری تحویل می دهد.

چند روز قبل یک توله پلنگ ماده (ماوی) از میانه به تهران منتقل و جهت درمان و بازپروری در اختیار کلینیک حیات وحش پردیسان قرار گرفت.

از همین حالا لابی برای در اختیار گرفتن این توله پلنگ توسط مراکز نگهداری شروع شده است و نهایتا یکی از مراکزی که نفوذ و رابطه بهتری داشته باشد این توله را به مرکز خود منتقل خواهد.

چند ماه قبل نیز یک توله پلنگ ماده (سایدا) از خوزستان به تهران منتقل شد. بلافاصله پس از مدت کوتاهی این توله پلنگ به باغ وحش باراجین قزوین منتقل و به عروسک خیمه شب بازی برای بغل کردن و گرفتن عکس یادگاری تبدیل شد.

در حالیکه روسیه با انتقال دو پلنگ ایرانی ماده از ایران و تعدادی پلنگ ایرانی از ترکمنستان و باغ وحش های جهان در حال تلاش برای احیای نسل این گونه است، در کشور ما پلنگ هایی که فرصت تکرار نشدنی برای تحقیقات، تکثیر در اسارت و پشتوانه ای برای ذخیره ژنتیکی این گونه ارزشمند را فراهم می آورند به دلیل سو مدیریت از بین می روند.

همانطور که برای یوزپلنگ آسیایی مرکزی جهت تحقیقات و تکثیر در پارک پردیسان ایجاد شده و هر یوزپلنگی که به هر دلیلی از طبیعت کشور جدا شود به این مرکز منتقل می شود، برای پلنگ ایرانی نیز همین رویه باید در پیش گرفته شود.

در سال ۱۳۹۲ برای نگهداری ببرهای سیبری مکانی با هزینه بیش از یک میلیارد تومان در میانکاله احداث و تجهیز شد. با مرگ یکی از ببرها پروژه شکست خورده و این مکان سال هاست که بدون استفاده رها شده و می توان از آن به عنوان مرکزی برای نگهداری، تحقیق و تکثیر در اسارت پلنگ ایرانی استفاده کرد.

متاسفانه در حال حاضر اراده و درایتی برای این موضوع در سازمان حفاظت محیط زیست وجود ندارد.

با روند فعلی در توسعه ناپایدار و تخریب و تکه تکه شدن زیستگاه ها، کاهش طعمه، بیماری ها و غیره در آینده ای نه چندان دور پلنگ از بسیاری از زیستگاه های طبیعی خود در کشور حذف شده و جمعیت این گونه در کشور کاهش خواهد یافت. در آن زمان است که ارزش پلنگ هایی که امروز در باغ وحش ها و مراکز غیر استاندارد کشور از بین می روند کاملا درک خواهد شد.