هزینه ساماندهی رودخانه‌ها بسیار کمتر از خسارت سیلاب است

رئیس مؤسسه تحقیقات آب ضمن تاکید بر نقش ساماندهی رودخانه‌ها در کاهش مخاطرات ناشی از سیل گفت: وزارت نیرو از سال ۱۳۸۰ نظارت علمی بر اجرای سازه‌های ساماندهی و کنترل فرسایش را در رودخانه‌های سفیدرود، قزل‌اوزن و آستاراچای به این مؤسسه واگذار کرده است. بر اساس اقدامات انجام شده تاکنون، بیش از ده‌ها طرح اجرایی ساماندهی و کنترل فرسایش توسط گروه رودخانه و مهندسی هیدرولیک مؤسسه نظارت شده است. عملیات ساماندهی رودخانه‌های فوق‌الذکر در استان‌های مختلف کشور از جمله کرمانشاه، گیلان، کردستان، آذربایجان شرقی و زنجان به انجام رسیده است.

هزینه ساماندهی رودخانه‌ها بسیار کمتر از خسارت سیلاب است

مرتضی افتخاری با اعلام اینکه موضوع ساماندهی رودخانه یک فعالیت مستمر است و ارتباطی با شرایط خشکسالی و سیلاب ندارد افزود: در استان زنجان در محدوده شهر ابهر، رویش درخت و درختچه در بستر رودخانه باعث کاهش ظرفیت رودخانه شده بود که هرساله سیل وارد معابر و منازل اطراف رودخانه شده و مشکلاتی را برای ساکنین به وجود می‌آورد. با ساماندهی رودخانه و افزایش ظرفیت آن، سیلاب ناشی از بارندگی‌های اخیر بدون هیچ مشکلی به پایین‌دست منتقل شد.

وی ادامه داد: در حوضه آبریز قزل‌اوزن اصولاً میزان بارندگی به وقوع پیوسته و به‌تبع آن سیلاب، کمتر از ظرفیت فعلی رودخانه بوده ولی سازه‌های ساماندهی رودخانه نقش بسیار مؤثری در جلوگیری از فرسایش جداره‌های رودخانه و حفاظت زمین‌های کشاورزی داشته است.

فرسایش جداره رودخانه قبل از اجرای طرح ساماندهی
حفاظت روستا پس از اجرای طرح ساماندهی

رئیس مؤسسه تحقیقات آب اعلام کرد: در استان گیلان و در رودخانه مرزی آستاراچای همه ساله در معرض سیلاب‌های شدیدی بوده که پس از ورود به شهر آستارا بسیاری از منازل مسکونی شهر را به زیر آب برده و باعث بروز خسارت به ساکنین شهر می‌شد؛ اما با اجرای طرح ساماندهی رودخانه طی چند سال اخیر مشکل ورود آب به داخل شهر مرتفع شده است و ادامه ساماندهی رودخانه آستاراچای تا دریا به کلی مشکل سیلاب شهر را برطرف می‌سازد.

سیل گیری حاشیه رودخانه آستاراچای در محدوده شهر آستارا
ورود سیلاب به شهر آستارا قبل از اجرای طرح ساماندهی
اجرای طرح ساماندهی رودخانه و حفاظت شهر آستارا و زمینهای کشاورزی اطراف

افتخاری افزود: در استان کرمانشاه رودخانه قره‌سو که از شمال به سمت جنوب، کل مسیر شهر را طی می‌کند به دلیل ساماندهی انجام شده در آن، در سیلاب اخیر بدون هیچ مشکلی جریان آب را به پایین‌دست شهر منتقل کرد. این در حالی است که اهالی روستای کرناچی در بالادست شهر کرمانشاه و در بازه‌ای که رودخانه ساماندهی نشده، مجبور به تخلیه روستا شده و کل روستا نیز به زیر سیلاب رفته است. این وضعیت در بسیاری از رودخانه‌هایی که با هدف کنترل سیلاب، ساماندهی شده‌اند نیز وجود دارد.

وضعیت رودخانه قره سو کرمانشاه قبل از اجرای طرح ساماندهی
اصلاح مسیر و افزایش ظرفیت رودخانه قره سو کرمانشاه

وی با بیان اینکه در سالهای اخیر تخصیص بودجه‌های ساماندهی رودخانه بسیار قطره چکانی انجام شده است یادآور شد: امیدواریم در سال جاری هزینه‌های مورد نیاز ساماندهی رودخانه‌ها که به مراتب بسیار کمتر از خسارات حادث شده فعلی است به نحو مناسب و به موقع تخصیص داده شود.