ماده شیر ایرانی وارد تهران شد / هیرمان و ایلدا بزودی با هم آشنا می شوند

پس از آنکه اواسط اردیبهشت ماه یک شیر ایرانی نر به نام هیرمان وارد باغ وحش تهران گردید (لینک مرتبط)، دو روز قبل نیز یک ماده شیر ایرانی به نام ایلدا وارد تهران شد.

این ماده شیر ایرانی که چهار ساله است و ایلدا نام دارد از باغ وحش دوبلین ایرلند به تهران فرستاده شده است.

به دلیل خستگی و استرس، ماده شیر هموز از قرنطینه و جایگاه سرپوشیده خارج نشده بنابراین تصویری از شیر ماده وجود ندارد.

هم اکنون جایگاه هیرمان و ایلدا از یکدیگر جدا است ولی تا حدود یک ماه دیگر به یکدیگر معرفی میشوند.

پس گذشت حدود ۸۰ سال از انقراض شیر در ایران برای نخستین بار یک شیر ایرانی نر و یک شیر ایرانی ماده با همکاری برنامه گونه های در خطر انقراض EEP ،موسسه اروپایی باغ وحش ها EAZA به باغ وحش تهران منتقل شدند.

این شیرها بازمانده شیرهایی هستند که از سوی پادشاهان قاجار به ملکه انگلیس و پادشاهان اروپایی تقدیم شده بود.

به این منظور جایگاهی استاندارد با نظارت موسسات فوق الذکر در باغ وحش تهران ساخته شده است.

این اقدام در راستای ترویج فرهنگ حفاظت از گونه های با ارزش و همچنین حفظ ذخیره ژنتیکی ارزشمند شیر ایرانی انجام شده است.

به دلیل تخریب زیستگاه های شیر در استان های جنوبی کشور، در حال حاضر به هیچ عنوان امکان معرفی مجدد این گونه به طبیعت کشور وجود ندارد.
متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست با وجود مساعدت موسسات بین المللی برای انتقال شیر ایرانی به کشور برنامه ای برای استفاده از این ظرفیت و معرفی مجدد این گونه ارزشمند به طبیعت کشور ندارد.

شیر ایرانی با نام علمی Panthera leo persica زیر گونه‌ای از شیرها می‌باشد که هم اکنون در طبیعت تنها در جنگل گیر در گجرات هند یافت می‌شود.
شیر ایرانی در کشر هندوستان «شیر هندی» نامیده می‌شود اما نام اصلی این زیرگونه از شیر، شیر ایرانی بوده و این مهم از واژه پرسیکا نشات گرفته و در تمام دنیا نیز نام این زیرگونه با همین نام (شیر ایرانی) مشخص می شود.

شیر ایرانی در گذشته با جمعیت فراوانی در دشت‌های کشور ما زندگی می کرده و نماد ملی ایرانیان نیز محسوب می‌شده است.
اطلاعات ذکر شده در سفرنامه‌ها و گزارش‌های محققان نشان می‌دهد که تا حدود ۱۵۰ سال قبل این حیوان در شمال خوزستان و جنوب فارس تا بوشهر حضور داشته‌ است.

دشت ارژن فارس یکی از بهترین زیستگاه‌های شیر ایرانی بوده است. بلنفورد جانورشناس معروف در قرن نوزدهم می‌نویسد: «هر سال تعداد ۴ تا ۵ شیر در منطقه دشت ارژن شکار می‌شد و بچه شیرها را در بازار شیراز بفروش می‌رساندند.»

بر اساس یک روایت آخرین شکار شیر در ایران توسط ظل‌السلطان پسر ناصرالدین شاه انجام شده است اما خود او در خاطراتش (که در ۱۳۲۳ ه. ق تنظیم شده) به حسرت در شکار شیر اشاره کرده‌ است. ظل‌السلطان در این کتاب گفته که در دشت ارژن به شکار شیر می‌رود و علی‌رغم جرگه کردن منطقه با ۱۰ هزار نفر، موفق نمی‌شود شیری شکار کند. او همچنین ضمن توصیف رود قره‌آغاج (در جنوب شیراز) می‌نویسد: «شیر فراوان و زیاد است ولی از قراری که شنیدم به قرب پانزده سال است که دیگر هیچ شیری در شیراز دیده نشده است.» به علاوه این شاهزاده قاجار به منطقه کام‌فیروز اشاره می‌کند که با سران ایل قشقایی برای شکار شیر می‌رود که آنها دو شیر شکار می‌کنند اما ظل‌السلطان دست خالی برمی‌گردد.

گزارش‌هایی از مشاهده شیر در اواسط قرن بیستم میز در دست است. مشاهده یک شیر در سال ۱۹۴۱ در ۶۴ کیلومتری شمال دزفول توسط یک نقشه‌بردار هندی قشون انگلیس یکی از آخرین گزارش‌های مشاهده شیر در ایران است و احتمالا تا چند سال پس از آن نیز چندین شیر در ایران وجود داشته‌ است.

……………..یکی از معدود تصاویر موجود از شیر ایرانی مربوط به یک توله شیر در اواخر دوره قاجار

نهایتا شیر ایران به دلیل شکار بی رویه، کوچک شدن زیستگاه و نابودی طعمه هایش به طور کامل از طبیعت کشور حذف می گردد.

پس از آن ایرانی ها بارها تلاش کردند که نماد کشور خود را به ایران بازگردانند اما پیش از انقلاب اسلامی تلاش ها برای گرفتن شیر ایرانی از هندوستان با مخالفت مسئولان این کشور مواجه شد.

دریافت شیر ایرانی از هند پس از انقلاب نیز بارها از سوی ایران پیگیری و حتی طرح تعویض شیر ایرانی و یوزپلنگ آسیایی از سوی هندی ها مطرح شد که خوشبختانه ایران با این طرح مخالفت کرد.

شیر ایرانی بصورت آزاد تنها در طبیعت کشور هند زندگی می کند اما این زیرگونه در برخی از باغ وحش های جهان نیز نگهداری می شود