ایران جایگاه نخست فرسایش خاک، فرسایش پوشش گیاهی، فرسایش ژنتیکی و هدر رفت انرژی را دارد / مشکل اصلی یوزپلنگ عدم وجود آب است
عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در نشست صبح امروز (یکشنبه، ۳۰ مهرماه) با فراکسیون مستقلین ولایی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: محیط زیست متعلق به نسل فعلی نیست و برای آیندگان نیز میباشد و با این رفتاری که ما با محیط زیست داشتهایم برای خودمان نیز پاسخگو نخواهد بود چه برسد به نسلهای آینده که باید امانتدار آنها باشیم.
کلانتری با بیان اینکه توسعه و محیط زیست با یکدیگر تضادی ندارند، بیان کرد: اگر توسعه علمی انجام شود و حفاظت از محیط زیست مد نظر باشد این دو با یکدیگر هیچ تضادی ندارند و در هر مکانی به صورت علمی میتوانیم شاهد توسعه باشیم به شرطی که رعایت شود نه اینکه مجوز سازمان محیط زیست دریافت شود اما ضوابط حفاظت از آن انجام نشود.
محیط زیست اصلا جای فعالیتهای سیاسی نیست
وی افزود: محیط زیست اصلا جای فعالیتهای سیاسی نیست، تنها چیزی که در محیط زیست تا زمانی که من در آنجا مسئولیت دارم جای هیچ گونه فعالیت سیاسی نیست زیرا اگر همه انرژی خود را برای فعالیتهای حفاظت از محیط زیست بگذاریم باز هم کم میآوریم.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه بدون کمک مردم نمیتوانیم هیچ کاری را در محیط زیست انجام دهیم، ادامه داد: کل محیط زیست ایران حدود ۲۷۰۰ محیط بان دارد، برای ۱۷ میلیون هکتار مناطق حفاظت شده و پارکهای ملی و کل محیط زیست کشور و خارج از این مناطق انباشته از پسماند و آلودگی و فرسایش است.
جایگاه نخست ایران در فرسایش خاک، پوشش گیاهی و هدر رفت انرژی
کلانتری با اشاره به اینکه بدون آگاهی مردم ما هیچ کاری نمیتوانیم انجام دهیم، متذکر شد: ایران مقام اول جهان در فرسایش خاک، مقام اول در فرسایش جرم پلاسمای ژنتیکی و مسائل ژنتیکی و حیوانی، مقام اول فرسایش پوشش گیاهی و مقام اول جهان در هدر دادن انرژی را در اختیار دارد که هیچ کدام از این مقام های اول در جهان خوشحال کننده نیست.
وی افزود: وقتی این ۴ فاکتور در کنار یکدیگر قرار بگیرند در هر جای دنیا میگویند که این کشور جزو کشورهایی است که محیط زیست آن مورد حفاظت قرار نگرفته است.
مشکل اصلی یوزپلنگ ناشی از عدم وجود آب است
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه آب زیربنای محیط زیست است، گفت: بدون آب، محیط زیست اصلا دوام نمی آورد.
۱۶ سال پیش در سال ۱۳۸۰ پروژهای به نام حفظ یوزپلنگ به کمک ارگانهای بینالمللی شروع شد و جمعاً کمکهای داخلی و خارجی ۲۰ میلیارد تومان هزینه شده ولی ۱۱۲ یوزپلنگ به ۴۷ عدد رسیده است.
کلانتری با بیان اینکه وقتی آب نباشد گیاه نیست، وقتی که گیاه نیست خرگوشی وجود ندارد، در نتیجه وقتی خرگوش نباشد یوزپلنگی نیست، متذکر شد: در این شرایط ما نگران یوزپلنگهایی هستیم که در تصادف با ماشینها از بین میروند در حالی که این موضوع وجود دارد ولی مشکل اصلی ناشی از عدم وجود آب است.
