نکند جرقه ای خرمن رویاهای بهار را خاکستر کند

بارندگی‌های خوب و کم سابقه بهار امسال، پس از چندین سال اخم خشکسالی، به پوشش گیاهی مراتع کشور و از جمله استان خراسان شمالی غنایی کم سابقه بخشیده است، به طوری که ارتفاع گیاهان و بوته‌ها در علفزارهای برخی از مناطق از یک متر هم گذشته است.

نکند جرقه ای خرمن رویاهای بهار را خاکستر کند

اکنون با گرم شدن تدریجی هوا، مراتع رو به خشک شدن گذاشته‌اند و این امر زمینه را برای بروز آتش سوزی‌ها فراهم کرده است و هشدار نسبت به وقوع آتش سوزی و آمادگی در برابر حوادث احتمالی، در روزهای اخیر بارها و بارها از سوی متولیان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست تکرار شده است.

انسان، عامل اصلی وقوع حوادث آتش سوزی در عرصه‌های طبیعی است، گردشگران و شکارچیان که در طبیعت حضور پیدا می‌کنند، اقدامات پیشگیرانه را رعایت نمی‌کنند که بعضاً سبب آتش سوزی می‌شود.

کمبود تجهیزات

مدیرعامل سازمان مردم نهاد دوستداران طبیعت سبز کره زمین در خراسان شمالی گفت: یکی از مشکلات اساسی در مهار آتش سوزی‌های احتمالی، کمبود تجهیزات و امکانات است و در این استان در این باره با مشکل جدی رو به رو هستیم.

سیدحمید کشمیری اظهار داشت: با توجه به سخت گذر بودن بسیاری از مناطق و عرصه‌های طبیعی، نیاز است تا مهار آتش با بالگرد انجام شود اما در این زمینه حتی در سطح کشور نیز در مضیقه هستیم.

وی با بیان اینکه انسان، بیشترین سهم را در وقوع آتش سوزی‌های طبیعت دارد، گفت: این بدان معنا است که برای کاهش خسارات ناشی از آتش سوزی، باید حساسیت میان مردم برای حفاظت و صیانت از منابع طبیعی بیشتر شود و مردم ما نگران از بین رفتن سرمایه‌ها باشند و در این زمینه باید اقدامات فرهنگی توسعه یابد.

وی گفت: در میان مردم و حتی مسئولان، افرادی هستنند که متأسفانه به محیط زیست و ضرورت نگهداری و حفاظت از آن توجهی ندارند و به همین علت ارزش و اهمیتی برای کارهای پیشگیرانه قائل نیستند.

عضو شورای سیاست گذاری پارک ملی گلستان افزود: خراسان شمالی، عرصه رویش جنگل‌های ارزشمند هیرکانی و مراتع زیبا است از این رو باید بیشتر برای حفظ و نگهداری از این عرصه‌ها تلاش و همت کرد.

۹۰ درصد آتش سوزی‌ها عامل انسانی دارد

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی هم در این باره گفت: ما هم نگران وقوع آتش سوزی‌ها در مراتع و عرصه‌های طبیعی هستیم و بارندگی‌های خوب امسال سبب غنی شدن پوشش گیاهی در مراتع شده است و اکنون علفزارها همانند باروت شده‌اند.

سیداصغر مطهری اظهار داشت: مردم و جوامع محلی، بیشترین نقش را در جلوگیری از آتش سوزی و مهار آتش دارند، از این رو نیاز است مردم و اهالی روستاها، آموزش‌های لازم را در این باره فرا بگیرند.

وی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد آتش سوزی‌های عرصه‌های طبیعی، عامل انسانی دارد، گفت: برخی از روستاییان، چوپانان، کوهنوردان، گردشگران، یا شکارچیان و طبیعت گردان به هنگام حضور در طبیعت دچار غفلت شده و با بی احتیاطی، طبیعت را به آتش می‌کشانند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با تاکید بر اینکه باید آموزش‌های لازم به دهیاران و اعضای شورای اسلامی روستاها داده شود، گفت: در این خصوص آموزش‌های لازم و هشدارها به جوامع محلی داده شده است.

