برداشت آب‌های زیرزمینی ایران «از مرز فاجعه گذشت»

ارسال کننده خبر اردلان فضلی

برداشت آب‌های زیرزمینی ایران «از مرز فاجعه گذشت»

یکی از مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست ایران روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ماه اعلام کرد که برداشت از آب‌های زیرزمینی ایران از مرز فاجعه گذشته و به ۱۷۰ میلیارد مترمکعب رسیده‌است.

 

به گزارش خبرگزاری مهر، احمدعلی کیخا، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست که در استان سمنان حضور داشت، در توضیح این موضوع گفت که کشورهای پرآب، ۲۰ درصد حق استفاده از سفره‌های آب زیرزمینی را دارند که اگر این رقم به عدد ۴۰ برسد یعنی مرز خطر و اگر از رقم ۴۰ نیز بیشتر شود به مرز فاجعه می‌رسد.

 

به گفته این مقام مسئول در حال حاضر ۷۵ درصد از آب‌های زیرزمینی ایران برداشت می‌شود و این یعنی موضوع از مرز فاجعه هم گذشته‌است.

 

آقای کیخا روز یک‌شنبه همچنین در جمع خبرنگاران گفت که در ابتدای انقلاب ۵۰ میلیون مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی برداشت می‌شد که اکنون این میزان به ۱۷۰ میلیارد متر مکعب رسیده‌است.

 

این در حالی است که چندی پیش تورج فتحی، معاون دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست ایران، نیز از کاهش تدریجی سفره‌های آب زیرزمینی و آب شیرین خبر داده بود.

 

به گفته او بر اساس معیارهای جهانی میزان آب شیرین قابل دسترس برای هر نفر ۱۷۰۰ متر مکعب در سال است در حالیکه این میزان در ایران به حدود ۱۴۰۰ متر مکعب رسیده‌است.

 

پرویز کَردَوانی، جغرافیدان و کارشناس محیط زیست در باره پیامدهای استخراج از منابع آب زیرزمینی هشدار داده‌است که کشیدن آب چاه‌ها موجب نشست زمین و عواقب برگشت‌ناپذیری می‌شود.

 

به گفته او با نشست زمین ضمن اینکه به دلیل فشردگی لایه‌های زمین، قابلیت پر شدن دوباره ذخیره آب در سفره‌های زیرزمینی از بین می‌رود، این نشست‌ها به مرور به شهرها رسیده و تأسیسات زیرزمینی را تخریب می‌کند.

 

اکنون آقای کیخا یکی از معاونان سازمان محیط زیست ایران مهمترین نگرانی دست‌اندرکاران محیط زیست را حوزه مدیریت اکوسیستم آبی و منابع آبی ایران عنوان کرده‌است.

 

معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین با اشاره به مشکل خشکسالی گفت که این پدیده که در مناطق مرکزی و متمایل به شمال بیشتر از مناطق جنوبی است امسال در حوزه محیط زیست هم چالش‌برانگیز شده‌است.

 

به گفته آقای کیخا، بر اساس مطالعات بین‌المللی که در سال ۲۰۱۳ میلادی صورت گرفته، وضعیت زیست‌محیطی ایران در مدیریت اکوسیستم‌های آبی شامل تالاب‌ها، سواحل، رودخانه‌ها و آب‌های زیرزمینی در بین ۱۳۲ کشور در رتبه ۱۳۰ است.

 

این در حالی است که دانشگاه‌های ییل و کلمبیا در آمریکا در گزارشی مربوط به سال ۲۰۱۲ نوشته بودند که «شاخص عملکرد زیست‌محیطی» ایران در آن سال در میان ۱۳۲ کشور در رتبه ۱۱۴ قرار داشت.

 

معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه سخنان روز یکشنبه خود گفت که از ۶۰۰ سفره آب زیرزمینی ایران، ۲۹۰ مورد آن وضعیتی به مراتب بدتر از دریاچه‌های خشک شده کشور دارند.

 

او همچنین به موضوع خشک شدن دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفته که ۵۰۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای رهایی از این بحران نیاز است.

 

آنطور که آقای کیخا گفته برای کسب درآمد سالانه ۶۵۰ میلیون دلار در کشاورزی منطقه، دریاچه ارومیه از دست رفته‌است.

 

او سطح زیرکشت زمین‌های کشاورزی اطراف دریاچه ارومیه را حدود ۱۶۰ هزار هکتار در اوایل انقلاب عنوان کرد و گفت که در حال حاضر این میزان به حدود ۷۰۰ هزار هکتار رسیده‌است.

 

به گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست در برخی استان‌های جنوبی ایران مانند فارس، هرمزگان و کرمان آب‌های شور با دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن، تصفیه شده و سپس به مردم رسانده می‌شود. پیش از این هم مقامات دولتی و کارشناسان محیط زیست درباره تنش آبی در شهرهای بزرگ ایران و احتمال بحرانی شدن وضعیت در شهرهای پرجمعیت هشدار داده‌اند.