نگرش اردکانیان به موضوع آب تغییر کرده
وی با اشاره به اینکه محیط زیست را تا مرز نابودی پیش بردهایم، اظهار داشت: هفته گذشته با آقای اردکانیان، وزیر پیشنهادی نیرو دو ساعت و نیم جلسه داشتیم و میدانم نگرش وی به موضوع آب نسبت به ۲۰ سال پیش بسیار تغییر کرده است.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه اگر آقای اردکانیان همان نگرش ۲۰ سال پیش را داشت قطعاً من نیز به عنوان نماینده مجلس به وی رأی اعتماد نمیدادم، گفت: کاملا نگرش اردکانیان نسبت به موضوع آب تغییر پیدا کرده و ۱۲ سالی که در خارج از کشور بوده متوجه شده که مدیریت آب یعنی چه؟ تفکر وزیر پیشنهادی نیرو نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است.
کلانتری با بیان اینکه طبق قوانین بینالمللی اگر نتوانیم از کشور نگهداری کنیم نمیتوانیم کشور را به نسل بعد تحویل بدهیم، اظهار داشت: در ۴ سال گذشته عضو اتاق فکر آب آقای چیتچیان بودهام. زمانی که وزارت نیرو در دهه ۱۳۴۰ تشکیل شد برآورد کردند که آبهای تجدیدپذیر ۱۳۲ میلیارد مترمکعب در کشور است که این برآورد صحیح بود.
وی با بیان اینکه آب های تجدیدپذیر عبارت است از بارش منهای تبخیر افزود: آخرین آمار از میزان منابع آب های تجدیدپذیر در اتاق فکر وزارت نیرو که هنوز منتشر نشده، حدود ۸۸ میلیارد مترمکعب است، یعنی ۱۳۲ میلیارد مترمکعب به ۸۸ میلیارد متر مکعب رسیده است.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه در زمانی که ۱۳۲ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر در کشور داشتیم، مصرف کشور حداکثر ۵۰ میلیارد مترمکعب بود، ادامه داد: اکنون آخرین آمار وزارت نیرو نشان میدهد که مصرف ۹۷ میلیارد مترمکعب است.
کلانتری با بیان اینکه وجود ۸۸ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر در شرایطی که ۹۷ میلیارد مترمکعب مصرف کشور است، نشان میدهد مشکل آب در کشور بسیار جدی است، متذکر شد: با این شرایط ۱۱۰ درصد مصرف آب نسبت به آبهای تجدیدپذیر داریم.
وی افزود: استانداردهای جهانی نشان میدهد کشورهایی که تا ۲۰ درصد از آب تجدیدپذیر خود استفاده میکنند، از نظر محیط زیست کشورهای امنی هستند، تاکنون اجازه مصرف بیش از ۴۰ درصد آب تجدیدپذیر را در دنیا ندادهاند.
ایران ۱۱۰ درصد از آبهای تجدید گذیر خود را مصرف می کند
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه مصرف ۴۰ درصدی آبهای تجدیدپذیر در ایران با وجود ۸۸ میلیارد مترمکعب نشان میدهد که ما باید مصرفی حدود ۳۵ میلیارد مترمکعب داشته باشیم این در حالی است که مصرف آب در کشور ما ۹۷ میلیارد مترمکعب است.
کلانتری با بیان اینکه ۵۰۰ میلیارد مترمکعب آبهای فسیلی داشتیم که ۳۰۰ میلیارد مترمکعب آن شور و ۲۰۰ میلیارد آن شیرین هستند، گفت: از ۲۰۰ میلیارد مترمکعب آب شیرین این حوزه نیز بیش از ۱۷۰ میلیارد مترمکعب آن را مصرف کردهایم.
وی افزود: در کل جهان ۸ یا ۹ کشور بیش از ۴۰ درصد آب مصرف میکنند که بعد از ایران بالاترین درصد مصرف متعلق به کشور چاد با ۶۵ درصد مصرف است در حالی که ایران ۱۱۰ درصد از آبهای تجدیدپذیر خود را مصرف میکند.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه همه این مصارف با نیت خیر و تولید بیشتر انجام میشود ولی با این شرایط بلایی را بر سر آب کشور آوردهایم که رابطه استحصال و بهره وری از هم گسیخته است، تصریح کرد: جنگلهای زاگرس به دلیل کمبود آب در آتش میسوزند.