وی درباره شناسایی عوامل آتش سوزی‌های عمدی در طبیعت، اظهار داشت: شناسایی این متخلفان به سادگی میسر نیست و در بیشتر موارد، به نتیجه نمی‌رسد.

مطهری اظهار داشت: حدود ۸۰ فلاکس بک، کوله پشتی و سایر تجهیزات همچون آتش کوب و تجهیزات انفرادی تأمین شده است تا در زمان حادثه، به کار گرفته شود و علاوه بر آن، دو دستگاه خودرو آتش نشان خریداری و در مناطق چمن بید و گرمه مستقر شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی افزود: برای شتاب بخشیدن به مهار آتش، پنج تیم واکنش سریع در شهرستان‌های مختلف استان تجهیز و برای حضور در مناطق دچار آتش سوزی آماده شده است.

کمبود نیرو برای حفاظت از منابع طبیعی خراسان شمالی

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: کمبود نیرو از اصلی ترین مشکلات این یگان برای حفاظت از عرصه‌ها است و اکنون برای مراقبت از ۲ میلیون هکتار از اراضی ملی در سطح استان دچار مشکل هستیم.

سرهنگ موسی الرضا حیاتی اظهار داشت: هم اکنون این یگان ۶۰ نیرو دارد و به دیگر سخن، به ازای هر ۶۰ تا ۱۰۰ هزار هکتار عرصه منابع طبیعی، یک نیرو در اختیار ما است در حالی که در وضعیت استاندارد این رقم باید یک نیرو برای هر ۱۰ هزار هکتار باشد.

آسیب حریق به نوار مرزی
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی با اشاره به آتش سوزی‌های گاه و بیگاه در نوار مرزی خراسان شمالی و ترکمنستان گفت: در هنگام حریق مرزبان‌های ما ورود پیدا می‌کنند اما، اگر آتش سوزی مربوط به مناطق مرزی دو طرف باشد باید برای خاموش کردن آتش هماهنگی لازم انجام گیرد که همین امر، سرعت کار را کند می‌کند.

خراسان شمالی دارای ۳۰۱ کیلومتر مرز مشترک زمینی با کشور ترکمنستان است که در محدوده شهرستان‌های بجنورد، شیروان، راز و جرگلان و مانه و سملقان واقع است.

این استان دارای حدود ۱۰۰ هزار نفر مرزنشین متشکل از اقوام ترک، کرد، تات و ترکمن در مناطق مرزی ترکمنستان است که از طریق دامپروری و کشاورزی امرار معاش می‌کنند.

در پی دیدار فرماندهان مرزبانی دو کشور در منطقه اترک که سال ۹۵ در ایستگاه راه آهن «آک یایلا» در خاک ترکمنستان صورت گرفت، در تفاهم نامه‌ای مقرر شد طرفین برای جلوگیری از بروز آتش سوزی در نقطه صفر نوار مرزی ایران و ترکمنستان، به مأموران خود آموزش‌های لازم را بدهند.

هدف از این تفاهم نامه، همکاری بین مرزبانان دو کشور برای مهار آتش سوزی بود که احتمال بروز آتش سوزی در تابستان با افزایش دمای هوا و خشک شدن درختچه‌ها و گیاهان در نقطه صفر مرزی دو کشور، افزایش می‌یابد.
براساس این تفاهم نامه مقرر شد، در صورت مشاهده آتش سوزی در منطقه صفر مرزی، مأموران مرزبانی دو کشور بلافاصله با برافراشتن پرچم در روز و نوردهی چراغ در شب به یکدیگر اطلاع داده و برای خاموش کردن کانون آتش اقدامات لازم را انجام دهند.

در آتش سوزی‌های نوار مرزی ایران و ترکمنستان در سال ۹۶، ۳۰ هکتار از عرصه‌های طبیعی خراسان شمالی در آتش سوخت.

براساس آمارها در آن سال ۴۶ فقره آتش سوزی در گستره ۲۸۱ هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی خراسان شمالی رخ داد که این رقم در سال ۹۷ به ۲۳ فقره و سطح خسارت به ۷۰ هکتار کاهش یافت.