مصطفی شبه چهارشنبه اظهار کرد: شرکت های نفتی فعال در هورالعظیم تا پایان خرداد مهلت دارند تاسیسات خود را به نحوی تغییر دهند تا موانع آبگیری تالاب برطرف شود، در غیر اینصورت مسیر آب به سمت قسمت های خشک تالاب بازگشایی می شود.

وی با اشاره به آبگیری تالاب هورالعظیم در ماه های گذشته، گفت: تبادل آبی میان قسمت های مختلف تالاب هورالعظیم باید برقرار شود، اما جاده های موجود در این تالاب مانع رسیدن کامل آب به بعضی قسمت های هور می شود بنابراین نیاز است که دریچه های جدیدی که در زیر این جاده ها تعبیه شده، بازگشایی شود.

شبه با بیان اینکه هم اکنون ۷۵ درصد بخش ایرانی هورالعظیم آبدار شده است افزود: به رغم تامین حقابه، ۱۵ درصد از مساحت تالاب، به دلیل فعالیت های نفتی هنوز خشک است که اقدام برای آبگیری این بخش ها در حال انجام است و توافقاتی نیز با شرکت نفت انجام شده است.

به گفته وی وسعت تالاب هورالعظیم بر اساس نقشه های مصوب سازمان آب و برق خوزستان و تصاویر ماهواره ای در زمان پرآبی، ۱۰۲ هزار هکتار است که هم اکنون ۸۰ هزار هکتار از آن آبگیری شده است.

وی اضافه کرد: در سال های گذشته قرارداد شرکت نفت به صورت عملیات اجرایی در شرایط خشکی بوده به همین دلیل تاسیسات نفتی قابلیت فعالیت در شرایط آبی را نداشتند و بخش های زیادی از تالاب خشک شده بود که شرکت نفت برای ایجاد تغییرات نیاز به مهلت داشت.

شبه با بیان اینکه بخش هایی که شرکت نفت مانع آبگیری آن شده در حوضچه های ۳ و ۴ تالاب قرار دارد، ادامه داد: بخش هایی از شرق جاده اکتشاف، که حد فاصل حوضچه های شماره ۳ و ۴ است، به دلیل فعالیت های نفتی هنوز خشک نگه داشته شده است.

وی تصریح کرد: بعد از اتمام مهلت شرکت نفت، دریچه های حوضچه شماره سه به سمت خشکی های تالاب بازگشایی می شود.

معاون سازمان آب و برق خوزستان گفت: به دلیل بارندگی های امسال، مخزن سد کرخه ذخیره خوبی دارد، پیش بینی می کنیم که حقابه امسال تالاب هورالعظیم، در صورت برطرف شدن موانع، به صورت کامل تامین شود.

وی با اشاره به اهمیت دایک مرزی هورالعظیم در نگهداشت آب در بخش ایرانی تالاب، افزود: در صورت بازگشایی نشدن دریچه ها و آبگیری نشدن بخش های خشک تالاب، این دایک در معرض آسیب قرار می گیرد که در این صورت آب به سمت بخش عراقی تالاب سرازیر می شود.

شبه ادامه داد: در روزهای اخیر به دلیل فشار آب، دایک صدمه دیده و دوباره ترمیم شده است بنابراین اولویت نخست ما تعمیر و نگهداری دایک مرزی است.

وی با تاکید بر بازگشایی دریچه های بیشتر برای هدایت آب به بخش های خشک، افزود: اواخر پارسال با حکم دادستان ۱۴ دریچه در مخزن شماره ۳ بازگشایی شد که به دلیل فعالیت های نفتی مجبور شدیم هفت دریچه را دوباره مسدود کنیم، همچنین ۴۰ دریچه در حال حاضر در حوضچه های ۴ و ۵ تالاب بازگشایی شده است.

به گفته وی اکنون بخشی از جاده ها و لوله های نفتی به زیر آب رفته و برخی از جاده ها نیز در معرض تخریب است.

شبه همچنین گفت: از زهکش های کشاورزی منطقه (موسوم به CMD و EMD) بین پنج تا ۱۰ مترمکعب بر ثانیه و از زهکش نیشکر دهخدا نیز بین پنج تا ۱۰ مترمکعب بر ثانیه آب وارد حوضچه های ۴ و ۵ تالاب می شود.

تالاب هورالعظیم در جنوب غربی ترین نقطه کشور، در مرز عراق قرار دارد. یک سوم این تالاب در ایران و دو سوم آن در عراق است. کارشناسان بر این باورند که خشک شدن تالاب هورالعظیم یکی از دلایل ریزگردهاست.

جاده های نظامی زمان جنگ تالاب را به پنج حوضچه تقسیم کرده است.

در سال ۸۷ حدود هشت هزار هکتار از اراضی تالاب برای عملیات اکتشاف و بهره برداری به وزارت نفت واگذار شد. در این مدت، پیمانکاران شرکت نفت ۷۰ درصد تالاب را تخریب کردند و برای اینکه به تاسیسات نفتی آسیب نرسد، مخازن ۳، ۴ و ۵ تالاب برای فعالیت میدان های نفتی خشک نگه داشته و اجازه ورود آب به این قسمت ها داده نشد. اما از اواخر سال گذشته با وقوع سیلاب در رودخانه کرخه (منبع تغذیه کننده هورالعظیم) آبگیری این تالاب با بازگشایی دریچه هایی بین جاده های موجود در این تالاب، آغاز شد.

دایک مرزی نوعی سد خاکی به طول ۱۰۴ کیلومتر با عرض بیش از هفت متر و ارتفاع متوسط پنج متر است که بخش ایرانی و عراقی هورالعظیم را از یکدیگر جدا می کند و اجازه خروج آب به سمت عراق را نمی دهد. این دایک آذر ماه ۹۵ نیز به دلیل فرسایش شکسته شد.