مسئولان نسبت به محیط زیست تعصب لازم ندارند

یک محیط‌ دار یکم گفت: مشکلی که در حوزه محیط زیست داریم این است که مسئولان، تعصب کمی نسبت به این حوزه دارند و این اتفاق منجر می‌شود محیط‌بانان دچار نوعی روزمرگی شوند.

محیط زیست

احمد بحری در همایشی با عنوان «نگاهی به وضعیت محیط‌بانان در ایران» که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: ما محیط‌بانان با دو قانون سروکار بسیاری داریم و باید همیشه براساس آن عمل کنیم، نخستین آن قانون شکار و صید است. در این قانون مناطق حفاظت‌شده تعریف و معرفی شده و دارای چندین ماده است. برای نمونه در این قانون، مجازات شکار در مناطق حفاظت‌شده یا مناطق آزاد و جرایم آن بیان شده است که این جرایم بسیار جزئی بودند. در گذشته جریمه شکار در داخل مناطق حفاظتی تنها 50 هزار تومان بود که بازدارندگی نداشت. خوشبختانه چند سالی است ارقام این جریمه‌ها افزایش پیدا کرده است. برای نمونه اگر متخلف، یک حیوان وحشی چون پلنگ را شکار کند بسته به گونه حیوان براساس فهرست ضرر و زیان برای محیط‌زیست باید 100 میلیون تومان، جریمه پرداخت کند.

وی افزود: معمولا شکار برای حیوانی است که حلال‌گوشت باشد، اما کسی که پلنگ را می‌کشد متخلفی بیش نیست و به دلایل گوناگونی این حیوان را کشته است. برای نمونه در کهگیلویه‌وبویراحمد دو توله پلنگ را که مشخص نیست با چه روشی کشتند و دست‌هایشان را قطع کردند، بنابراین نیاز است که این مسائل علت‌یابی شود که چرا این اتفاقات رخ می‌دهد. متاسفانه در این زمینه آگاهی‌های لازم به کشاورزان و روستایی‌ها ارائه نشده و بخشی از این آگاهی‌رسانی بر عهده خود محیط‌بانان منطقه است که بایستی کار زیادی انجام دهند. باید با جوامع محلی ارتباط نزدیکی داشته باشند، متاسفانه این جوامع محلی هنوز اهمیت حفظ حیات وحش را نمی‌دانند، بنابراین بایستی با آن‌ها گفت‌وگو کنیم.

بحری ادامه داد: در این راستا یکسری طرح‌هایی انجام شده که برای نمونه محیط‌بان در مدارس روستاها و شهرهای مختلف برای دانش‌آموان یک ساعت در مورد محیط‌زیست صحبت می‌کند و از اهمیت محیط‌زیست توضیحاتی ارایه می‌دهد که تاکنون اجرای این طرح بازخورد خیلی خوبی داشته است. نکته دیگر در آگاهی‌رسانی به مردم این است که محیط‌بانان می‌توانند با گسترش شبکه‌های مجازی خودشان یک رسانه بوده و تأثیرگذاری زیادی بر مردم داشته باشند. از زمانی که این فرهنگ‌سازی‌ها توسط محیط‌بانان صورت گرفته ارتباط شکارچی‌ها با آن‌ها بهتر شده و شرایط را بهتر درک می‌کنند. در گذشته رابطه بین محیط‌بان و شکارچی نوعی دشمن بود که همچنان در برخی از مناطق این احساس وجود دارد. بنابراین نیاز به فرهنگ‌سازی و برگزاری جلساتی با شکارچی‌های قانونی داریم.

این محیط‌دار یکم خاطرنشان کرد: برای فرهنگ‌سازی بیشتر باید از رسانه ملی استفاده کنیم. متأسفانه رسانه ملی در زمینه محیط‌زیست کار و هزینه چندانی نمی‌کند. حتی براساس قانون، بایستی با محیط‌زیست همکاری داشته باشد و برنامه‌سازی کند، اما متأسفانه این کار صورت نمی‌گیرد. من برای داشتن برنامه هفتگی در این حوزه چندین بار درخواست همکاری دادم ه رسانه ملی برای ساخت برنامه در زمینه محیط‌زیست، درخواست بودجه کردند. برای آگاهی‌سازی بیشتر نیاز است تا دانشجویان، سواد محیط‌زیستی خود را افزایش دهند.

وی ادامه داد: مشکلی که در حوزه محیط زیست داریم این است که مسئولان، تعصب کمی نسبت به این حوزه دارند و این اتفاق منجر می‌شود محیط‌بانان دچار نوعی روزمرگی شوند. ما محیط‌بانان وظایف سنگینی بر عهده داریم اما متاسفانه به‌دلیل سیاست‌هایی که بوده اهمیت حفظ آب و خاک و هوا در کار محیط‌بانان کم‌رنگ شده و تنها بسنده به حفظ و حمایت از حیات وحش شده است. محیط‌بانی دارای یکسری از خطرات است مانند شهادت و زخمی شدن محیط‌بانان. به جرات می‌توان گفت که همه محیط‌بانان یک زخمی را در بدن خود دارند پرسش اینجاست که چرا بایستی این اتفاق بیفتد و برای حفظ طبیعت جان خود را فدا کنیم؟

بحری تصریح کرد: درحالی که در گذشته این گونه نبوده است باید توجه داشت که حفاظت از طبیعت دارای ابعاد گوناگونی است. زمانی که یک محیط‌بان در منطقه‌ای کار می‌کند تنها خودش و متخلفان نیستند در کنار آن فرهنگ یا عقاید آن منطقه نیز می‌تواند کار او را سخت و پیچیده ‌کند. از سوی دیگر گاهی تغییر ریاست سازمان یا مجموعه یکسری سیاست‌های جدید را اعمال می‌کند که منجر به دشوار شدن کار محیط‌بانان می‌شود برای نمونه صادر کردن پروانه شکار. محیط‌بانان نوک پیکان حفاظت محسوب می‌شوند و این گونه تصمیمات، کار محیط‌بان را دچار رنج‌های بسیاری می‌کند. از سوی دیگر بحث فرهنگی نیز می‌تواند حفاظت از محیط زیست را دشوار کند. برای نمونه شکار تفریحی در دین اسلام حرام است پرسش اینجاست پس چرا پروانه شکار به تعدادی از شکارچی‌ها داده می‌شود؟ از سوی دیگر گفته می‌شود گوشت شکار حلال است پس چرا نباید پروانه شکار دهیم؟ درواقع این موارد، تناقضاتی است که نیاز است برای آن راهکاری سنجیده شود. زمانی که پروانه شکار صادر می‌شود مشخص نیست چه معیارهایی برای شکار درنظر گرفته شده بنابراین یکسری شکارچی محلی متخلف محسوب می‌شوند و درگیری‌هایی را ایجاد می‌کنند.