پسروی آب، راز میانکاله را عیان کرد
جلسه شورای اداری شهرستان بهشهر که در نخستین روزهای بهمن ماه با حضور مسئولان و نماینده این شهرستان برگزار شد، بار دیگر نقبی به محیط زیست زد. در این جلسه محمدعلی شاعری، نماینده مردم این شهرستان در مجلس شورای اسلامی، با اعلام خبر خشک‌شدن 10 درصدی تالاب میانکاله هشدار داد که ممکن است میانکاله ارومیه دیگری در ایران باشد.
ارسال کننده : نادر زندی
اما آیا وضعیت در میانکاله به این اندازه وخیم است و چنانچه این گفته صحت داشته باشد برای مدیریت آن چه باید کرد؟ آیا می‌توان به همت همگانی برای احیای این تالاب آن گونه که شاعری درخواست می‌کند امیدوار بود؟
هوشنگ ضیایی، مشاور معاونت محیط طبیعی سازمان محیط زیست، در گفت‌وگو با «سبزینه» بیان کرد: پسروی آب دریای خزر به سدهایی مربوط شود که در رودخانه‌های منتهی به این دریا تأسیس شده‌اند. با این حال ما همواره به صورت ادواری و فصلی چنین پسروی‌هایی را شاهد بوده‌ایم.
کشاورزی رمق تالاب‌ها را گرفته است
وی افزود: تغییراتی که در کف دریای خزر به وجود آمده نیز می‌تواند دلیلی برای این پسروی‌ها باشد که در نهایت خلیج گرگان را هم تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. مسعود باقرزاده کریمی، معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست، نیز در گفت‌وگو با «سبزینه» بیان کرد: میانکاله از یک طرف به دریای خزر متصل و بخشی از پیشروی آب در خشکی است.
وی با اشاره به این‌که منابع آبی میانکاله از خزر و رودخانه‌های شیرین بالادست تأمین می‌شود، گفت: مشکلی که برای میانکاله در طول سال‌ها به وجود آمده توسعه بی‌رویه کشاورزی و استفاده‌های شهری از آب شیرین این رودخانه‌هاست که در نهایت ورودی آب به آن را کاهش داده است. معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست افزود: این اتفاق مدت‌هاست که ادامه دارد؛ اما چون آب دریا جبران کسری آب شیرین را می‌کرد، توجهی نسبت به کاهش ورودی آب به میانکاله صورت نمی‌گرفت. وی در همین رابطه ادعای کسانی که پسروی آب را دلیل خشکی میانکاله عنوان می‌کنند، نادرست دانست و ادامه داد: پسروی آب مشکل تالاب میانکاله را از حالت پنهان خارج کرد. مدت‌هاست ورودی آب شیرین به این تالاب کاهش داشته و همین امر آن را با خطرات جدی مواجه کرده است. کریمی عنوان کرد: ترکیب آب شیرین و شور شرایط اکولوژیک خاصی را در میانکاله ایجاد کرده است و سبب می‌شود ماهیان خاوریاری و گونه‌های دیگر این منطقه را برای تخم‌ریزی انتخاب کنند، زیرا شرایط آن برای نوزاد ماهی‌ها فراهم‌تر است.
تراز آبی میانکاله تعیین شود
وی با انتقاد از کسانی که لایروبی را راه‌حل مشکلات میانکاله می‌دانند، گفت: لایروبی راهکار خطرناکی است، زیرا این رسوبات مانعی ایجاد کرده‌اند که آب از این خلیج تخلیه نشود. برای احیای تالاب میانکاله باید آبراهه‌ها مدیریت شود و حجم ورودی آب شیرین در آن افزایش پیدا کند. معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این‌که اگر قرار است میانکاله مشابه دریای خزر باشد چه نیازی است که آن را آبگیری کنیم وقتی دریایی با وسعت خزر داریم، گفت: شرایط این تالاب کاملاً با دریای خزر متفاوت است و از این رو باید با این شرایط فعالیت‌های احیایی صورت گیرد.
وی در همین زمینه تعیین شاخص‌ها را مشابه آنچه در ستاد احیای دریاچه ارومیه صورت گرفته است خواستار شد و بیان کرد: به عنوان مثال تراز از سطح دریا در دریاچه ارومیه عدد 1274/1 تعیین شد که این عدد را سازمان محیط زیست به ستاد داده است. در این تراز دریاچه دارای 14 میلیارد متر مکعب آب خواهد بود که شوری آن 250 گرم در هر لیتر است، در حالی که درصد شوری فعلی عدد 400 گرم است. عدد 250 گرم میزانی است که آرتیما می‌تواند در آن رشد کند، گرچه این شوری هم ایده‌‌آل نیست، ولی برای رشد آرتیما قابل تحمل است. کریمی اضافه کرد: در میانکاله نیز باید شاخص‌های اکولوژیک در نظر گرفته و بر مبنای آن اقدامات انجام شود. کمیته‌هایی که درباره میانکاله تشکیل شده و در آن به تصمیماتی مبنی بر لایروبی یا ریختن آب بدون در نظر گرفتن شاخص‌ها می‌رسند می‌تواند خسارت‌های جبران ناپذیری به این خلیج بزند. ما نباید با تصمیم‌های عجولانه و غیرکارشناسی فعالیتی را انجام دهیم که در نهایت نه تنها نتیجه مثبتی نداشته، بلکه وضعیت را پیچیده‌تر کند.
وی در همین رابطه در نظر گرفتن دو اقدام کوتاه و بلندمدت را خواستار شد و گفت: در کوتاه‌مدت باید شاخص‌های مورد نیاز میانکاله را پیشنهاد داد که یکی از آن‌ها درصد شوری آب است. این درصد باید کم‌تر از خزر باشد که به عنوان مثال نسبت دو به یک را می‌تواند شامل شود. از این رو اگر برنامه‌ای مبنی بر ورود آب دریا را هم اتخاذ کنیم باید این نسبت را در نظر گرفته و به جای هر دو واحد آب شور، یک واحد آب شیرین را نیز تأمین کنیم.
تراز ارتفاعی آب از دیگر مواردی بود که معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست خواستار شد و افزود: این‌که آب در چه سطحی باشد که زیستگاه‌ها را با خطر مواجه نکند نیز بسیار مهم است، زیرا ورود حجم بالای آب می‌تواند برخی زیستگاه‌ها را پوشش دهد و آن‌ها را با چالش‌هایی مواجه کند.
آخرین دیدگاهها