۱۲۰ میلیون واحد دام در کشور داریم
وقتی سال ۶۱ تازه از خارج بازگشته بودم در شورای برنامهریزی اول در دانشکده کشاورزی کرج حضور داشتم، متخصصین دامداری آن زمان اعتراض میکردند که ۶۵ میلیون واحد دامی در کشور خارج از ظرفیت پذیرش مراتع کشور است.
کلانتری با بیان اینکه در سال ۶۱ حدود ۶۵ میلیون دام در کشور وجود داشت، متذکر شد: امروز افتخار میکنیم که ۱۲۰ میلیون واحد دامی در کشور داریم، با این آمار و ارقام نمیتوان محیط زیست را حفظ کرد.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه با شرایط موجود محیط زیست به شدت در معرض خطر است، ادامه داد: میتوان به گونهای فعالیت کرد که وضعیت از این بدتر نشود اما نمیگویم میتوان وضعیت را از وضع موجود حتی در میان مدت بهتر کرد.
کلانتری با بیان اینکه تمام موارد استحصال وزارت نیرو با مصوبه مجلس شورای اسلامی انجام شده است، اظهار داشت: وزارت نیرو حتی یک مورد بدون مجوز مجلس سدی را احداث نکرده است.
مشکل پسماندهای شمال کشور باید تا پایان این دولت حل شود
وی با بیان اینکه رئیس جمهور دستور داده تا مشکل پسماندهای شمال کشور تا پایان این دولت حل شود، افزود: لایحهای را به مجلس در این زمینه فرستادهاند و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست به همراه وزیر کشور در این زمینه مسئولیت دارد.
کلانتری با بیان اینکه شورای عالی محیط زیست تنها با حضور رئیس جمهور رسمیت مییابد در حالی که سایر شوراهای عالی با حضور معاون اول نیز برگزار میشود، گفت: اگر معاون اول رئیس جمهور بتواند به جلسه شورای عالی محیط زیست بیاید هر دو ماه یک بار میتوان تشکیل جلسه داد و موضوعات مختلف را در دستور کار قرار دهیم.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل از بین رفتن ماهیهای دریای مازندران با توجه به اینکه ماهیها در رودخانهها تخمریزی میکنند ورود شیرابهها به رودخانهها است، افزود: به صورت متوسط روزانه ۶ هزار تن زباله در شمال کشور تولید میشود که بلااستثنا این ۶ هزار تن زباله در جاهایی ریخته میشود که سرچشمه رودخانهها نیز در آنجا قرار دارد.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه ۱۷ درصد مناطق کشور طبق قوانین باید زیر پوشش زیستگاهها و مناطق چهارگانه باشد، گفت: اکنون ما در ایران فقط ۱۱ درصد داریم و ۶ درصد زیر استاندارد بینالمللی هستیم.
کلانتری با بیان اینکه برخی NGOهای محیط زیستی سیاسی هستند که به آنها کاری نداریم، متذکر شد: تعداد این NGOها زیاد نیست اگرچه پر سر و صدا هستند.
پارک های ملی بصورت هیئت امنایی اداره شوند
وی افزود: ۹۵ درصد NGOها تشکلهایی هستند که نیازمند تقویت آنها هستیم. همه زیستگاهها و پارکهای ملی را به دلیل تضادهایی که وجود دارد میخواهیم به صورت هیأت امنایی اداره شوند. هر پارک ملی توسط ۱۵ عضو هیأت امنایی که به وسیله مردم انتخاب شدهاند و یک مدیر زیر نظر این هیأت امنا کارهایی اجرایی را انجام میدهند.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست گفت: معادنی که مجوز دارند را نمیتوانیم تغییری در مسیر آنها ایجاد کنیم مگر آن که به صورت دوستانه با آنها کنار بیاییم، اگر به صورت اصولی از معادن برداشت شود حتی تضادی با این مناطق ندارد.
آخرین دیدگاهها